________________
३५०
व्यवहार-छेदसूत्रम् -२- ८/१९७ वृ-वयोवर्णंचगृहस्वामिनोवल्गुशोभनं वल्गुशोभनंवदन्तीएवंशाली वल्गुवादिनो वसतिस्वामिनं वक्ष्यमाणंवदन्ति, । इतरेचसभाण्डाः सोपकरणाः सन्तो निरन्तरं वसतिमास्पन्दन्तेव्याप्नुवन्ति । [भा.३५२४] अब्भासत्थं गंतूणपुच्छए दुरएत्तिमाजयणा ।
तदिवसमंतपडिच्छणपत्तेयकहिँतिसम्भावं ।। वृ-यदिअभ्यासस्थो निकटवर्तीभवति,तदागत्वावसतिस्वामिनं पृच्छति ।अथच दूरप्राप्तस्तत्रेयं यतनातांदिशमागच्छतःप्रतीक्षणकर्तव्यं प्राप्तेचतस्मिन्सद्भावकथयन्ति । यथा वहिःस्तेनादिभयात् युष्माकमुपाश्रयेवयं स्थिताः तथेदं वदन्ति[भा.३५२५] विलेवसिउं नागापातो गच्छामो सजणा निरस्थाणं ।
बहिंदोसाजातेमा, होज तुज्झवी अहो सजान (व) ।। वृ-विलेनागाइववयंयुष्मदुपाश्रये उषित्वा प्रातर्गच्छाम एवं याचितो यदिददाति ततः सुन्दरमथन ददातितदानुलोभेन वचसानुलोमयितव्यः धर्मकथातस्यकथ्यतेनिमित्तादिकंवा प्रयुज्यते । तथाप्यददति परुषमपि वक्तव्यम् । कथमित्याह-निरस्तानां निष्काशितानामस्माकं ये स्तेनकस्वापदादिभिरुपधिशरीरमरणदोषाजायेरन्मा तेतवाप्युपरिपतेयुरिति । एतदेव सविस्तरमभिधित्सुराह[भा.३५२६] जइदेइ सुंदरंतूअहउवएज़ाहिनीह मज्झगिहा ।
अन्नत्थ वसहिमगहतहियं अनुसठिमादीणि ।। वृ- यदि बिले वसिउं नागा इत्यादि भणनानन्तरं वसतिं ददाति ततः सुन्दरमथ वदेत् मम गृहानिर्गच्छतान्यत्रवसतियाचध्वमितितदातत्रानुशिष्ट्यादीनि क्रियते । अनुशिष्टिरनुशासनं क्रियते । आदिशद्वात्धर्मकथा कथ्यते इति परिग्रहः । [भा.३५२७] अनुलोमणंसजाती सजाइमेवेति तहवि उअटतो ।
अभिओगनिमित्तंबाबंधगोसेय ववहारो || वृ- तथानुलोभेन वचसाऽनुलोमनं कर्तव्यं । अथ तथापि न ददाति तर्हि सजातिः सजातिमनुकूलयतीतिन्यायमङ्गीकृत्ययेतस्यस्वजना यानि च मित्राणितैरनुनायितव्यः । तथाप्यतिष्ठति अभियोगो मन्त्रादिना कर्तव्यो निमित्तं वा प्रयोक्तव्यं बन्धनं वा तस्य सर्वैरपि साधुभिस्तस्य कर्तव्यं । ततः प्रभाते व्यवहारः कर्तव्यः । [भा.३५२८] मानेत्थि वसुभाणा इमाभिंदस्स सिणे जय ।
दुहतो माया वालेतिथेरा वारेतिसंजए ।।. वृ- यदि साधूनां भाण्डकं बहिर्नेतुं व्यवसितस्तदा स भण्यते-मा नोऽस्माकं भाजनानि स्पृश हे अयतमा वानोऽस्माकंभाजनानि भिन्द्धि यदि पुनस्तंसंयतानिर्धर्मादिवचोभिराक्रोशन्तितदा स्थविरा आचार्याः संयतान् वारयन्ति वारयन्ति आचार्या द्विधातो वालं कापुरकं तावत् वसितंप्रतिगृह्णीथ - द्वितीयं परुषाणिभाषध्ये, तस्मान्माएवं भणत । यत्करोतितत्क्षमध्वमिति । [भा.३५२९] अहवा बेंति अम्हेते साहामो यसतेवाली।
नसहेजा वराहंतेतेनहोज्जनतेखमं ।। वृ-अथवा इदंब्रुवते-वयंतवापराधंसहामहे । एषपुनर्बलीयान्तवापराधनसहेतअसहिष्णुनाच तेन यक्रियते तन्नतेक्षमभवेत् । एवमुक्तो यदि सोऽतिरोषेण न तिष्ठति निष्काशयति प्रहारैर्वा धावति
www.jainelibrary.org
Jain Education International
For Private & Personal Use Only