Page Text
________________
आनियुक्तिः मृत्नसूत्रं छक्कायविआरमणं सरीर तह भत्तपान य ।। १. अत्यासन्न निरोधं करोति चक्षुषस्तती दृष्ट्वाऽपि प्राणिनां दुःखेन पादसहरणं, पादं प्राणिनि निपतन्तं धारयतीत्यर्थः अतिसन्निकृष्टत्वाच्चक्षुषः। 'छक्कायविउरमणं'तिषटकायानां विराधनं भवति. शरीरविराधना तथा भक्त पानविराधनां करोतीति । इदानीमस्या एव गाथायाः पश्चाद्धं व्याख्यानपन्नाह. मू. (५४०) उङ्मुहा कहरता अवयक्रवतो वियक्खमाणा य। बातरकाए वहए तसतर संजमे दोसा ।।
[भा. १८८] वृ. उर्ध्वमुखो व्रजन् कथासु च रक्तः-सक्तः अवयक्खनतो'त्ति पृष्ठतोऽभिमुखं निरूपयन् वियक्खमाणो'त्ति विविध सर्वासु दिक्षु पश्यन्, स एवंविधो बादरकायानपि व्यापादयेत् त्रसंतरांश्च पृथिव्यादीन स्थावरकायान् ततश्च संयम' संयमविषया एते दोषा भवन्तीति । इदानीं शरीरविराधनां प्रतिपादयन्नाहमू. (५४१) निरवक्खा वच्चंतो आवडिआ खाणुकंटविसमेसु ।
पंचण्ह इंदियाणं अन्नतरं सा विराहज्जा॥ [भा. १८९ वृ. निरपेक्षा व्रजन् आपतितः सन स्थाणुकण्टकविषमेषु, विषमम्-उन्नतं, तेष्वापतितः पञ्चानामिन्द्रियाणां चक्षुरादीनां अन्यतरत् स विराधयेत् । इदानीं 'भत्तपाने य'त्ति अवयवं व्याख्यानयन्नाहमू. (५४२) भत्ते वा पाने वा आवडियपडियस्स भिन्नपाए वा। __छक्कायविओरमणं उक्ताहो अप्पणो हानी
[भा. १९०] वृ. आपतितश्चासौ पतितश्च २ तस्य साधोः भिन्ने-भग्ने वा पात्रके सति भक्ते वा प्रोज्झिते पानके वा नतः षटकायव्युपरमणं भवति, उड्डाहश्च भवति आत्मनश्च हानिः' क्षुधा वाधनं भवति ततः पुनः षट्कायव्युपरमणमुहाहश्च। म. (५४३) दहि घय तवं पयमंबिलं व सत्थं तसतराण भवे ।
. खळूमि य जनवाओ बहुफोडो जं च परिहानी ।। [भा. १९१] वृ. तानि गृहीतानि कदाचिद्दधिघृततक्रपयःकाक्षिकानि भवन्ति, ततश्च यानि शस्त्रं, केषां ? -प्रसानामितरेषां च-पृथिव्यादीनां भवेत्, ‘खद्धंमित्ति प्रचुरे च तत्र भक्ते लोकेन दृष्टे सति जनापवादो भवति-उहाहः, यदुत बहुफोडे'त्ति बहुभक्षका एत इति, वा चात्मपरितापनिकादिका परिहाणिः सा च भवति ।
तथा पात्रविरा-धनायां याचनादोषान प्रदर्शयन्नाह. मू. (५४४) पत्तं च मग्गमाणे हवेज पंथे विराधना दुविहा।
दुविहा य भव तेना परिकम्म सुत्तपरिहानी ।। वृ. पात्रं चान्विषति सति ग्रामादा भवेत पथि विराधना द्विविधा-आत्मविराधना संयमविराधना च. पथिरतनाथ द्विप्रकारा भवन्ति-उपधिरतनाः शरीरस्तनाच, लब्धऽपि कृच्छात्पात्रक तत परिकर्मयतःतदव्यापार लग्नस्य सूत्रार्थपरिहानिः ॥ मू. (५४५) एसा पडिलहणविहीं कहिआ भे धीरपुरिसपन्नत्ता।
संजमगणड्डगाणं निम्गंथाणं महरिसीणं ॥ वृ. अयं च प्रत्युपेक्षणाविधिः कथितो भे' भवता, 'किंविशिष्टः ?- धीरपुरुषैः प्रजातः गणधरः प्ररूपितः, संयमगुणेराढ्यानां निर्ग्रन्थानां महर्षीणां' सत्यवादिनां कथित इति ॥ तथा. मू. (५४६) एयं पडिलेहणविहिं जुत्ता चरणकरणमाउत्ता।
For Private & Personal Use Only
Jain Education International
www.jainelibrary.org
| SR No. | 003378 |
| Book Title | Agam Sutra Satik 41A Oghniryukti MoolSutra 2a |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Dipratnasagar, Deepratnasagar |
| Publisher | Agam Shrut Prakashan |
| Publication Year | 2000 |
| Total Pages | 256 |
| Language | Prakrit, Sanskrit |
| Classification | Book_Devnagari, Agam, Canon, Agam 41, & agam_oghniryukti |
| File Size | 9 MB |