________________
५०
व्यवहार-छेदसूत्रम् -२-४/१०५ [भा.१९५०] गच्छो गणीयसीयइ बिईनगणीउतइए न विगच्छो।
जत्थ गणी अविसीयइ,सो पावतरो नउन गच्छो।। वृ- गच्छः सीदति गणी चेति प्रथमः, गच्छःसीदति न गणीति द्वितीयः, न गच्छः सीदति किन्तु गणीतितृतीयः, नगच्छो नापिगणीतिचतुर्थः, तथाचाह-द्वितीयेभङ्गेगणी नसीदति,तृतीयन गच्छ:, चतुर्थः चोदनमधिकृत्य शून्य इति नोपात्तः, । तत्रायेषु त्रिषु भङ्गेषु मध्ये यत्र प्रथमतृतीये वा गणी स पापतरो यत्र पुनर्गच्छः सीदति । नगणी नासौ द्वितीयः पापतरः । किं कारणमितिचेदत आह[भा.१९५१] आयरिए जयमाणे, चोएउंजेसुहं हवइगच्छो ।
तमि उ विसीयमाणे, चोयणमियरेकहंगेण्हो (ण्हे)।। आचार्येयतमानेगच्छ: सुखेनचोदयितुंशक्यमानोभवति,।आचार्यस्यप्रतिभयात्तस्मिन्नाचार्ये विषदितिचोदना शिक्षामितरेसाधवः कथंगृहीयु:, नैवगृह्णीयुरितिभावः, आचार्यस्य प्रतिभयाभावादतः प्रथमतृतीयौ भङ्गो पापतरौ, न द्वितीय इति।। [भा.१९५२] आसन्नडिएसुउन्नएसुजहति सहसा नतंगच्छं।
मादूसेज अइठे, दूरतरेवापनासेजा।। वृ- यद्यपिनाम आसन्ने प्रदेशे उद्यतविहारिणः स्थिता विद्यन्ते, तथा तेष्वासन्नस्थितेषूद्यतेषुसहसा न तं गच्छंजहाति परित्यजति । किं कारणमिति चेदत आह, - तन्मा अदुष्टान्दूषयेत् गच्छः ।किमुक्त भवति? न विषीदन्ति तेऽपि सीदत्साधुसंसर्गतो मा विषीदेयुरिति येऽपि सीदन्ति तेऽतिदूरतरं प्रणश्येयुर्विषीदेवुः । तदेवं दृपभचोदनं भापितमिदानी स्थविरागमनंभावयति[भा.१९५३] कुलथेरादी आगमचोदना जेसु विप्पमावंति।
चोदयति तेसुठाणं, अठिएसु उनिगमोभणितो।। वृ• वृषभशिक्षायाः प्रत्यावर्तनस्य वा अभावे पाक्षिके चातुर्मासिके सांवत्सरिके वा यावत् कुलस्थविराणां गणस्थविराणां सङ्घस्थविराणां वा आगमस्तावत् प्रतीक्षते, । कुलस्थविरादीनां चागमे तेषां निवेदना क्रियते, ततस्तेस्थविरा येषुस्थानेषु ये विग्रमाद्यन्ति, तेषुस्थानेषुतान् प्रतिचोदयन्ति ते प्रतिचोदिता यदि स्थितास्ततस्तेषु स्थितेषु सत्सु स शिष्यपरिवारस्तत्रैव स्थानं करोति । स्थितेन च तेन द्विविधापिशिक्षा शिक्षणीया । अथ तेचोदिताः सन्तो न स्थितास्तततस्तेष्वस्थितेषु ततो गच्छान्निर्गमो भणितस्तीर्थकरणागणधरैः ।।गतमागमद्वारम्, पतिते निर्गमद्वारमतस्तदेवभावयति[भा.१९५४] कप्पमत्ते विहरइ,असमत्तेजत्थ हुंति आसन्ना ।
साहिम्मितहिंगच्छे, असतीएताहिं दूरपि।। वृ- यदि आचारप्रकल्पः सुत्रतोऽर्थतश्चसमाप्तो भवति। ततस्तस्मिन् कल्पे आचारप्रकल्पे समाप्ते स्वयंतथा विहारक्रमं विहरति । अथनाद्यापिसमाप्त आचारप्रकल्पस्तर्हितस्मिन्नसमाप्ते यत्रयस्यां दिशि आसन्ना अनन्तरक्षेत्रवर्तिनः साधर्मिकाः संविग्नाः सांभोगिकास्तत्र गच्छेत् । अथासन्ना न विद्यन्ते तत आसन्नानामसत्यभावे दूरमपिगच्छेत् । । कथंगच्छेदत आह[भा.१९५५] वइयादीए दोसे असंविग्गे या वि सो परिहरंतो।
__के असंविग्गाखलु निययादीया मुनेयव्वा ।। वृ-जिकादीन् दोषान् ब्रजिका गोकुलं आदिशब्दात स्वमातापितपर्वपरिचितपश्चात
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org