________________
३५७
उद्देशक:-८, मूल-२००, [भा.३५६०]
वृ-भोजने पाने उच्चारे यतनांतत्रपथिकरोतिकथमित्याह-उदाहृता ये पूर्वं दोषास्तेषु यतो भवेत्न . भवन्ति तथा यतनेतिभावः ।। [भा.३५६१] गंतव्व पलोएउंअकरणिलहुतो उदोस आणादी।
पम्हुट्टो वासट्टोलहुतो आणादिनोचेव ।। वृ-विश्रम्य उच्चारं प्रश्रवणंकृत्वा यदागन्तव्यंभवतितदा सिंहावलोकनेन पश्चादवलोक्यगन्तव्यं । यदिपुनरवलोकनं नकरोतितदा प्रायश्चित्तंतस्यलघुकोमासः, अधिकरणदोषाश्च प्रागुक्ताः कथमपि विस्मरणः पतितेसंभवन्ति ।आज्ञादयश्च आज्ञाभङ्गादयश्च दोषः तथा यदि कथमपि विस्मरणतः पतितं स्यात्ततस्तग्रहणाय प्रतिनिवर्तितव्यः । यदिमन्यतेकिंतेनेतिव्युत्सृजतितदामासलघुकंआज्ञाभङ्गादयश्च दोषाः । एतदेवाह[भा.३५६२] पम्हुठे गंतव्वं आगमने लहुगो यदोस आणादी।
निकारणमि तिन्नि उपोरिसीकारणेसुद्धो ।। वृ- पम्हुठे कथमपि विस्मरणतः पतिते सिंहावलोकनेन च द्दष्टे नियमतस्तदानयनाय पश्चाद्न्तव्यं । अगमनेप्रायश्चित्तं लघुकोमासः ।अधिकरणदोषाश्चप्रागुक्ताआज्ञादयश्चतथा निष्कारणमिति कारणस्वाभावो निष्कारणंतस्मिन् यदिनास्तिवर्तमानस्य प्रत्यवाय इत्यर्थः । तदा अवश्यं निवर्तितव्यं तिन्नि उत्तियदि प्रथमायां पौरुष्यां विस्मरणतः पतितं चरमायां च पौरुष्यां स्मृतं तत्र यदि निःप्रत्यवायमन्तरा च वासोऽस्तियदा निवृत्य गृहीत्वा आनेतव्यमथ सूर्यास्तसमयवेलायां स्मृतं यथाऽमुकंमे विस्मरणतः पतितमिति तदा आद्यान्त्रीन्यामान्-उषित्वा चतुर्थे यामे प्रतिनिवृत्त्यानेतव्यं प्रत्यवायाभावे, कारणे तुप्रत्यवायलक्षणे अनिवर्तमानोऽपिसशुद्धः । एतदेव भावयति[भा.३५६३] चरमाए विनियत्तइजइवासोअस्थिअंतराचसिमे |
तिन्निविजामे वसिउंनिवत्तइनिरचए चरमे ।। वृ-प्रथमायांपौरुष्यांविस्मरणतः पतितेतदानयनायचरमायामपिपौरुष्यां निवर्तते । यदिच सिमे अन्तरावासोऽस्ति । अथ चरमायां दिनपौरुष्यांपतितंतदारात्रेत्रीन्यामान्उषित्वाचस्मेयामे निरत्यये प्रत्यवायाभावतो निर्भये निवर्तते । कारणेशुद्धो इतिव्याख्यानार्थमाह[भा.३५६४] दूरसोविय पुच्छोसावयतेनानदी व वासंवा ।
इचाइकारणेहिंकरति उस्सगमो तस्स ।। वृ- दूरमतिशयेन गतानां स्मरणपथमवतीर्णः पतित उपधिः सोऽपि वा उपधिरतिशयेन तुच्छ: मुखपोतिकादिरूपोऽति जराजीर्णश्चेति भावः । अथवा अपान्तराले व्याधादीनि स्यापदानि स्तेना वा शरीरापहारिणउपकरणापहारिणो वानदीवापान्तराले वर्षवापतति । आदिशब्दात्म्लेच्छभयंवा अशिवं वेत्यादिपरिग्रह इत्यादिभिः कारणैस्तस्य विस्मरणतः पतितस्योपकरणस्य उत्सर्ग वोसिरामित्ति त्रिभणनपूर्वकं परित्यागंकरोति । एवं करणे अधिकरणादयोनभवन्ति । [भा.३५६५] एवंतापम्हठो जेसिंतेसिं विही भवे एसो ।
जेपुनअन्ने पेच्छे तेसिंतुइमोविही होइ ।। वृ-एवमुक्तेन प्रकारेण तावत्येषामुपधिर्विस्मरणतः पतितस्तेषामेषोऽनन्तरोदितो विधिर्भवति। ये पुनरन्ये साधर्मिकाः प्रेक्षन्तेतेषामयं वक्ष्यमाणो विधिर्भवति । तमेवाह
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org