Agam Sutra Satik 36 Vyavahar ChhedSutra 3

SR No.: 003372
Original Sutra Author: N/A
Author: Dipratnasagar, Deepratnasagar
Publisher: Agam Shrut Prakashan
Publication Year: 2000
Total Pages: 1046
Language: Prakrit, Sanskrit
Classification: Book_Devnagari, Agam, Canon, Agam 36, & agam_vyavahara
File Size: 21 MB

Page 555

७०
व्यवहार-छेदसूत्रम् -२- ४/१०९ भिक्षादिप्रेषणेषण्णांकायानां विराधना अपरिज्ञानात्तथा[भा.२०३७] सुतत्थं कहइत्ता जीवाजीवेयबंधमोक्खंच ।
उवठावणेचउगुरुगा विराहणाजाभणियपुव्वं ।। वृ- सुत्रार्थं षड्जीवनिकायपर्यन्तं अकथयित्वा तथा जीवाजीवान् बन्धं मोक्षं चाकथयित्वा एवमेवोपस्थापने क्रियमाणे उपस्थापितुश्चत्वारो गुरुकास्तपो गुरवः प्रायश्चित्तं तथा या विराधना पूर्वम-प्राप्तद्वारे षण्णां जीवनिकायानामुक्ता साऽत्रापिद्रष्टव्या । ततस्तन्निष्पन्नमपि तस्य प्रायश्चित्तमुपढौकते। . [भा.२०३८] अनहिगयपुन्नपावं उवठावंतस्स चउगुरुहोति ।
आणादिणो यदोसा मालाए होतिदिठंतो ।। वृ- अनधिगतपुण्यपापं सूत्रार्थकथनेऽप्यविज्ञातपुण्यपापमुपस्यापयतः प्रायश्चित्तं चत्वारो गुरवः कालगुरुका मासा भवन्ति, । आज्ञादयश्चानन्तरामिहिता दोषाः । अत्रमालाया दृष्टान्तो यथास्थाणौ शूलाप्रक्षेपं वर्णसुगन्धपुष्पमालामारोपयतो वचनीयतादयो दोषाएवमत्राप्यनधिगतपुण्यपापे व्रतान्यारोपयत आज्ञादय इति । [भा.२०३९] उदउल्लादिपरिच्छा अहिगय नाऊणतो वदन्ते ।
एकेकं तिखुत्तो, जोनकुणइतरस चउगुरुगा ।। वृ- गोचरादि गतेन उदकादिना परीक्षा कर्तव्या । वृषभेण तत्परीक्षानिमित्तं तेन सह गोचरगतेन उदकाइँण हस्तेन मात्रकेण वा भिक्षा ग्राह्या । तत्र यदि स वारयति निषिद्धमेतत्कथं यूयमेव भिक्षामगृह्णीथ । ततो ज्ञायते एष परिणतसूत्रार्थोऽधिगतपुण्यपाये एवं शेषपरीक्षास्वपि भावनीयम् । तत उदकार्दादिपरीक्षाभिरधिगतपुण्यपापंज्ञात्वा ततोऽनन्तरंव्रतानिगुरवो ददति । कथमित्याह-एकैकंवतं त्रिःकृत्वस्त्रीनवारान् । एवं योन करोतितस्य चत्वारोगुरुका द्वाभ्यां लघवस्तपसा कालेन च प्रायश्चित्तं ।
अथपरीक्षामेव वैतन्येनाह[भा.२०४०] उच्चारादि अथंडिल वोसिर ठाणाइ वाविपुढवीए ।
नदिमादिदगसमीवे सागनि निक्खित्तंतेडेमि ।। [भा.२०४१] वियणभिधारण वाए हरिए जह पुढवीए तसेसुच।
एमेव गोयरगए होइपरिच्छा उकाएहिं ।। वृ- उच्चारादिरादिशब्दात्प्रश्रवणादिपरिग्रहः अस्थण्डिले सचित्तपृथिवीकायात्मिके व्युत्सर्जनं यदि वा स्थानादि स्थानमुर्ध्वस्थानमादिशब्दान्निषदनादिषरिग्रहस्तत् पृथिव्यां पुथिवीकायस्योपरि कुरुते । तथाऽपकायविषये नद्याधुदकसमीपेऽत्रादिशब्दात्तडागादिपरिग्रहः । तथा तेजसि तेजस्कायविषये सनिक्षिप्ताग्नौ प्रदेशेगाथायांतुनिक्षिप्तशब्दस्यान्यथापाठः प्राकृतत्वात् । उच्चारादेर्युत्सर्जनमितिसर्वत्र सम्बध्यते तथा वाते वातविषये व्यञ्जनस्य तालवृन्तस्याभिधारणं वातोदीरणाया अभिमुख्येन धारणं करोति । हरिते यता पृथिव्यां तथा वक्तव्यं हरितकायस्योपरि स्थानादि करोति यदिवोच्चारादि व्युत्सर्जनमिति । त्रसेष्वपि च पृथिव्यामिव वक्तव्यं । कीटिकानगराधतिप्रत्यासन्नमुच्चारादि स्थानादि वाकरोतीतिभावः । तत्रयदिवारयतितदा ज्ञायतेसम्यकपरिणतोऽस्य धर्म इतियोग्य उपस्थापनायाः एवमेव गोचरगतेऽपि, तस्मिन् कायैः पृथिव्यादिभिर्भवति परीक्षा कर्तव्या तद्यथा-सरजस्केनोदकाद्रेण