Page Text
________________
मूलं-१४१
सूत्रार्थपरिहानिर्भवति, अथ न स्वपिति ततः को दोष ? इत्यत आह. मू. (१४२) अह जग्गइगेलन्नं अस्संजयकरणनीववाघाओ।
___इच्छमनिच्छे मरणं गुरुआणा छड्डणे काया॥ द. अथ स्निग्ध आहारे भक्षिते जागरणं करोति, सूत्रार्थपौरुषी करोतीत्यर्थः, ततश्च को दोष ? इत्यत आह-'गेलन्नं ग्लानत्वं भवति. ग्लानत्वेसति तस्यसाधोर्यद्यसंयतःप्रतिजागरणंकरोतिइच्छतिचततःको दोषस्तदेत्यत आह असंयतकरणे जीवव्याघातो भवति इच्छतः, अथ नेच्छति असंयतेन क्रिया क्रियमाणां ततः 'अनिच्छेमरणं' अनिच्छतोमरणंभवति, नकेवलमयमेव दोषः, 'गुरुआणाछड्डणेकाया'गुरोराज्ञालोपः कृतो भवति, मृतस्य च छड्डुणे-परित्यागे गृहस्थाः षट्काय-व्यापादनं कुर्वन्ति । यदा तु पुनस्तेषु व्रजादिषु तक्रौदनादिग्रहणं करोति तदा पूर्वोक्ता दोषाः परिहता भवन्ति । एतदेव प्रतिपादयन्नाह. मू. (१४३) तक्कोयणाण गहणे गिलाण आणाझ्या जढा होति।
अप्पत्तं च पडिच्छे सोच्या अहवा सयं नाउं॥ वृ.तक्रौदनानां ग्रहणेसतिग्लानत्वदोषआज्ञाभङ्गदोषश्च.आदिशब्दात्पथिपलिमन्थदोषध, एते जढा इति-त्यक्ता भवन्ति । इदानीं प्रतिषिद्धस्यापि कारणान्तरेणानुज्ञां दर्शयन्नाह- 'अप्राप्तां' च पडिच्छे' अप्राप्तामपिवेलांप्रतिपालयति, किमर्थ?, वक्ष्यमाणान्दोषान् श्रुत्वापथिकादेःसकाशात, 'अहवासयंनाउं' स्वयमेव ज्ञात्वा, कान् ?-दूरव्युवस्थितग्रामादिदोषान्, अप्राप्तामपि वेलांप्रतीक्षत इति।
इदानी तानेव दोषान् प्रतिपादयन्नाह. मू. (१४४) दूरुट्ठिअखुड्डलए लवभड अगनी अपंत पडिनीए।
- अप्पत्तपडिच्छणपुच्छ बाहिं अंतो पविसिअव्वं ।। वृ. कदाचिदसौ ग्रामो दूरे भवति ततोऽप्राप्तामपि वेलां प्रतिपालयति, 'उहिउत्ति कदाचिदसौ ग्राम उत्थितः-उद्धसितो भवति, कदाचिच्च 'खुडलयत्ति स्वल्पकुटीरकः, कदाचित् 'नव' इति अभिनववासितो भवति,तत्रपृथिवीकायःसचित्तोभवति, कदाचिच्चभटाक्रान्तोऽसौभवति,कदाचित् 'अगनीय'त्तिअग्रिना दग्धो भवति, कदाचिच्च प्रान्तः-दरिद्रप्रायो भवति, कदाचिच्च प्रत्यनीकाक्रान्तो भवति, अत एभिः कारणैः 'अप्पत्तपडिच्छण'त्ति अप्राप्तामपि वेला प्रतिपालयति, तेन च साधुना सज्ञिकुलं प्रविशता विधिपृच्छा पूर्ववत्कर्त्तव्या. एतदेवाह-'पुच्छत्ति, विधिपृच्छा पूर्ववत। वाहिं तिचोदकएवमाह-बहिरेवससाधुस्तिष्ठति यावत्सज्ञिकले वेला भवतीति, आचार्यस्त्वाह-'अंती पवि-सियव्वं' इमं च गाथाऽवयवं भाष्यकारो व्याख्यानयिष्यतीति!इदानींतत्रसज्ञिकुलेषुप्रविष्टःसाधुःकारणमाश्रित्यदीर्घामपिभिक्षाचयाँ' यथाकरोति तथा प्रतिपादयन्नाहम. (१४५) कक्खडखेत्तचुओ वा दुब्बल उद्धाणपविसमाणो वा।
___ खीराइगहण दीहं बहुं च उवमा अयकडिल्ले ।। दृ. कक्खडं' रूक्षादिगुणसमन्वितं यत्क्षेत्रं तस्माच्च्युतः-आयातः सन्, तथा दुर्बलो यदि भवतिवाध्यादिरोगाक्रान्तः, तथा पुरस्ताहीमध्वानं प्रवेक्ष्यति यदि, तत एभिःकारणैः क्षीरादिग्रहणनिमित्तं दीर्घा भिक्षाचर्यां करोति, बहु च क्षीरादि गृह्णाति येनास्य कार्यस्य समर्थो भवति । आहबहुभक्षणात्कथं विसूचिकादिदोषो न भवति ? उच्यते, 'उवमा अयकडिल्ले उपमा-उपमानं अयो-लोहं तन्मयं तत्कडिल्लं तेनउपमा, एतदुक्तं भवति यथातप्तलोहकडिल्ले तोयादिक्षयमुपयातिएवमस्मिनसाधौख्क्षस्वभावेवह्वपि 12614
For Private & Personal Use Only
Jain Education International
www.jainelibrary.org
| SR No. | 003378 |
| Book Title | Agam Sutra Satik 41A Oghniryukti MoolSutra 2a |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Dipratnasagar, Deepratnasagar |
| Publisher | Agam Shrut Prakashan |
| Publication Year | 2000 |
| Total Pages | 256 |
| Language | Prakrit, Sanskrit |
| Classification | Book_Devnagari, Agam, Canon, Agam 41, & agam_oghniryukti |
| File Size | 9 MB |