Page Text
________________
८०
व्यवहार - छेदसूत्रम्-१-१/१ वृ-कर्मोदयहेतुका या प्रतिसेवनासा तावदेकास्ति किंत्वन्यापि, कर्मोदयहेतुका या व्यतिरिक्तापि प्रतिसेवा प्रतिसेवनास्ति साउन कम्मोदएणंति तुशब्दाव्ययत्वनानेकार्थत्वात् हतौ ततोयमार्थः यतः सान्याप्रतिसेवनानकोदयहेतुका, कर्पोदयहेतुकत्वे अन्यथा योगात् ।साच कारणेतत्रापि यतनया द्रष्टव्या तत्रया कारणेजयतोत्तियतमानस्ययतनया प्रवर्त्तमानस्यप्रतिसेवनासाकर्मक्षयकरणीकर्मक्षयं क्रियतेऽनयेति कर्मक्षयकरणी करणे अनट्साहिनावशस्यसतः कर्मोदयहेतुका, किंतुसूत्राक्तनीत्वा, कारण यतनयायतमानस्य ततस्तत्राज्ञाराधनात्सा कर्मक्षयकारिणी या पुनः प्रतिसेवना दर्पण याच कल्पप्ययतनवासाकर्मजननी तथाचाह । दप्पाजयकम्मजननीउदप्पेणकारणेपिचायतस्य प्रतिसेवा कर्मजन्यतेअनया कर्मजननी तदेवं यतोदर्पण कल्प्येपिचायतनया प्रतिसेवना कमजननी ततइदं सिद्धं ।। |भा.२२६] पडिसवणाउ कम्मोदएणकम्ममवि तन्निमित्तागं ।
अन्नोन्नहेउसिद्धी तेसिंबीयंतकुराणंच ।। वृ- प्रतिसेवना कर्मादयेन किमुक्तं भवति, प्रतिसेवनाया हेतुः कर्मोदयः कापिच तन्निमित्तकं प्रतिसेवनानिमित्तकं,कर्मणोपिहेतुःप्रतिसेवनाइतिभावः एवंतेषांप्रतिसेवनाकर्मणामन्योन्यं परस्परं हेतुसिद्धिः हेतुभावसिद्धिः केषामिव परस्परं हेतुभावसिद्धिरित्यत आहबीजांकुरयोरिव गाथायां द्वित्वेपि बहुवचनं प्राकृतत्वात् यथा बीजमंकुरस्य हेतुरंकुरोपि च परस्परया बीजस्य हेतुरित्यनयोः परस्परं हेतुभावस्तथा कर्मप्रतिसेवनयोरपि ।। [भा.२२७) दिवाखलुपडिसेवासा उकहं होज पुच्छिए एवं ।
भणइ अंतोवस्सएबाहिं ववियारमादीम् ।। वृ- परस्य चक्षुरादिप्रत्यक्षतस्तस्य स्वसंवेदनप्रत्यक्षेण दृष्टा खलु प्रतिसेवा सा नु क्षेत्रतः क्व भवेत इति एवमनुनाप्रकारेणपृष्टेसतिभण्यतेउत्तरंदीयते । अंतर्मध्ये उपाश्रये उपाश्रयस्यबहिर्वा विचारादिषु विचारादि निमित्तं बहिर्विनिर्गतस्य उपलक्षणमेतत् तेन कालतः प्रश्ने दिवा रात्रौ वा भावतः प्रश्न दर्पणकल्पेन वेत्यपिवक्तव्यमिति ।। [भा.२२८) पडिसेविए दप्पेणं, कप्पेणंचावि अजयणाएउ ।
नविणजइवाधातो कंवेलं होज्न जीवस्स ।। वृ-दर्पणकल्पनाप्ययतनया प्रतिसेवितेमासिकादिकमतीचारं प्राप्तेनसंवेगमुपगच्छता आलोचना प्रयोक्तच्या एतच्च चिंतवितव्यं नापि नैव ज्ञायते कां चेलां कस्यां वेलायां व्याधातो जीवस्य जीवप्राणधारणे, जीवनंजीवः तस्यजीवितस्येत्यर्थः व्याधातोभवेत् अनालोचितेच यदिभ्रियते, ततो दीर्धसंसारी भवति तत एतत्भण्यते ।। [भा.२२९] तंनखमंखुपमातो मुहत्तमवि आसिउंससल्लेण ।
आयरियपादमूले गंतूणसमुद्धरे सल्लं ।। वृ-यस्मादचिंतितः पतति, जीवितस्य व्याधातोऽनालोचितेचमृतस्य दीर्घसंसारिता, तस्मात्पमातो इतिअत्रदकारस्य लोपःप्राकृतत्वात्प्रमादतःप्रमादवशेनसशल्येनातीचारशल्ययुक्तेन मुहूर्तमप्यासितुं नक्षम,खुनिश्चित्तंकित्वाचार्यपादमूलेगत्वाआलोचनाविधानेनप्रायश्चित्तप्रतिपत्त्याशल्यमतीचाररूपं समुद्धरेत् विशोधयेत्यस्मात् -
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org
| SR No. | 003372 |
| Book Title | Agam Sutra Satik 36 Vyavahar ChhedSutra 3 |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Dipratnasagar, Deepratnasagar |
| Publisher | Agam Shrut Prakashan |
| Publication Year | 2000 |
| Total Pages | 1046 |
| Language | Prakrit, Sanskrit |
| Classification | Book_Devnagari, Agam, Canon, Agam 36, & agam_vyavahara |
| File Size | 21 MB |