________________
३१२
व्यवहार-छेदसूत्रम्-२-७/१८२ - तम्हा नठायब्वं वकयसालाए समणेहिं ।। वृ-यस्मात्तत्र वक्रयशालादौ तिष्ठतामेतेअनन्तरोदिता दोषा भवन्ति तस्मात्तस्यां वक्रयशालायामुपलक्षणमेतत्वक्रयापद्वारिकायां वक्रयगृहे वा श्रमणैर्नस्थातव्यं । अत्र परस्यावकाशमाह[भा.३३१६] एवं सुत्तं अफलं सुत्तनिवातो उअसती वसहीए ।
बहियावि असिवादी उकारणे तो न वच्चंती ।। वृ-यदिनामवक्रयशालादौ नस्थातव्यं तर्हि सूत्रमधिकृतमफलंसूत्रेवक्रयेऽपि श्रमणानामवस्थानानुज्ञानात् सूरिराह-नेदं सूत्रमफलं । यतोऽन्यसूत्रस्य निपातोऽवकाशो वसतेरन्यस्या अभावे बहिरपि निर्गच्छतामशिवादिकं कारणंततोन व्रजन्तिकिन्तु तत्रैव वक्रयशालादौ तिष्ठन्ति । तत्र यतनामाह[भा.३३१७] एएहिंकारणेहिंठायंताणं इमो विही तत्थ ।
च्छिंदति तत्थकालं ऊउबद्धे वासवासे वा ।। वृ-एतैरनन्तरोदितैरन्यत्रवसत्यलाभेबहिरशिवादित्नक्षणैस्तत्रा वक्रयशालादौतिष्ठतामयंवक्ष्यमाणो विधिस्तमेवाह-तत्रकालंच्छिन्दन्तिऋतुबद्ध वर्षावासेवाइयमत्रभावनाऋतुबद्धेशय्यातरंप्रतिभण्यतेयदि सम्पूर्णमासंददासि । वर्षाकालेभण्यते-यदिचतुरोमासान् ददासि तर्हि तिष्ठामोऽथ न ददासि तर्हि नतिष्ठामः । एतदेवाह[भा.३३१८] मासचउमासियं वान विनिच्छोढव्वा उअम्हेनियमे न ।
एवं च्छिन्नठियाणंवक्कइतो आगतोहज्जा ।।। वृ-ऋतुबद्धे काले मासं वर्षाकाले चातुर्मासं नियमेन वयं न निष्काशवितव्याः । एवं च्छिन्नकाले शय्यातरेण तथैव प्रतिपन्ने तिष्ठन्तितेषांचतथा तिष्ठतां वक्रयिको वक्रयेणग्राही आगतोभवति । [भा.३३१९] दिन्नावचुणएणं अहवा लोभासयंपिदेजाहि ।
अनुलोमिज्जइ ताहे अदेंते अनुलोमे वक्कइयं ।। वृ-सशय्यातरो वसतिं दत्वा प्रवसितः पश्चात्पुत्रस्य समीपे वक्रयी समागतः सब्रूते-यत्र संयतास्तिष्ठन्तितन्मे भाटकेन प्रयच्छसावसतिर्दत्ताभूत् ।केन पुत्रेणअथवासशय्यातरःप्रभूतभाटकलोभेन स्वयमपि वक्रयिणो दद्यात् दत्वा च निष्काशयेत् । तत्र यद्यन्या वसतिर्लभ्यते तर्हि न तत्र स्थातव्यं अन्यवसत्यलाभेसधर्मकथयाअनुलोम्यतेऽनुकूलः क्रियते ।अथसधर्मकथयानुलोमो नभवतितर्हि यस्तस्याहंतो गरीयान् पितामहमातामहप्रर्भतिकस्तेनानुलोमी क्रियते । अथैवमपि स न ददाति स्थातुं तर्हि तस्मिन्नददतिवक्रयिकमुक्तप्रकारेणानुलोमयेत् । [भा.३३२०] तंमिवि अदेंतेताहेच्छिन्नमच्छिन्नेव नेंतिउउबद्धे ।
वासासुंववहारो उउबद्ध कारणज्जाते ।। वृ-तस्मिन्नप्यक्रयिणि पूर्वप्रकारेणानुलोभ्यमानेऽप्यददति ऋतुबद्धे काले च्छिन्ने अच्छिन्ने वा परिपूर्णेऽपूर्णेवाअवधौनिग्रच्छन्तिवर्षाकालेयद्यन्यः कोऽपिसाधूनामनुकल्पकोन विद्यते ।यो वसतिं प्रयच्छतितर्हिगत्वाराजकुले व्यवहारः कर्तव्यः । न केवलं वर्षासुकिन्तुऋतुबद्धेऽपिकाले कारणजाते सति कर्तव्यः,कारणजातमेव पृच्छति । [भा.३३२१] किंपुन कारणजातं असियोमादी उबाहि होजाहि ।
एएहिं कारणेहिं अनुलोमनुसट्टि पुव्वं तु ।।
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org