Page Text
________________
ओघनियंक्तिः मूलसूत्र वृ. "संसक्त ग्रहणिः' कृमिसंसक्तोदर इत्यर्थः यद्यसा साधुर्भवत ततो वृक्षच्छायायां निर्गनायां व्युत्सृजति. अथ छाया न भवति ततश्च व्युत्सृज्य मुहर्त्तमात्र तिष्ठेद येन ते कृमयः स्वयमेव परिणमन्ति।
किं चासी करोतीत्यत आहमू. (५२८) उवगरणं वामे ऊरुगंमि मत्तं च दाहिणे हन्थे ।
तत्थऽन्नत्थ व पंछ तिहि आयमन अदरमि।। वृ. 'उपकरणं' रजोहरणदण्डकादि वामे करौ स्थापयति. मात्रकं च दक्षिणे हस्ते करोति. प्रोञ्छनंच अपानस्य तत्रान्यत्र वा करोति, यदि कठिनं ततस्तत्रैव प्रोञ्छयति. अथ श्लथं तताडन्यत्र. 'तिहि आयमनं ति त्रिभिक्षुलुकैर्निर्लेपनं करोति, 'अदूरंमि'त्ति स्थण्डिलस्यासन्नप्रदेश निर्लेपनीयमिति ।
इदानीं स्थण्डिलयतनोच्यते, तत्राहम. (५२९) पढमासइ अमणुन्नेयराण गिहियाण वावि आलोए।
पत्तयमन कुरुकय दवं च परं गिहन्थेस॥ वृ. प्रथमस्य-अनापातासंलोकरूपस्य असति' अभाव अथवा प्रथमस्य-संविग्नसमनोज्ञापातस्थण्डिलस्यासति क्क गन्तव्यमत आह-'अममन्त्र'त्ति अमनोज्ञानामापाते स्थण्डिले गम्यते. 'इतराण'त्ति कुशीलानां संविग्नपाक्षिकाणामसंविग्नपाक्षिकाणां चापातस्थण्डिले गन्तव्यं, एतेषां चानन्तरोदिताना सर्वेषामेवमर्थमालोको नोपात्तो यतस्ते दूरस्थिता नाभोगयन्त्येव । गिहियाण वावि आलोएत्ति तदभावे गृहस्थालोके स्थण्डिले गम्यते। पत्तेयमत्त'त्ति प्रत्येकं प्रत्येकं यानि मात्रकाणि गृहीतानि तैः प्रत्येकमात्रकैः 'कुरुकुचा' पादप्रक्षालनाचमनरूपां प्रचुरद्रवेण कुर्वन्ति, निहत्थेसु'त्ति गृहस्थविषये आलोके सति इदं पूर्वोक्तं कुरुकुचादि कुर्वन्तीति॥ मू. (५३०) तेन परं पुरिसाणं अमोयवाईण वच्च आवायं ।
इत्थिनपुंसालोए परंमुहो कुरुकुया सा उ॥ वृ. नतः परं यदि गृहस्थालोकं नास्ति स्थण्डिलं ततः पुरुषाणामापाते तत्राप्यशौचवादिनां ब्रज आपातस्थण्डिलं । अथाशौचवादिपुरुषापातस्थण्डिलं नास्ति ततः ‘इत्थिनपुंसालोए' स्त्रीनपुंमकालोके स्थण्डिले परामुखो व्युत्सृजति कुरुकुचा च सैव कर्तव्या। मू, (५३१) तेन परं आवायं परिमेअरडन्थियाण तिरियाणं ।
तत्थवि अपरिहरेज्जा दगंछिय दित्तचित्ते य॥ वृ. ततः परं तदभाव सति पूर्वोक्त स्थण्डिलस्य तिरां संबन्धिना ये पुरुषा इतर च नपुंसकाः स्त्रियः एतेषामापातम्थण्डिले व्युत्सृजनीयं. 'तत्थवि यत्ति तत्रापि-निरश्नां मध्ये जुगुष्मिता दप्तचित्ताश्च परिहरीयाः, यतस्तत्रात्मसंयमापघातो भवति ॥ मू. (५३२) तत्तो इथिनपुंसा तिविहा नन्थवि असोयवाईसु ।
तहिअंतु सहकरणं आउलगमनं कुरुकुया य॥ वृ. ततस्तदभाव स्त्रीनपुंसकापातम्थण्डिले गन्तव्यं तत्र स्त्री त्रिविधा-दण्डिककोम्बिकप्राकृतभेदभिन्ना, नपुंसकमपि त्रिविधं-दण्डिककौटुम्बिकप्राकृतभेदभिन्नं तत्राप्यशाचवादिनामापाने व्युत्सृजनीय. आह- स्त्र्यायाशङ्कादयस्नत्र तदवस्थाएव दोषाः?. उच्यत. 'ताहियं तसद्दकरण तत्र स्थण्डिले व्रजन अन्यषामाशङ्काविनिवृत्त्यर्थमुच्चः काशितादिरूपं शब्द कराति परम्परं वा जल्पन्ता व्रजन्ति ततस्तं गृहस्था
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org
| SR No. | 003378 |
| Book Title | Agam Sutra Satik 41A Oghniryukti MoolSutra 2a |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Dipratnasagar, Deepratnasagar |
| Publisher | Agam Shrut Prakashan |
| Publication Year | 2000 |
| Total Pages | 256 |
| Language | Prakrit, Sanskrit |
| Classification | Book_Devnagari, Agam, Canon, Agam 41, & agam_oghniryukti |
| File Size | 9 MB |