________________
३१४
व्यवहार-छेदसूत्रम् -२-७/१८२ यत्र तिष्ठन्ति साधवस्तवकर्मादय आधाकर्मादयो दोषाः आदिशद्वान्मिश्रक्रीतादिदोषपरिग्रहः । [भा.३३२८] भन्नइ निंताणतहिंबहियादोसा उबहुत्तरार्हति ।
वासासु हरिव पाणा संजमे आयाएकंटादी ।। वृ-भण्यते अत्रोत्तरंदीयते ।ऋतुबद्ध काले निर्गच्छतांतत्रयदिबहुतरा दोषा अशिवाधुपद्रवलक्षणा भवन्ति, वर्षाकाले निर्गच्छतां संयमविराधना आत्मविराधना स (च) तत्र यत् हरितकायोपमर्दनं द्वीन्द्रियादिप्राणाक्रमणंवा,सासंयमे संयमस्य विराधना, कण्टकादिभिरात्मनो विराधना, ।तदेवंच्छिन्ने काले तिष्ठतां विधिरुक्तोऽथ कालच्छेदो न कृतो अथ च वर्षाकालो वर्तते, अथवा ऋतुबद्धे काले बहिरशिवादि आगाढं कारणं तदा अन्यस्यां वसतौ गन्तव्यं न पुनः शय्यातरं प्रति किमपि वक्तव्यम् । अथान्या शुद्धावसतिर्नप्राप्यतेतदा विशोधिकोटिदूषितायांस्थातव्यं तस्वाअप्यलाभेअविशोधिकोटि दूषिताया मपिस्थातव्यमिति । सम्प्रति सागारिक वक्रयकयोः शय्यातरत्त्वचिन्तां कुर्वन्नाह[भा.३३२९] सोचेवयतरो तेसिंठाणंतुमोत्तुजइदिन्ने !
अहपुन सव्वं दिन्नंतो वक्कई उतरो ।। वृ-शालगृहस्य वा अपद्वारिकाया वा अर्धत्रिभागो वावक्रयेण दत्तः शेषं संयतानां दत्तं यथा अत्र यूयं तिष्ठथ तत्र च साधवः सर्वेऽपिमान्ति, सएव स्वामी शय्यातरोभवति । अथ पुनस्तेन पूर्वस्वामिना सर्वमपि शालादि भाटकेन प्रदत्तं तदा निर्गच्छतः साधून दृष्टा यदि वक्रयी ब्रूते मा निर्गच्छत यूयमहं युष्माकमवकाशं दास्यामि । तर्हि सोऽवकाशंददानो वक्रयीतरः शय्यातरः [भा.३३३०] अह पुन एगपदेसे भणेज अत्थह तहिनमायति ।
वक्कतिओबेतिइत्थं ।अत्थहनो खित्तेभंडेणं ।। वृ-अथसपूर्वस्वामी भणेत्यथायूयमस्मिन्नकेप्रदेशेतिष्ठथतत्रच साधवो नमान्ति । ततोऽमातः साधून दृष्ट्रा वक्रयिकोनुकम्पयाब्रूते । अत्र तिष्ठत यूयंन किं नोऽस्माकंभाण्डेन क्षिप्तेन प्रयोजनम् । [भा.३३३१] तहियं दोवितराऊ अहवा गेलेजणागइंकोई।
दुल्लह अच्चग्धरनाउतहिंसंकमइतस्स ।। वृ-तत्रानन्तरोक्ते प्रकारे द्वावपिशय्यातरौ अथवा कोऽपिचिन्तयतियदाभाण्डंनेष्यतितदा बहवः क्रयिका भविष्यन्ति ततोऽत्यर्धतरा शाला भविष्यति यदि बहुकेनापि मूल्येन दुःखेन लप्स्यते तत् दुर्लभामत्यर्धतरां वा शालां ज्ञात्वा अनागतंसाधूनामनागमनकाले एव भाटकप्रदानेन गृह्णाति । एतच्छ साधुभिरागतैतिं यथाशालाभाटकेनामुकस्यायत्ताजाताततस्तंगत्वा याचन्ते सोऽपिब्रूयात् । [भा.३३३२] जाव नागच्छतेभण्डं ताव अस्थह साहवो।
एवं बइक्कतोसाहूभणंतो होइसारितो ।। वृ-यावन्नागच्छतिभाण्डं तावत्साधवो यूयं तिष्ठथ, एवं वक्रयिकः शय्यातरोभवति । [भा.३३३३] देसं दाऊणगतो गलभाणंजइछएज वइक्कतो।
अनोवनुकंपाए ताहेसागारितो सोसि ।। वृ-पूर्वस्वामी शालादेर्देशमेकं दत्वा काप्यन्यत्र गतो वर्षाकाले च स देशो गलति गलन्तं प्रदेश चक्रयिकोऽन्योवानुकम्पयाच्छादयति तदा स तेषांसाधूनां सागारिकः शय्यातरः । एतदेव सविस्तर -
[भा.३३३४] मुत्तूणंसाधूणंगहितोपुन वक्कतोपउत्थंमि ।
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org