________________
आघनियुक्तिः मूलमूत्र गृहीतेनोपकरणेनकायोत्सर्गकरोति. अथनशक्नोतिततः 'अगहिएणं तिअगृहीतनोप करणेनकायोत्सर्ग करोति। अथ कायोत्सर्ग कत्तुनशक्नोति श्रान्तःसन तत:मू. (१७७) निसिअ तुयट्टण जग्गण विराधनभएण पासि निकिरववइ।
पासत्थाईणेवं निइव नवरं अपरिभुत्ते॥ वृ. वृततो निषन्नः- उपविष्टः गृहीतेनापकरणेनास्तं तुअदृणं ति त्वग्वतनं-निमज्जनं करोति. गृहीतेनोपकरणेन करोति यदि शक्नोति. 'जग्गण'त्ति यदिवा गृहीतेनवोपकरणेन जाग्रदास्ते. न स्वपिति. अथ जागरणमपि कर्तुं न शक्नोति ततः विराधनभएणं ति विराधनाभयेन-पात्रकभङ्गभयेनोपकरणं पार्थे निक्षिपति, ततः स्वपिति निक्षिप्तोपकरणः सन. पासत्थादीनेव'पार्श्वस्थादीनां संबन्धिन्यां वसतौ एवंविधो विधिः उक्त लक्षणो दृष्टव्यः। निइए नवरं अपरिमत्ते' नियतवासिना वसतो अयं विधिज्ञेयः, यदत. "गहिआवासयकरण मित्यादि. यदि घरं अपरिभक्ते प्रदेश पात्राथुपकरणं स्थापयित्वा स्वपितीति । यथा पार्श्वस्थादिषु वसतो विधिसक्तः, एवं अहाच्छेदेऽपि विधिरिति, अत आहमू. (१७८) एमेव अहाच्छदे पडिहनना झाणअज्झयण कन्ना।
ठाणट्टिओ निसामे सुवणाहरणा य गहिएणं ।। वृ. यः पार्थास्थादौ वसता विधिः प्रतिपादितः एवमेव अहाच्छन्देऽपि विधिद्रष्टव्यः केवलमयं विशेष:'पडिहणण'त्ति तस्य अहाच्छन्दस्य धर्मकथा कुर्वतोऽसन्मार्गप्ररूपिकां तेन साधुना 'प्रतिहनन' व्याघातः कर्तव्यः, यथैतदेवं न भवति, 'ज्ञाणित्ति अथ तदभर्मकथावाः प्रतिघातं कर्तुंनशक्नोति ततोध्यानं करोति. ध्यायन्नास्ते धर्मध्यानं, अथ तताऽपि धर्मकथां करोति ततः 'अज्झयण'त्ति धर्मकथा व्याघातार्थमध्ययन करोति, अथ तथाऽपिन तिष्ठति ततः कर्णो स्थगयति धर्मकथाव्याघातर्थमिति।अथवा 'सुवणाहरणाय'त्ति सुप्तः सन् आहरणा-धोरयति घोरणं करोति महत्ता शब्देन सोऽपि निर्विन्नः सन उपसंहरतिधर्मकथामिति।
उक्तं वसतिद्वार, षष्ठेद्वारे स्थानस्थितीभवति इदमुक्त,सचएभिःकारण:मू. १९७९) असिवे ओमोयरिए रायट्ट भए नदुट्ठाणे।
फिडिअगिनाने कालगवासे ठाणट्टिओ होइ॥ वृ. 'असिव' देवताजनितोपद्रवे सतितस्मिन्यत्राभिप्रेतं गमनंकदाचिदपान्तराल वाभवति तत-शानेन कारणेनस्थानस्थितो भवति. 'ओमोयरिए'त्ति दुर्भिक्षं विवक्षिते दशेजातमपान्तराले वाततश्चस्थानस्थितो भवति, रायट्टे'त्ति राजद्रिष्टंकदाचित्तत्रभवत्याभिप्रेतदेशेअन्तराले वातेनैव कारणेनस्थानस्थिताभवति. 'भए तिम्लछादिभयं विवक्षित दश अपान्तराले वा तेन कारणन स्थानस्थिता भवति, नइ'त्ति कदाचिन्नदी विवक्षित दशोऽपान्तराल वा भवति तेन प्रतिबन्धन स्थानस्थितो भवति ( उहिए'त्ति कदाचित्तत्रापान्तराल वा उसितं जातं तेन कारणेन स्थानस्थिता भवति) 'फिडियंत्ति कादाचिदसावाचार्यः तस्मात क्षेत्रात च्युतः अपगतो भवति ततश्च तावदास्ते यावद्वार्ता भवति. अनेन कारणेन स्थानस्थिनोभवति। गिलाने'त्तिग्लानः कदाचिन्मनाग भवति स्वयं कदाचिदन्यः कश्चिद ग्लाना भवति तेन प्रतिबन्धेन स्थानस्थितो भवति । 'कालगय'त्ति कदाचिदसावाचार्यः कालगता-मृतो वा भवति. यावत्तन्निश्रयो भवति तावत्स्थान बजतः साधारतेष्वनन्तरोदितेषुवसतमार्गणा-अन्वेषणकर्त्तव्यम्।इयंद्वारगाथावर्तते।इदानीमंतामेवगाथांप्रतिपदं व्याख्यानयन्नाह- स्थितो भवति। वासंतिवर्षाकालःसंजातस्ततस्तत्प्रतिबन्धात्स्थानस्थितोभवति-तत्रैव ग्रामादावास्ते। इयं द्वार-गाथा, इदानीं नियुक्ति कार एव कानिचिद्वाराणि व्याख्यानयन्नाह
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org