________________
मृलं-४८ पयसा-क्षीरण (वर्जितं भक्तंगृह्यन्ति,नतेलंग्राह्यममङ्गलत्वात.नघृतंपरिता-पहतुत्वात् नदुग्धंभंदकत्वात् काधिकविराधित्वाच, कानिकप्रायपायित्वाश्च संयताना, किं पुनस्ते गृह्यन्ति ? दधिसक्तुकादि. तदसा मुक्त्वा वति, तथा चाह- भत्तट्टिअस्स गमनं मुक्त वतस्ततो गमनं भवति. अथ न तस्य भक्त परिणतिजतित्यताऽपरिणत भक्ते सति गव्यतिमात्र यावन्मार्ग वहति । क्रोशद्वयं गन्यूतिः ।।
इदानीं तस्यगच्छतो विधिरुच्यतमू. (४९) अत्थंडिलसंकमणे चलवक्खित्तनुवउत्तमागरिए।
पपिक्खेसु उभयणा इयरेण विलंबणा लोग ।। वृ. स्थण्डिलादस्थण्डिलं च संक्रामता साधुना पादौ रजाहरणेन प्रमार्जनीयाविति विधिः. मा भूत सचित्तपृथिव्या अचितपृथिव्या व्यापत्तिः, स्थात्तथा च पादयोरमा रजोहरणन प्रमार्जनं करोति, अथ कश्चित्सागारिकापथिव्रजतश्लोभवतिव्याक्षिप्तोऽनुपयुक्तश्चेति तत्र चलो-गन्तुपथिप्रवृत्तः,व्या-क्षिप्ताहलकलिशवृक्षच्छेदादिव्यग्रः अनुपयुक्तः-या प्रत्यदत्तावधान: यंदवविधःसागारिकाभवतितदारजोहरणन प्रमृज्यपादीयाति। पडिपक्खेसुउ' इति विसदृशाःपक्षाःप्रतिपक्षाः, असदृशाइत्यर्थः तेषुप्रतिपक्षषु भजना' विकल्पना कर्तव्या. एतदक्तं भवति-केषुचित्प्रतिपक्षेषु प्रमार्जनं क्रियते केचित नव. तुशब्दो विशेषणार्थः. किं विशेषयति?. प्रतिपक्षेष्वेव समुदायरूपेषभजना कर्तव्या, नत्वेककास्मिन भङ्ग इति, यदा त सागारिक: स्थिराऽव्याक्षिप्त उपयुक्त श्वसाधुप्रतिभवति तदा इतरेणं'ति इतरशब्देन रजोहरणनिषद्योच्यते तया पाटी प्रमार्टि नरजोहरणेन, विलंबण'त्तितांचनिषद्या हस्तेन विलम्बमानां नयति,नतच्छरीरसंस्पर्शनं करोति. कियती भुवं यावदित्याह-'आलोयण'त्ति आलोकनमालोका यावत्तदृष्टिप्रसर इत्यर्थः, अथवा 'इतरणं'ति केनचिदीपग्रहिकेन कार्यासिकेन औणिकेन वा चीरेण, शेषं प्राग्वत. पश्चात्तं गोपयति । अथवा 'इतरेण विलंबणालाय तिप्राकतावदेकाकिनोविधिरुक्तः,यदातुइतरण-इतरशब्देनसार्थीगृह्यत तनतरेण सार्थेन सहप्रव्रजतास्थाण्डिल्याच्चास्थाण्डिल्यं संक्रामताकिंकर्तव्यंसार्थपुरतः? इत्याह-'विलम्बन तिविलम्बना कार्या, मन्दगतिना सता स्थण्डिलस्थेन तावत्प्रतिपालन यं, कियन्तं कालं प्रतिपालनीय ? यावदालोकनंदर्शन तस्य सार्थस्य, अदर्शनीभृते तुप्साटान्तरित सार्थ पादयोः प्रमार्जनं कृत्वा व्रजतीत्ययं विधिः। उक्तो गाथाऽक्षरार्थः इदानीमष्टभङ्गिकाप्ररूप्यत,साचयम-चलोवक्खित्ताअनवउत्तायसागारिओ, एत्थपमज्जणं, तस्यानपयक्तन्वादप्रमार्जनेऽसामाचारीप्रसङ्गात १. चलव-क्रिवत्त उवउत्त एत्थ नत्थि पमज्जणं सागारियत्तणऑ२. च० अव० अनु० एत्थवि पमजणं ३, चल० अव० उव० एत्थविणत्थि पमज्जणं ४. अच० व० अणु० एत्थ पमजणं५, अच० भ० उ० नन्थि पमनणं ६, अच० अव० अनु० अस्थिपमज्जणं ७, अच० अव० उ० एल्थ नत्थिपमजणं ८ तत्थपढमभंगेनियमनपमज्जणा.सत्तगुभयणा।। एतदक्तं भवनिकचित्प्रमाजन कषु-चिप्रमार्जना, सइदानी साधुमार्गमनानानः पृच्छति, तत्र का विधिरित्याह . म. (५०) पुच्छाए तिन्नि तिआ छक्क पढम जयणा तिपंचविहा ।
आउम्मिविहतिविहा तिविहा सेसंस काएसु॥ वृ. पृच्छायां सत्यां तन्नि तियत्ति त्रयस्त्रिका भवन्ति. तत्र पुरुषः बी नपंसकं च. तत्रतेषामककग्निप्रकार:-बालस्तरुणा वृद्धअंति, एवमेत त्रयस्त्रिकाः नवेत्यर्थः तथा नव साधना गच्छता छक्के पढमजयणा' इतिषटंकपृथिव्यादिलक्षणवतनाकर्तव्या,तत्र पढमजयणातिपंचविह'त्तिप्रथमाय:पृवीकायः तस्य यतना त्रिपंचविधा. नत्र त्रिविधा सचित्तस्य अचित्तस्य मिश्रस्य च पंचविधा पृथि काययतना
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org