________________
आधनियुक्तिः मूलसूत्र हस्तादह्यते, तश्च पेषणं शिलायां घरं वा । 'अच्छूटभज्जन्ती'त्ति भजध्यन्त्या अपि हस्ताद गृह्यते यदि पूर्वप्रक्षिप्तं भृष्टं अन्यदद्यापि न प्रक्षिप्यते साधुश्च प्राप्त इत्यस्मिन्नवसर इनि. शुष्कं वाऽचेतनं तद्रस्तु यदि पिनष्टि ततश्च बुद्धया 'विभाव्य' निरूप्योत्तरकालं गृह्याति। मू. (७४९) मुसले उक्खितंभि य अपच्चवाए य पीस अच्चित्ते। भजती अच्छुढे भुंजती जा अनारद्धा॥
भा. २४८] व. मशल उत्क्षिप्त अति अप्रत्यपाय प्रदेशे स्थापयित्वा यदि भिक्षा ददाति. 'पास अचिनति अचंतनं वा यदि घरट्टादौ निनष्टि ततो ददाति भिक्षा, भज्जतीति जवघाणे भट्ठमि अन्नंमि अप्पग्वित्ते सति एयमि अवसरंमि साहुणा भिक्वं देइ. मुनानाया अपिहस्तादह्यते यद्यद्यापि न विट्टलयति भक्तं यत्तदभाजनगृहीतं तदत्थाय ददाति ।। मू. (७५०) कप्तीए थूलं विक्खिण लोढगा जति य निट्टवियं ।
पिंजण असोयवाई भयणागहणं तु गामि ।। व. तथा कर्त्तयन्त्या अपि हस्तादगृह्यते यदि स्थरमा कर्त्तयति. किं कारण?. यतः स्थरमसा कनयन्ती शङ्खचूर्ण न हस्ताङ्गुला करांति, नापि निष्ठीवनेन, बिक्खिणंति ख्यं विक्षिणताए हत्याउ धेप्पइ. तथा उरिणणं लोढणं यदि निट्टविअंलोढेयव्वयंतीए हत्थाउ भिक्खा धेप्पड़, एतदुक्तं भवति-जा सो अकप्पासो घाणो लोढणीए दिन्नो सो लोढि अन्नो न अजवि दिज्जइ घाणो, एयाए वेलाए धेप्पड़ भिक्षा देतीए तीए. पिनयन्त्या अपि हस्ताद्वह्याति यद्यसा महेलाऽशौचवादिनी भवति-नहस्ता प्रक्षालयति । एवमर्श दातृणां हस्ताद्भजनया ग्रहण करोति । उक्ता प्रतिद्वारगाथा. तत्प्रतिपादनाच्योक्तं दातृद्वार इदानीं गमनद्वारमू. (७५१) गमनं च दायगस्सा हेट्टा उवरिं च होइ नायव्वं ।
संजमआयविराहण तस्स सरीर य मिच्छत्तं ।। वृ. गमनं च' भिक्षादानार्थमभ्यन्तरप्रवेशस्तस्य दातुः अधस्ताद' भूवि विज्ञयम उपरि च' उपरिविभागश्च विज्ञेयः यदि न निरूपयति ततस्तस्य गच्छनः पृथिव्यादिमर्दन सति साधोः संयमविराधना भवति, आत्मविराधना च तस्य दातुः शरीरे सर्पादिदशनजनिता भवति, अत एव च निमित्ताच्छाद्भः सन् मिथ्यात्वं यायात् यद्वविधस्य दत्तं येन तत्क्षण एव स दाता सर्पण दष्ट इति। मृ. (७५२) बच्चती छकाया पमहए हिट्ठतो उवरि तिरियं च।
फलवल्लिरक्खसाला तिरिया मनुया य तिरियं तु॥ वृ.व्रजन्ती सा स्त्री भिक्षाया दात्री षडपि कायान प्रमर्दयेत्. क्व ? 'अधस्ताद्' भुवि पृथिव्यप्तजावनस्पतित्रसान व्या पादयेत. वायुकायं दृत्ता स्थितं स्पृशन्ती व्यापादयत. तथोपरि तिर्यगव्यवस्थिता फलवल्लीवृक्षशालाः-शाखा विराधयति, तथा तिर्यग्मनुजान-जातमात्रबालाकान तिरश्चः अश्ववत्सकादीन सङ्घट्टयत् । अथ चैते दोषाःमू. (७५३) कंटगभाई य अह अप्पिं अहिमादिलंबण आया।
तस्य सरीरविनासा मिच्छनुक्ताह बाच्छआ॥ [भा. २५० वृ. कण्टकादयो वाऽधो भवन्ति, परि अह्यादि-सादिलम्बन आत्मविराधना दातः. नस्य च-टातुः शरीर-विनाशे मिथ्यात्वं तस्यानस्य वा भवति. 'उड्डाहश्च प्रवचनोपघाश्च भवति यद्त एतषामतावानपि प्रभावा नास्ति येन दातारं रक्षति व्याख्यातं गमनद्धारम. इदानी ग्रहणद्वारप्रतिपादनायाह.
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org