________________
४०२
[भा. ३८०२]
एवमेसा उखुड्डीया पडिमा होति समाणिया । भोच्चारुभंते चोदसेणं, अभोच्चा सोलसेन तु ।।
बृ एवमेषा क्षुल्लिका मोकप्रतिमाभवतिसाच भुक्त्वा आरोहता प्रतिपद्यमानेन चतुर्दशकेन समानीता समाप्तिं नीता भवति । अभुक्ता प्रतिमानेन षोडशकेन आरुहन्ते इत्यत्र सप्तमी तृतीयार्थे प्रतिपत्तव्या । सम्प्रति महती मोकप्रतिमां व्याख्यातुमाह[भा. ३८०३]
एमेव महल्लीवि उ अट्टार सिमेण नवरि निट्टाति । परिहारो अट्ठदिवसा नहु रोगि वलिसस वा एसा ।।
वृ- एवमेव अनेनैव प्रकारेण महत्यपि मोकप्रतिमा द्रष्टव्या नवरं सा अष्टादशकेन निष्ठां याति, परिहारस्तपोऽष्टौ दिवसान् न च स रोगी भवति प्रतिमाप्रभावात्, । यदि वा बलिन एषा प्रतिमा भवति नेतरस्य । [ भा. ३८०४ ] पडियत्ती पुन तासिं चरमनिदाधे व पढमसरएवा । संघयणधितीजुत्तो फासयति दोवि एयातो ॥।
बृ- प्रतिपत्तिः पुनरेतयोः प्रतिमयोश्चरमनिदाये वा प्रथमशरदि वा एते च द्वे अपि प्रतिमे स्पर्शयति आद्यसंहननत्रयोऽन्यतमसंहननयुक्तो धृत्या च वज्रकुडयसमानः
मू. (२४४) संखादत्तियस्स णं भिक्खुस्स पडिग्गह धारिस्स गाहावइ कुल-पिंडवाय पडियाए अनुपविहस्स जावइयं केइ अंतो पडिम्गहसि उवइत्तु दलएजा, तावइयाओ दत्तीओ वत्तवं सिया, तत्थ से केइ छप्प एण वा दूसएण वा वालएणवा अंतो पडिगहंसि दलएज्जा साविणंसा एगादत्ती वत्तव्वं सिया, तत्थ से वहवे भुंजमाणा सव्वे ते सयं सयंपिंडं साविय अंतो पडिग्गहंसि उवित्ता दलएजा सव्वाविणं सा एगा दत्ती वत्तवं सिया ||
व्यवहार - छेदसूत्रम् - २९ / २४३
[भा. ३८०५ ]
सू. (२४५) संखादत्तियस्स नं भिक्खूस्स पाणिपडिग्गहियरस जाव वत्तव्वं सिया । स साहिय पतिन्नो उ नीरोगो दुहतो बली । मियं गेहइ सुद्धुच्छ सुत्तस्स समुप्पया ।।
वृ- समोकप्रतिमिसाधकः साधितप्रतिज्ञो । नीरोगो द्विधातो धृत्वा संहनने च बली मितं दत्तिसंख्यया च परिमितं शुद्धमुंछं गृह्णाति ततो दत्तिपरिमाणप्रतिपादनार्थमन्यस्य सूत्रद्वयस्य समुत्यादः प्रवृत्तिर्गाथायां स्त्रीत्वं प्राकृतत्वात् । एष सूत्रसम्बन्धः । अनेन सम्बन्धेनायातस्यास्य व्याख्या संख्यापरिमाणं दत्तिकायाः सूत्रं पुस्त्वमार्षत्वात् यावत् यावत् कश्चिदन्तः पतद्गृहे उवित्ता अवनस्य दद्यात् । तत्र तावत्यो दत्तयइति वक्तव्यं स्यात, किमुक्तं भवति ? एकस्यामपि भिक्षायामुत्पाटितायां यावतो वारानच्छिद्य विच्छिद्य ददाति तावत्यस्तत्र दत्तय इति तत्र से तस्य साधोः कश्चित् छब्बकेन वंशदलमयेन दूष्येण वा वस्त्रेण वालकेन वा गोमहिष्यादिबालकृतेन गालनादिना अन्तः पतद्ग्रहे अवनस्य दद्यात् । सापि नमिति वाक्यालङ्कारे । एका दत्तिरिति वक्तव्यं स्यात् । तत्र से तस्य साधोर्वहवो भुंजाना भिक्षार्थ साधुमागतं. दृष्ट्रा सर्वे ते स्वीयं पिण्डं संहृत्य एकं पिण्डं कृत्वा अन्तः पतद्गृहे उवित्ता अवनम्य दद्यात् । सर्वापि नमिति पूर्ववत् । एका दत्तिरिति वक्तव्यं । एतत्सूत्रं पतद्ग्रहवारिण उक्तं । सम्प्रति पाणिपतद्ग्रहविषयमाह पाणीत्यादि पाणिपदग्रहस्यापि विषये एवमेव सूत्रं वक्तव्यमिति सूत्रसंक्षेपार्थः ।
,
[भा. ३८०६ ]
Jain Education International
हत्थेण व मत्तेण वि भिक्खा होइ समुञ्जया । दत्तितो जात्तिए बारे, ख्रिवती होंति तत्तिया ।।
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org