Page Text
________________
उद्देशकः-७, मूल - १६२, [भा. २८७१] सांभोगिक्यश्चतुर्थममनोज्ञा इति अथवा अन्यथा चतुर्णा मेकतरमिति व्याख्यायते- . [भा.२८७२] समणुन्नमणुन्नाणंसंजय तहसंजतीणचउरोय ।
पासत्थि ममत्तादिव अद्धाणादिव्यजेचउरो ।। वृ-समनोज्ञानांसंवतानांसमुदायः एकंस्थानसमनोज्ञानांसंयतीनांद्वितीयम्, अमनोज्ञानांसंवतानां तृतीयमनोज्ञानां संयतीनां चतुर्थमेवमेतानि चत्वारि स्थानानि एतेषामेकतरं समनोज्ञसंवतीनामात्मतृतीयानां द्वितीयंगच्छवर्तिनीनामन्य गच्छवर्तिनीनांवास्थानंदीयते । तदभावे अमनोजसंयतीनामपि अथवा पार्श्वस्था ममत्वं प्रकृत्या सर्वजनद्वेष्या प्रवर्तिन्या वा अचक्षुः कान्ता गुर्वादिप्रतिस्पर्धता वा प्रवर्तिन्या एतानि यानि चत्वारि कारणानि ! एतेषामेकतरत्कारणमधिकृत्यान्य सांभोगिकीनामसांभोगिकीनांच दीयते । अथवा याऽध्वनिर्गतादिका दुहितरं वा संस्मरन्ती परचक्रागमनेन देशभङ्गेवा शिक्षां वा मृगयमाणा एता याश्चतस्रस्तासामेकतरामन्यसांभोगिकीनामसांभोगिकीनां वा दातव्या । यद्यसांभोगिक्योऽपिनेच्छन्तितदा किंकर्तव्यमित्याह[भा.२८७३] सेहित्ति नियंठाणं एवं सुत्तमिजंतुभणियमिणं ।
एवं कयपयन्ना (त्ता) ताहे सुयंताउतेसुद्धा ।। वृ-एवमसांभोगिकीनामप्यनिच्छायां यत्सूत्रेभणितं सेहमेव नियंठाणमिति तत्कर्तव्यमस्यायमर्थ एवं कृतप्रयत्ला अपियदासंयत्यो नेच्छन्ति तदातेतां मुञ्चन्तोऽपिशुद्धाः । __ मू.(१६३) जे निगंथा य निगंथीओ यसंभोइया सिया, नोव्हंकप्पइ पारोक्खं पाडिएक्कं संभोइयं विसंभोगं करेत्तए; कप्पइण्हं पच्चक्खं पाडिएकं संभोइयं विसंभोग करेत्तए । जत्थेव अन्नमन्नं पासेजा, तत्थैव एवं वएजा- 'अहणं अजो, तुमाएसद्धिं इमम्मिकारणम्मि पञ्चक्खंसंभोग विसंभोगकरेमि' से यपडितप्पेजा, एवंसे नोकप्पइपच्चक्खं पाडिएक संभोइयं विसंभोगकरतए, सेयनोपडितप्पेजा, एवं से कप्पइ पच्चक्खंपडिएवं संभोइयं विसंभोगकरेतए ।।
वृ-सूत्रसम्बन्धमाह[भा.२८७४] संभोइडं पडिक्कमाविया य कप्पइ अयंपि संभोगो ।
सोउ विवक्खे वुत्तोइमंतुसुतंसपक्खंमि ।। वृ- अनन्तर सूत्रे प्रतिक्राम्य संभोक्तुं कल्पते इत्युक्तम् । अयमपि चानेन सूत्रेणाभिधीयमानः संभोगस्ततः संभोगधिकारादिदं सूत्रं प्रवृत्तमथवायं सम्बन्धः । पूर्वसूत्रे संभोगो विपक्षे संयतीरूपेऽभिहितः । इदं तु सूत्रं सपक्षे संयतरूपे संभोगविषयमिति सम्बन्धः । अनेन सम्बन्धेना-यातस्यास्य व्याख्या-ये निर्ग्रन्था निर्ग्रन्थ्यश्च सांभोगिकाः स्युस्तेषां नोणमिति वाक्यालङ्कारे कल्पते परोक्षे प्रत्येकं सांभोगिकं विसांभोगिकं कर्तुंकल्पते परोक्षं प्रत्यक्ष प्रत्येकंसांभोगिकं विसंभोगकरोमि । एवमुक्ते यदि सप्रतितप्यते मिथ्यादुष्कृतंन भूय एवं करिष्यामि एवंसति से तस्य न कल्यते । त्रयाणां प्रत्यक्षं प्रत्येक सांभोगिकं विसांभोगिकंकर्तुमथसनप्रतितप्यते । एवं सतिसेतस्य कल्पते त्रयाणांप्रत्येकंसांभोगिकं विसंभोगिकं कर्तुमितिसूत्राक्षरार्थः ।।अधुनाभाष्यकार आह[भा.२८७५] संभोगो पुव्वुत्तोपत्तेयं पुन वयंतिपडियक्कं ।
___ तप्पंतेसमणुने पडितप्पणमाणुतप्पंतु ।। वृ-संभोगः पूर्वं निशीथाध्ययने उक्तः, पडियकं पुनर्वदन्ति प्रत्येकं यो विसंभोगं करोतिस तप्यते
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org
| SR No. | 003372 |
| Book Title | Agam Sutra Satik 36 Vyavahar ChhedSutra 3 |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Dipratnasagar, Deepratnasagar |
| Publisher | Agam Shrut Prakashan |
| Publication Year | 2000 |
| Total Pages | 1046 |
| Language | Prakrit, Sanskrit |
| Classification | Book_Devnagari, Agam, Canon, Agam 36, & agam_vyavahara |
| File Size | 21 MB |