________________
३९८
व्यवहार-छेदसूत्रम् -२- ९/२४० [भा.३७७९] अहवा एक्किक्कियं दत्तिजासत्तक्केक्कसत्तए ।
आदेसो आत्थि एसोविसीहविक्कमसन्निभो ।। वृ-अथवाएष द्वितीयोऽप्यादेशोयथा एकैकस्मिन्सप्तके प्रत्येकंप्रथमदिनादारभ्य प्रतिदिवसमेकैको वर्धयेत् यावत् सप्तमे दिवसे । इयमत्र भावना-प्रथमे सप्तके प्रथमे दिवसे दिवसे एकांभिक्षां गृह्णाति, द्वितीये ढे, तृतीये तिस्त्रः,चतुर्थेचतस्त्रः, पञ्चमेपञ्च, षष्ठेषट् सप्तमेसप्त एवं द्वितीय तृतीये चतुर्थे पञ्चमे पष्ठे सप्तमे च सप्तके द्रष्टव्यं एव आदेशः सिंहविक्रमसंनिभः यथा सिंहो गत्वा गत्वा पृष्ठतः प्रलोकयते, एवमेषोऽपिसप्तकेसप्तके पुनर्मूलतः परावर्तते । गतः कालच्छेदः संप्रति भिक्षापरिमाणमाह[भा.३७८०] छनउयभिक्खसयं अट्ठासीयाय दोसयाति ।
पंचुत्तरायचउरो अच्छट्ठासयाचेद || वृ- सप्त सप्तकिकायां भिक्षापरिमाणं षन्नवतं, शतमष्टाष्टकिकामामष्टशीते द्वेशते भिक्षाणां, नवनवकिकायां पञ्चोत्तराणि चत्वारि शतानि, दशदशकिकायामर्धषष्ठानिशतानि भिक्षाणामिति । [भा.३७८१] उद्दिट्टवग्गदिवसा मूलगुणसंजुयादुहा छिन्ना |
मूलेणंसंयुणिया मानंदत्तीणपडिमासु ।। [भा.३७८२] पदगयसुवेयसुत्तरसमाहयं दलियमादिना ।
सहियं गच्छगुणं, पडिमाणं भिक्खमाणंमुणेयव्यं ।। वृ-उद्दिष्टा ये चवर्गाः सप्त सप्तकिकादयः ते दिवसा मूलदिनसंयुताः सप्तादिदिनसन्मिश्राः तदनन्तरं द्विधा छिन्नाअर्धी क्रियन्तेइतिभावअ । ततोमूलेन सप्तादिलक्षणेनसंगुण्यन्ते संगुणिताःप्रतिमासुदत्तीनां परिमाणंभवन्तितद्यथा-सप्तसप्तकवर्गदिवसा एकोनपञ्चाशत्ते मूलदिनैः सप्तभिर्युताः क्रियन्ते जाताः षट्पञ्चाशत्, ते अर्धीक्रियन्ते जाता अष्टाविंशतिः, सा मूलेन सप्तकेन गुण्यते आगतं पन्नवतं शतं । तथा अष्टाष्टकवर्गदिवसा श्रतुःषष्टिः तेमूलदिनैः अष्टभिः संमिश्यन्तेजाताः द्वासप्ततिस्तस्याअर्धंक्रीयते जाता षट्त्रिंशत्सामूलेन अष्टकेनगृनते आगतेद्वेशतेअष्टाशीते एवंनवनवकिकायांदशदशकिकायां घ यथोक्तंभिक्षापरिमाणमानेतव्यम् । अत्रैव करणान्तरमाह[भा.३७८३] गच्छुत्तर संविगे उत्तरहीणंपविखवे आदि ।
अंतिमधनमादिजुयं गच्छद्धगुणंतुसव्वधनं ।। वृ- गच्छ उत्तरेण संवर्गे संवर्येतस्म, । संवर्गो गुणित इत्यर्थः । तस्मिन् उत्तरेण होणे कृते आदि प्रक्षिपेत् तत अन्तिमधनमागच्छति तदन्तिमधनमादियुतं क्रियते तदनन्तरं गच्छार्धगुणं ततः सर्वधनमागच्छति । तत्रसप्तसप्तकिकायांसप्त आदिः सप्तउत्तरंसप्तगच्छः । ततः सप्तलक्षणो गच्छ उत्तरेण सप्तकलक्षणेन गुण्यते जाताः एकोनपञ्चाशत् । सा उत्तरेण सप्तकेन हीना क्रियते कृत्वा च पुनरादिना सप्तकेनै व युताकर्तव्या । इदं कारणमन्यत्रपि व्यापकं तत एवमुक्तमन्यथाचोत्तरं हानावादिप्रक्षेपेच न कश्चिद्विशेषः तस्या एव एकोनपञ्चाशतो भावात् । तदन्तिमधनं सप्तमे सप्तके भिक्षापरिमाणमित्यर्थः । एतत्आदिनासप्तकेनयुतंक्रियतेजाताषट्पञ्चाशत् ।सागच्छार्धेन गुण्यते। अत्रगच्छः सप्तकः । स विषमत्वादधन प्रयच्छतिततोगुण्यो राशिः षट्पञ्चाशल्लक्षणोर्धी क्लियते । जाता अष्टाविंशति । सा परिपूर्णेन सप्तकलक्षणेन गच्छेन गुण्यते, जातं पन्नवतं शतं । अष्टाष्टकिकायामष्टक आदिरष्टक उत्तरमष्टको गच्छः तत्राष्टकलक्षणो गच्छ उत्तरेणाष्टकेन युतं क्रियते
For Private & Personal Use Only
Jain Education International
www.jainelibrary.org