________________
२५
An
.
मधीमा
+++
ana
अध्ययनं -३- [नि. ११०४] उवणीया पुच्छिया भणइ-दासी होमित्ति, वासुदेवो वितेइ-ममधूयाओसंसारं आहिंडति तह य अन्नेहि अवमाणिज्जति तोनलठ्ठयं, एत्थं को उवाओ?,जेण अन्नावि एवं नकरेहित्ति चिंतेइ, लद्धो उवाओ, वीरगं पुच्छइ-अस्थि ते किंचि कयपुव्वयं? भणइ-पत्थि, राया भणइ-चिंतेहि, तओ सुचिरं चिंतेत्ता भणइ-अस्थि, बयरिए उवरि सरडोसो पाहाणेण आहणेत्ता पाओिमओय,सगडवट्टाए पाणियं वहतं वामपाएण धारियं उघलए गयं, पज्जणघडियाए मच्छियाओ यविठ्ठाओ हत्थेण ओहाडिया व सुमुंगुमंतीउ होउत्ति । बीए दिवसे अत्थाणीए सोलसण्हं रायसह स्साणं भज्झे भणइ-सुणह भो ! एयस्स वीरगस्स कुलुप्पत्ती सुया कम्माणि य, काणि कम्मामणि?, वासुदेवो भणइ 'जेण स्तसिरो नागो, वसंतो वयरीवणे । पाडिओ पुढविसत्थेण वेमई नामखत्तिओ ।। जेण चक्कुक्खया गंगा, वहंती कलुसोदयं । धारिया वामपाएणं वेमई नाम खत्तिओ ।। जेण धोसवई सेना. वसंती कलसीपुरे धारिया वामहत्थेण, वेमई नाम खत्तिओ ।।
एयस्स धूयं देमित्ति, सो भणिओ-धूयं ते देमित्ति, नेच्छइ, भिउडीकया, दिन्ना नीया य घरं, सयणिज्जे अच्छइ, इमो से सव्वं करेइ, अन्नया राया पुच्छइ-किह ते वयणं करेइ ?, वीरओ भणइ. अहंसामिणीए दासोत्ति, रायाभणइ-सव्वं जइन करावेसि तोते नत्थि निप्फेडओ, तेन रनो आकूयं नाऊणं घरगएणं भणिया- जहा पज्जणं करेहित्ति, सा रुट्ठा, कोलिया ! अप्पयं न याणसि ?, तेन्न उद्देऊण रज्जुएणआहया, कूवंती रन्नो मूलं गया, पायवडिया भणइ-जहा तेन्नाह कोलिएण आहया, राया भणइ-तेन्नंचेवसि मएभणिया-सामिणी होहित्ति, तो दासीत्तणं मग्गासि, अहं एत्ताहे न वसामि, साभणइ-सामिणी होमि, रायाभणइ-वीरजो यइस मण्णिहिति, भोइयाय पघइया । अरिट्टनेमिसामी समोसरिओ, राया निग्गओ, पुच्छिओ-तिहिं सट्टेहिं सएहिं संगामाणं न एवं परिस्संतोमि भगवं!, भगक्या भणियं-कण्हा ! खाइगंतेसम्मत्तमुप्पाडियं तित्थगरनामगोत्तं च । जया किर पाए विद्धो तदा निंदनगरहणाएसत्तमाए पुढवीएबद्धेल्लयं आउयं उव्वेढंतेन्नतच्चपुढविमाणियं, जइआउयं धरतो पढमपुढविमाणेतो, अन्ने भणंति-इहेव वंदंतेन्नति । भावकिइकम्मं वासुदेवस्स, दव्यकिइकम्म वीरयस्स । इदानीं सेवकः, तत्र कथानकम-एगस्स रनो दो सेवया, तेसिं अल्लीणा गामा, तेसिं सीमानिमित्तेणभंडणं जायं, रायकुलं पहाविया, साहू दिट्टो, एगो भणइ-भावेण साधुं दृष्ट्वा ध्रुवा सिद्धिः' पयाहिणीकाउं वंदित्ता गओ, बितिओ तस्स किर उग्घडयं करेइ, सोऽवि वंदइ, तहेव भणइ, ववहारो आबद्धो, जिओ, तस्स दव्वपूया, इयरस्स भावपूया । ___ इदानीं पालकः, तत्र कथानकम्-बारवअवासुदेवो राया, पालयसंबादओसे पुत्ता नेमी समोसढो, वासुदेवो भणइ-जो कल्लं सामिं पढमं वंदइ तस्स अहं जं मगइतं देमि, संबेण सयणिज्जाओ उद्वेत्ता वंदिओ, पालएण रज्जलोभेण सिग्घेण आसरयणेण गंतूण वंदिओ, सो किर अभवसिद्धिओ वंदइ हियएण अक्कोसइ, वासुदेवो निग्गओ पुच्छइ-केणतुझे अज्ज पढमवंदिया?, सामी भणइ-दव्वओ पालएणं भावओ संबेणं, संबस्स तं दिन्नं । एवं तावद्वन्द्वनं पर्यायशब्दद्वारेण निरूपितम, अधुना यदुक्तं 'कर्तव्यं कस्य वे'तिस निरूप्यते, तत्र येषां न कर्तव्यं तानभिधित्सुराहनि.(११०५) असंजयं न वंदिज्जा, मायरं पियरं गुरुं ।
सेनादई पसत्थारं, रायाणं देवयाणि य ।। वृ. न संयता असंयताः, अविरता इत्यर्थः, तान्न वन्देत, कं ? 'मातरं' जननीं तथा 'पितरं'
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org