________________
आवनियूक्तिः मूलसूत्रं
अविहितोऽवि नमुच्चड़ किलिट्ठभावानि वा तस्य॥ वृ. वर्जयाम्यहं प्राणिवधादीन्यवंपरिणतः सन संप्राप्तावपि. कस्य ? अतिपातस्य-प्राणिप्राणविनाशस्यत्युपरिष्टात्संबन्धः, नथाऽपि विमुच्यत 'वैरात कर्मसंबन्धान । यस्तु पुनः क्लिष्टपरिणामः सोऽव्यापादयन्नपिनमच्यतेवैरातातिदेवंगच्छतस्तस्यषटकाययतनादिको विधिरुक्तः सइदानींगच्छनग्रामादा प्रविशति. तत्र का सामाचारी?.नदर्शनार्थमपक्रमते. मू. (९९) पढमबिड्या गिलाण तडए पन्ना चउत्थ साहम्मा।
पंचमियमि अवसही छंद्र ठाणटिआ होइ ।। वृ. प्रथमद्वारे द्वितीयद्वारे च गिलाणे'त्ति ग्लानविषया यतना वक्त व्या. नृतीये द्वारे संजी-श्रावका वक्त व्यः. चतुर्थे द्वारे साधर्मिकः-साधुर्वक्त व्यः. पश्चम द्वार क्यतिर्वक्त व्या. षष्ठे द्वारे वर्षाकालप्रति. घातात्स्थानस्थिताभवति। आह-तृतीयद्वारे षडाधिकारा भविष्यन्ति तद्यथा-"वइअग्गाम संखडियन्नी दाणे अ भट्टै अत्ति. ततश्च किमिति संज्ञिन एव केबलस्य ग्रहणमकारि?. उच्यते. संज्ञिनो-तिरिक्ता विधिवक्ष्यमाणाभविष्यतिअस्यार्थस्यज्ञापनार्थसंजिग्रहणमेवाकरांत. अथवातुलाटण्ड मध्यग्रहणन्यायन मध्यग्रहण शेषायपि गृहीतान्येव द्रष्टव्यानि. आह-मध्यमवतन्न भवति. यतः घडमनि द्वाराणि. उच्यन्ते, नंतदव.यतःसप्तमंचशब्दाक्षिप्तमहानिनादेतिद्वारंभवि-व्यति.मंजि-ग्रहणेनमध्यमवगृहीतमितीयद्वारगाथा। नन्वस्यातित्वरिताचार्यकार्यप्रसूतत्वात्कोऽ-बसरो ग्रामादि-प्रवशनेन ?. उच्यते. तत्प्रवेशेऽधिकतरगुणदर्शनात, तथा चाहमू. (१००) एहिअपारत्तगुणा दुन्नि य पुच्छा दुवे य साहम्मी।
तत्थेक्केका दुविहा चउहा जयणा दुहेक्वेक्का ॥ वृ. तस्य तत्र ग्रामे प्रविशत 'ऐहिकाः' इहलोकगुणा भक्त पानादया भवन्ति, परत्रगुणाच ग्लानादि. प्रतिजागरणादिकाः प्रविशतश्चतस्यद्विधापृच्छाभवति.साचविध्यविधिलक्षणावक्ष्यमाणा|साधर्मिकाश्च द्विधा-साम्भागिका अन्यसाम्भोगिकाश्च तत्रकको द्विविधः योऽसासाम्भोगिकःसचद्विविधः कदाचिदकः कदाचिदनकः एवमन्यसांभोगिकेऽपि वाच्यं, 'चउहा जयण'त्ति चनुर्विधा यतना. साम्भागिकसंयतयनना साम्भागिकसंयतीयतना च. अन्नसंभोइयसंजय-जयणा अन्नसंभाइयसंयतीजयणा चंति । तत्थेकका दविहंतितकैकोभेदोद्विविधः-साम्भोगिक-संयताः-कारणिका निष्कारणिकाच नवरंसंभोड्यसंजडओवि। एवं असंभाइअगंजयावि मंजइआवि । अथवाऽन्यथा-'दव य साहम्मिति संभाइआ असंभोडआ चेनि । 'तत्थंककादविह निजत संभाइआतेसंजयासंजयइआअ.एवमसंभाइयावि. चउहाजयण तिचउबिहा जयणा कायव्वा दव्यादि ४. दुहक्कात्तिसाएकैका द्रव्यादियतनावधा-तत्थ दव्वओपढमफागपण कीरइ. नदभाव अफायएणवि.खत्तता अकयाकारिआसंकप्पिाएगिहठाझ्यव्वं तदभाव उद्घाटनंगृहस्यकपाटादरपि क्रियत कालनः प्रथमपासध्या प्रासुकंदीयत. अथ तस्यांन लभ्यत नतः कृत्वाऽपिदीयते भावतःप्रासुकद्रव्यं शरीरस्य समाधानमाधीयते, तदभावे त्वप्रासुकरपि।
इयं द्वारगाथा महती नत्रहिकगुणद्वारप्रतिपादनायाह-पडिदारगाहामू. (१०१) इहलोइआ पवित्तीपासणया तसि संखडी सहो ।
... परलोइआ गिहाण चंझ्य वाई य पडिणीए ।। वृ. इहलाइअतिवापरामर्शः प्रविष्टस्यतस्यायंगणाभवति-यानभिग्यन्धायप्रवृत्तस्तदीयांकदाचिनत्र
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org