________________
२८६
व्यवहार-छेदसूत्रम्-२- ७/१७६ वृ-एवंदंडधारिणा निवेदनेकृतेतत्रकालग्रहणवेलायांसर्वैरप्युपयुक्तैरूपशद्वैर्भवितव्यं, यदिपुनस्तत्र तथा दण्डधारिणा निवेदने कृतेऽपिकैश्चिदपि श्रुतंनभवेत्तत्र दृष्टान्तोगण्डकेन वक्तव्यस्तमेवाह[भा.३१७०] जहगंडगमुन्धुढेबहूहिं असुयंमि गंडएदंडो ।
अह थोवेहि नसुयंतिवयतितेसिंततोदंडो । वृ- यथा ब्राह्मणाः किमपि भक्तुकामाः वा पर्यालोचयितुकामा वा चतुर्वेदसमवायविमित्तं गण्डकं पूर्वस्थापितसंदिशन्ति, । यथाचतुर्वेदसमवायोद्घोषणंकुरुते,अतस्तेन गण्डकेनोपुष्टेयदिबहुभिर्नश्रुतं तदा गण्डके दण्डो गण्डकस्य दण्डः क्रियते, । अथ स्तोकैर्न श्रुते च बहुभिस्तु श्रुतमिति तदा यैर्न श्रुतं तेषां दण्डो निपतति । एष दृष्टान्तोऽयमर्थोपनयः । [भा.३१७१] एविहविदठव्वंदंडधरे होतिदंडो तेसिंच ।
आवेदेउंगच्छइतमेवठाणंतुदंडधरो ।। वृ-एवमुक्तेनप्रकारेण इहापिद्रष्टव्यंयदिबहुभिर्नश्रुतंतदादण्डधरस्यदण्डोभवति, अथबहुभिः श्रुतंकतिपयै श्रावि,तदातेषांकतिपयानामश्रुतवतांदण्डः ।एवंदण्डधरःसाधूनामावेद्य तदेवस्थानमात्मीयं गच्छति। [भा.३१७२] ताहेकालग्गाही उद्देति गुणेहिमेहिंजुत्तोउ ।
पियधम्मो दृद्धधम्मो संविगो वञ्जभीरुय ।। वृ- ततो दण्डधरस्यस्वस्थानागमनादनन्तरं कालग्राही । एभिर्वक्ष्यमाणैर्गुणैर्युक्तः कालग्रहणायोत्तिष्ठति, कैर्गुणैर्युक्त इत्याहप्रियो धर्मो यस्यासौ प्रियधर्मा न बढधर्मः २, एकः प्रियधर्मापिढधर्मापिच ३, एकोन प्रियधर्मो नापिढधर्मः ४ । अत्रपदद्वयोपादानात्तृतीयभङ्गग्रहणं संविग्नः सम्यग् अनुष्ठाता कस्मात् संविग्न इत्याह-वजभीरु अवयं पापं तस्माद्भीरुः अवद्यभीरुरथ प्रथमाहेतौ निमित्तकरणहेतुषु सर्वासां विभक्तीनां प्रायो दर्शनमिति वचनात्ततोऽयमों यदवद्यभीरुस्ततः संविग्नत्वं करोति । [भा.३१७३] खेयनोयअभीरु एरिसओसोउकालगाहीउ ।
उठेइ गुरुसगासंताहे विनएन सोएइ ।। वृ-खेदज्ञः कालविधेः सम्यक्ज्ञाताअभीरुआजारादेर्न बिभेति, अन्यथा उत्रस्तस्यच्छलनास्यात् । एतादृशः स कालग्राही ततउत्थाय गुरुसकाशंस्थापनागुरोः समीपं विनयेनागच्छति । कथमित्याह[भा.३१७४] तिनिय निसीहियातो नमनुस्सेहोयपंचमंगलए।
. कितिकम्मतहचेव यकाउंकालंतुपडियरई ।। बृ-स्थापनागुरुसमीपमागच्छन् आसन्नदूरे मध्ये च तिस्त्रोः नैषेधिकीः करोति तदनन्तरं च प्रत्यासन्नागमनेन नमनं नमः क्षमाश्रमणेभ्य इति भणंन ततो हस्त शताभ्यन्तरे गमनेऽप्यैर्यापथिक्याः प्रतिक्रमणं, तत्र कायोत्सर्गे स्मर्तव्यं पञ्चमङ्गलिकस्तस्मिन् स्मृतं नमस्कारेण पारयित्वा पञ्चमङ्गलिकस्याकर्षणंततो मुखपोतिकां प्रत्युपेक्ष्यकृतिकर्मवन्दनकं द्वादशावर्तं कर्तव्यम् । तत्कृत्वा तदनन्तरं कालं प्रादोषिकं प्रतिचरति, सन्दिशत प्रादोषिकं कालं गृह्णीम इत्युक्त्वा प्रतिगृह्णाति, यथा प्रतिचरति तथा प्रतिपियादयिषुरिदमाह
[भा.३१७५] थोवावासेसियाएसंज्झाएवा तिउत्तराहुत्तो।
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org