Page Text
________________
९४
व्यवहार -छदसूत्रम्-१-१/१ द्वितीयपद अल्पदोषतया प्रतीच्छाबुद्धीसत्यांप्रायश्चित्तंप्रतिबंधमात्रनिष्पन्नंददाति । दत्वाचप्रतीच्छंति, निर्गमनेपुनः प्रथमभंगे द्वितीयभंगे वा अधिकारणमेव अधिकरणादिभिः एगे अपरिणएवा इत्यादिभिर्वा दोषैररिशुद्ध न प्रतीच्छनीयः किंतुवारणीयः तंवाऽनया वक्ष्यमाणयायतनया वारयति । तामेवाह ।। [भा.२७६) नत्थी संकियसंघाडमंडलीभिक्खबाहिरानयनं ।
पच्छित्त विउस्सग्गेनिगममुत्तस्स छन्नेणं ।। वृ-यः पंजरभग्नोज्ञानदर्शनार्थमागतः ।तंप्रतीयं वाक्ययतना यत्त्वं श्रुतमभिलषसि, तन्ममपार्थे नास्ति, अथसब्रुयात्, मया श्रुतं यथाऽमुको ग्रंथोऽमुकस्य पार्श्वे युप्माभिः श्रुतइति, ततइदं वक्तव्यं, श्रुतःसग्रंथः केवलमिदानीं बहुषुस्थानेषुशंकितंजातं,नचशंकितं श्रुतमन्यस्मैदीयते,प्रवचने निषेधाता तस्मादन्यत्रनिःशंकितश्रुतान्गवेषयस्व यस्तुस्वच्छंदमतिः संघाटकोद्विग्नःसंज्ञाभूमिमात्रमप्येकाकिना गंतुनलभ्यमितिसमागतस्तंप्रतीदंवक्तव्यं,अस्माकमाचार्यपरंपरातइयंसामाचारी संज्ञाभूमिमात्रमपि नगंतव्यमेतच्चतवदुष्करमतोन्यत्रगच्छतावदिति, यः पुनरनुबद्धवैरत्वेनागतस्तंप्रतीदंवक्तव्यं,मंडलीति अस्माकमीशी सामाचारी यदवश्यं मंडल्यां समुदेष्टव्यं, यद्यपि च न पठति न शृणाति वा तथापि सूत्रपौरुष्यां मंडल्यामुपवेष्टव्यमर्थपौरुष्यां मंडल्यामुपविश्यार्थः श्रोतव्यः, न कदाचनापि साधूनां स्वच्छंदत्वमेतच्च भवतोऽप्रीतिकरं, तस्मादन्यत्र गम्यतां । यस्त्वलसत्वेनागतस्तं प्रतीदं वाच्यं, भिक्खबाहिराणवणं,भिक्षायाःबहिःप्रदेशादानयनं,किमुक्तंभवति अस्माकमत्र क्षेत्रबहवोबालवृद्धाः सग्लानाः साधकः तेच भिक्षा न हिंडंत, ततो यदि प्रतिदिवसं भिक्षा बहिः प्रदेशादानयसि । ततस्तिष्ठ, परमेतदुष्करं तव तस्मात्यत्रसुखेन तिष्ठसि, तत्र याहि, किमत्र क्लेशसहनेन यस्तु निर्द्धा उपदंडा आचार्या इतिविनिर्गतस्तंप्रतीदमुत्तरं, पच्छित्तत्ति । अस्माकमियंसामाचारीयदिदुःप्रमार्जनादिमात्रमपि करोति,तदा तत्कालमेवप्रायश्चित्तं यथोक्तंदीयते,नकालक्षेपेणनापिपक्षपातादिनास्तीकहासेन यस्तु विकृतिलंपटोनमा विकृतिमनुजानातीति विनिर्गतस्तंप्रतीयं वाग्यतना।
अविउसगत्ति अस्माकमप्ययं सामाचार्यागमः अव्युत्सर्गोऽनुत्कलनं विकृतेरिति व्याख्यानतो गम्यते, योगवाहिनाअयोगवाहिनावा विकृतिर्तग्राह्या इत्यर्थः, अत्राधिकरणप्रत्यनीकस्तब्धलब्धविषये यतना नोक्ता विचित्रत्वात्सूत्रभाष्यगतेस्तत्राधिकरणे यतना यथा कल्पामध्ययने तथा द्रष्टव्या, शेषविषयातुविनेयजनानुग्रहायभिधीयते, तत्रयःप्रत्यनीकस्तत्रमेस्तीत्यागतः, भण्यतेममापिशिष्याः प्रतीच्छकाश्च ईषदपि प्रमादं न क्षमते, मह्यं कथयति अहं च दोषानुरुपं दंडं प्रयच्छिामि । अन्यथैकतरपक्षपातकरणतो गच्छ, मुद्राभंगः सर्वज्ञाज्ञाविलोपश्च, तस्मादत्रापि तव दुष्करमिति न स्थातुमुचित्तं, स्तब्धः पुनरेवं भण्यते, अस्माकमियं सामाचारी चंक्रमणादि कुर्वति गुसवभ्युत्थातव्यं, अनुभ्युत्तिष्ठतः प्रायश्चित्तप्रदानमिति, लुब्धं प्रत्येषावागयतना उत्कृष्टद्रव्याणिमोदकादीनि अस्माकमपि बालवृद्धग्लानप्राधूर्णकभ्यो दीयंते, तदेवं स्वच्छंदचारित्रप्रभृतीनां निवारणे वाम्यतनोक्ता. यदि पुनरेते तथा निवारिता अपि न यक्ष्यमाणप्रकारेण प्रत्यावर्तते, नापि निर्गच्छंति येपि च विशुद्धनिर्गमाः प्रतीच्छिताः संतः सीदंतितेषां परिस्थापने यतनामाह- निगममुत्तस्य छणेणं यदा परिस्थापयितुमिष्यमाणस्य स्वयं भिक्षादिनिमित्तं निर्गमो भवति, यदा वा रात्रौ निर्भरनिद्रया सुप्तस्तदा तं त्यक्तवा नंष्टव्यं, कथमित्याह छन्नेनाप्रकटमल्पलसागारिकंकिमुक्तंभवति, येऽपरिणता बालादयो वागच्छे तत्रां तेषांन कथ्यते । यथामुमेवं त्यक्त्वा नष्टव्यमिति, मा रहस्यभेदं कार्युरिति एष गाथार्थः, सांप्रतमेनमेव गाथार्थ
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org
| SR No. | 003372 |
| Book Title | Agam Sutra Satik 36 Vyavahar ChhedSutra 3 |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Dipratnasagar, Deepratnasagar |
| Publisher | Agam Shrut Prakashan |
| Publication Year | 2000 |
| Total Pages | 1046 |
| Language | Prakrit, Sanskrit |
| Classification | Book_Devnagari, Agam, Canon, Agam 36, & agam_vyavahara |
| File Size | 21 MB |