________________
-
-
११०
आधनियुक्तिः मूलसूत्र मू. (४४४) उवगरण वत्थपाए क्त्य पडितहणं तु बाच्छामि।। पवण्हे अवरबह सुहणतगमाइ पडिलहा ॥
भा. १५८] वृ. उपकरणप्रत्युपणा द्विविधा- वत्थं पाए ति वस्त्रविषया पात्रविषया चेति. तत्र तावद्वस्त्रविषया प्रत्युपक्षणा उच्यते, यतः प्रव्रजतः प्रथमं वस्त्रोपकरणमेव दीयते न पात्रोपकरणं. सा च वस्त्रप्रत्युपेथा भवतीत्यत आह महपात्तीयमादि पडिलेह'त्ति मखस्त्रिका आदौ यस्याः प्रत्यपेक्षणायाः सा मुखरित्रकादिका प्रत्युपक्षणा. पूर्वाह्यऽपराह्ये चेति. तत्र मुखवत्रिकाऽऽदिवस्त्रप्रत्युपेक्षणामायं विधि:मू. (४४५) उहूं थिरं अतुरिअं सव्वं ता वत्थ धुन्च पडिलेहे।
तो बिइपष्फोडे तइयं च पुणा पमजजा॥ १. तत्र वस्त्रोद्धवं कार्योद्धर्व च आचार्यमतेन भविष्यति. चोदकमतेन वक्ष्यमाणं तत्र वस्त्रोन्द्रवं च यथा भवति तथा प्रत्युपेक्षत, थिर'त्ति यथास्थितं सुगृहीतं कृत्वा प्रत्युपक्षेत. 'अतुरिय'ति अत्वरित स्तिमितं प्रत्यपक्षत-निरीक्षत, संव्य'ति सर्व-कृत्स्नं वस्त्र तावत्पूर्व-प्रथम प्रत्युपक्षाएत-चक्षुषा निरीक्षेत, एवं तावदवांगभागः, परभागोऽपि परावृत्त्य एवमेव चक्षुषा निरीक्षत, तो बिइयं पाफोडे'त्ति ततो द्वितीयायां वारायां प्रस्फोटयद्वस्त्रं पट्पुरिमाः कर्तव्या इत्यर्थः, तझ्यं च पुणा पमज्जेजति तृतीयायां वारायां हस्तगतान प्राणिनः प्रमार्जयति । इदानीमेनामेव गाथा भाष्यकारो व्याख्यानयन्नाहमू. (१४६) वत्थे काउड्डेमि अ परवयणठिओ गहाय दसियंते।
तं न भवति उकुड़ओ तिरिअं पहे जह बिलित्तो॥ (भा. १५९] वृ. तत्रो॰ द्विधा-वस्त्रोद्धर्व कायोद्धर्व चेति, अस्मिन्नुक्ते 'परवयणंति परः चोदकस्तस्य वचनं परवचनं, किं तद् ? इत्याह, '
ठिओ गहाय दसितिति स्थितस्य-ऊद्धवस्य गृहीत्वा दशान्ते वस्त्रं प्रस्फोटयतः कायोर्द्ध च वस्त्रोद्धं च यथा भवति, एवमुक्ते सत्याचार्य आह-तन्न भवति तदेतन्न भवति यच्चोदकेनाभिहितं, कुतः?, यस्मात् 'उक्कुडुओ तिरिअपहे' उत्कुटुकस्थितस्तिर्यप्रसार्य वस्त्रं प्रत्युपेक्षेत, एतदेव च नः कायोद्धर्व वस्त्रोद्धर्वं च, नान्यत्, यथा चन्दनादिना विलिप्ताङ्गः परस्परमङ्गानि न लगयति एवं सोऽपि प्रत्युपेक्षते, ततश्चैवमुत्कुटुकस्य कायोद्धर्व भवति. तिर्यकप्रसारितवस्त्रस्य च वस्त्रावं भवति। 'उटुंति भणिअं. इदानीं स्थिरादानि पदानि भाष्यकार एव व्याख्यानयन्नाहम. (४४७) धेत्तं थिरं अंतरिअंतिभागबन्द्धीय चक्खणा पेहे। तो बिइयं पप्फोडे तइयं च पुणो पमजेना ।।
[भा. १६०] वृ. गृहीत्वा स्थिर' निविडं दृढं वस्त्रं ततः प्रत्युपेक्षत अत्वरित स्तिमित प्रत्युपेक्षेत, 'तिभागबुन्दिए त्ति भागत्रयबुद्धया इत्यर्थः, चक्षुषा प्रत्युपेक्षेत, ततो द्वितीयवारायां प्रस्फोटयेत तृतीयवारायां प्रमार्जयदिति पूर्ववत् । इदानीं प्रत्युपेक्षणां कुर्वता इदं कर्तव्यम्मू. (४४८) अनच्चाविअं अवलिअं अनानुबंधिं अमांसलिं चेव।
छप्पुरिमा नव खोडा पाणी पाणमज्जनं॥ वृ. तत्र प्रत्युपंक्षणां कुर्वता वस्त्रमान्मा वा न नर्तयितव्यः, तथा अवलितं च वस्त्रं शरीरं च कर्त्तव्यं, 'अनानुबंधिन्ति न अनुबन्धः अननुबन्धः सोऽस्मिन्नस्तीति अननुबनिअधप्रत्युपेक्षणं नानवरत-माखोटकादि कर्त्तव्यं सान्तरं सविच्छदेमित्यर्थः 'अमोमलिन्ति न मांसली क्रिया यस्मिन प्रत्युपेक्षणे तदमासलि प्रत्युपेक्षण, यथा मुशलंझटिति ऊद्भवं लगति अधस्तिर्यक च. न एवं प्रत्युपेक्षणा कर्त्तव्या, किन्तु यथा
For Private & Personal Use Only
Jain Education International
www.jainelibrary.org