________________
मूलं.३८५
३४५ घर्षत्प्रभूतसत्त्वव्यापादनंकरोतितेनतद्वर्जनं,तस्मिन्नपिकिंविशिष्टं? इत्याह-प्रतिदिन प्रतिदिवसं-निरन्तरं 'प्रतिवहति' उद्घाट्यमानेदीयमानेचेत्यर्थःतस्मिन्प्रायोनगृहगोधिकादिसत्त्वाश्रयसम्भवः, चिरकालमवस्थानाभावात् । इत्थंभूते कपाटे साध्वर्थमप्युद्घाटिते यद्ददाति गृहस्थः तदृह्यते, स्थविरकल्पिकानामाचीर्णमतेत, तथा या 'दर्दरकः' कुतुपादीनां मुखबन्धरूपः प्रतिदिवसं परिभुज्यते-बध्यते छोड्यते चेत्यर्थः, तत्र यदि जतुमुद्राव्यतिरेकेण केवलवस्त्रमात्रग्रन्थिीयेत नापि च सचित्तपृथिवीकायादिलंपः तर्हि तस्मिन् साध्वर्थमुद्भिन्नेऽपि यद्दीयते तत्साधुभिर्गृह्यते इति उक्त मुभिन्नद्रारम्, अथमालापहृतद्वारमाहम. (३८६) मालोहडंपिदुविहं जहन्नमुक्कोसगं च बोद्धव्वं।
अम्गतलेहि तबिवरीयं तु उक्कोसं॥ वृ.मालापहृतंद्विविधं तद्यथा-जघन्यमुत्कृष्टंच,तत्रयद्भन्यस्ताभ्यांपादयोरग्रभागाभ्यांफलकसञ्ज्ञाभ्यां पाणिभ्यां चोत्पाटिताभ्यामूर्ध्वविलगितोच्चसिक्कादिस्थितंदाच्या दृष्टेरगोचरं यहीयते तज्जघन्य मालापहृतं. जघन्यविपरीतं बृहन्निःश्रेण्यादिकमारुह्य प्रासादोपरितलादानीय दीयते तदुत्कृष्टं मालापहृतं । मू. (३८७) भिक्खू जहन्नगंमी गेरुय उक्कोसंगमि दिट्ठतो।
अहिडसणमालपडणे य एवमाई भवे दोस्सा॥ वृ.जघन्येमालापहृतेभिक्षुर्वन्दकोदृष्टान्तः,उत्कृष्टे गेरुकाः कापिलः, तत्रजघन्येमालापहते अहिदशनं' सर्पदशनम्. उत्कृष्ट मालात्यतनमित्येवमादयो दोषा अभूवन् । तत्र भिक्षुदृष्टान्तं गाथाद्वयेनाहमू. १३८८) मालाभिमुहं दद्रूण अगारिं तओ साहू।'
। तच्चन्निय आगमनं पुच्छा य अदिन्नदाणंति॥ मू. (३८९) मालंमि कुडे मोयग सुगंधि अहि पविसणं करे डक्का।
अन्नदिन साहु आगम निद्दय कहणा य संबोही॥ वृ.जयन्तपुरंनामनगर,तत्रयक्षदिन्नोनामगृहपतिः तस्यभावसुमती,अन्यदाचतद्गृहेधर्मरुचिर्नाम संयतोभिक्षार्थप्रविवेश.तंचनियमितेन्द्रियमरक्त द्विष्टमेषणासमितमवलोक्यसमुत्पन्नविशिष्टदानपरिणामेन यक्षदिन्नेन वसुमती सादरं बभणे. यथा देहि साधवेऽस्मै अमुकानग मोदकानिति, ते च मोदका ऊर्ध्वं विलगितोच्चसिक्ककमध्ये व्यवस्थिते घटेऽवतिष्ठन्ते, ततःसा तद्ब्रहणार्थमुत्थिता, साधुश्च तामालापहृतां भिक्षापवबुध्यमानस्तदगृहानिर्जगाम।ततस्तत्कालंतस्मिन्नेवगृहेभिक्षायैभिक्षुरागमन.पप्रच्छचतंयक्षदिन्नो यथा किंभो: ? (सम) तेन सिक्काकादानीय! दीयमाना भिक्षानजगृहे, ? ततःस प्रवचनमात्सदिवमुवाचअदत्तदानाअमीखनुवराकास्ततानलभन्तपूर्वकमेविनियोगतोयुष्मादृशामीश्वराणांगृहेषुस्निग्धमधुरादिक भोजनं भोक्तं किन्तु दंगतगृहम्वन्तमान्तादिकंलब्ध्वाभोक्ताव्यमिति,तता यक्षदिन्नेन तस्मायपितानव मादकान वसुमती दापिना, सा तस्मिन्नेव सिक्ककविलागते घटे मोदकानादातुमचालीत. घंटे च महोत्तमद्रव्यनिष्पन्नमादकगन्धाध्राणवशतःकथमपिभुजङ्गमःसमागतोऽवतिष्ठते,वसुमती चात्पाट्यपाणी पादाग्रतलमरेण यावन्मोदकघटे कइकेल्लिपल्लवोपमं कर प्रक्षिपति तावद्भुजङ्गमः कामुक इव सादरं तं प्रत्यगृह्णात्, नताहा! दष्टा दटनिपूत्कारं कुर्वाभूमौ निपपात, ददृशे च यक्षदिन्ननफूत्कारं कुर्वन् दन्दशूकः, नतस्तत्क्षणादेव समाहूताः परममन्त्रवादिनः, समानीतानि च नानाविधानि भेषजानि, ततोऽद्याप्या. युरत्रुटितमिनिमन्त्रौषधप्रभावतःसानीरुग्बभूव,समाजगामचभूयोऽप्यपरस्मिनदिनेसएवधर्मचिःसंयतो भिक्षायैः. उपालेभे च यक्षदिन्नेन यथा दयाप्रधानो धर्मस्तत्किं भोः साधो ! सुविहित तव तदानीं सर्प
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org