________________
मृलं.५३
वृ. एकान्तेन निषेधः योगेषु' गमनादिव्यापारघु नदेशितः नापदिष्टः विधिर्वा' अनुज्ञा वा क्वचिन्स्वाध्यायादानदर्शिता, किन्तु दलिअं' द्रव्यं वस्तुवा प्राप्य विज्ञायनिपधोभवत.तस्यव वा विधि-भवत अनुष्ठानं भवदिति । अयमत्र भावः कचित्माधाराचार्यादिप्रयोजनादिना सचित्तऽपि पथि व्रजतो गमनमनुज्ञायते.कारणिकत्वात.नाकारणिकस्य दृष्टान्तमाह-जहारोग'त्तियथारोगे'ज्वरादीपरिपाचनभाजनादः प्रतिषथः क्रियत.जीर्णज्वरतुतस्यैवविधिरित्यतःसाधच्यतवस्त्वन्तरमाश्रित्यविधिःप्रतिषेधोवाविधीयते। अथवाऽन्यथा व्याग्च्यायत-इहोक्तं - अखिलाःपदार्था आत्मनःसंसार-हेतवा मोक्षहेतवश्चततश्चनकवलं तएवयान्यपिसम्यग्दर्शन-ज्ञानचारित्राणितान्यपिसंसारमोक्षयोःकारणानीति, तथाचाह- एगतननिसहा.' एकान्तन निषेधः सम्यग्दर्शनादिदानेषु तत्प्रख्यापक-शास्त्रोपदेशेषु न दर्शितो विधिर्वा नदर्शित इति संटङ्कः किन्तु दलिकं प्राप्य पात्रविशेष प्राप्य कदा चियन कदाचिन्न. एतदुक्तं भवति -प्रशमादिगुणान्विताय दीयमानानिमाक्षाय विपर्यय भवाय.तनाशातनात.यथा ज्वरादी तरुण सत्यपथ्यं पश्चात्तु पथ्यमपि तदर।।
अथकमव वस्त्वायव्यमानं वन्धाय माक्षाय च कथं भवति ?. तदाहमू. (९४) मि निसविन्जत अआरा होज्ज कस्सइ कयाइ।
तेनव य तस्स पुना कयाइ सोही हवेन्जाहि॥ ७. यस्मिन वस्तुनिक्रोधादानिषव्यमाण अतिचारः' स्खलनाभवति कस्यचित् साधोः कदाचित' कस्याश्चिदवस्थायां तनव' क्रोधादिना तस्यैव पुनः कदाचिच्छुद्धिरपि भवेत्. चण्डरुद्रसाधोरिव, तेन हि रुषास्वशिष्यो दण्डकेन ताडितः, तंचरुधिराद्रं दृष्ट्वापश्चात्तापवानसंवृत्तःचिन्तयतिच-धिग्मांयस्यैवंविधः क्रोधः इति विशुद्धपरिणामस्यापूर्व करणं क्षपकश्रेणिः केवलोदयः संवृत्त इति । बाह्य व्यापारमङ्गीकृत्य विसदृशताक्ता, अथ वाह्योऽपि व्यापारो यथा बन्धहेतुर्नस्यात्तथाऽऽहमू. (९५) अनुमित्ताऽविन कस्सई बंधा परवत्थुपच्चओ भणिओ।
तहवि अजयंति जड़णा परिणामविसोहिमिच्छंता॥ वृ. 'अणुमात्राऽपि' स्वल्पोऽपि बन्धा न कस्यचित् परवस्तुप्रत्ययाद' बाह्यवस्तुनिमित्तात्सकाशाद 'भणितः' उक्तः किन्वात्मपरिणामादेवेत्यभिप्रायः | आह-यद्येव न तर्हि पृथिव्यादियतना कार्या, उच्यते, यद्यपि बाह्यवस्तुनिमित्तो बन्धा न भवति तथाऽपि यत्नं विदधति पृथिव्यादी मुनयः परिणामविशुद्धिं 'इच्छन्तः' अभिलषन्तः, एतदक्तं भवति-यदि पथिच्यादिकाययतना न विधीयते ततो नैवेयं स्यात. यस्त हिंसायांवतंततस्यपरिणाम एवनशुद्धः, इत्याहमू. (९६) जो पुन हिंग्याययणसु वट्टई तस्य ननु परीणामा।
दृट्ठा न य ने लिंग होड दिसुन्द्रस्य जोगम्म॥ वृ. यस्तु पुनः हिमायतनषु व्यापत्तिधामसु वर्तत तस्य नन परिणामा दुष्ट एव भवति न च तन्द्धियास्थानवतित्वं लिङ्गं चित्रं भवति विशुन्द्रयागस्य' मनोवाक्कायरूपस्य॥ मू. (९७) तम्हा गया विसुद्धं परिणामच्छया सुविहिएणं ।
हिंसाययणा सच्च परिहरियव्वा पपनेण ।। वृ. तस्मात सदा अजस्त्रं विशुन्दं परिणाममिच्छना गविहिनन किंकर्तव्यं ? हिंयायतनानि सर्वाणि वर्जन यानि प्रयत्नतः।। तथा च
मू. (९८) वजमित्ति परिणा संपत्ती विमच्यई वेरा।
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org