________________
व्यवहार-छेदसूत्रम् -२- ४/१०५ नाणे चरणे जोगावहाउते अनुन्नाया।। वृ-आचार्या उपाध्यायाश्चजिनैस्तीर्थकुभिर्नशिल्पार्थाः शिल्पशिक्षणनिमित्तमनुज्ञाताःकैकारणे: पुनरनुज्ञातास्तत आह-ज्ञाने चरणेच ये योगास्तेमाषावहाः प्रापका यतो भविष्यन्ति ततस्ते अनुज्ञाता ज्ञानचरणस्फातिनिमित्तमनुज्ञाता इत्यर्थः ।अपिचेशाआचार्या उपाध्याया अनुज्ञाताः[भा.१९३०] नाणचरणे निउत्ताजापुव्व पुरूविया चरणसेढी।
- सुहसीलट्ठाणविजढे, निञ्चं सिक्खावणा कुसला ।। वृ- ज्ञाने एकग्रहणात्तज्जातीयस्य ग्रहणमिति न्यायाद्दर्शने चारित्रे च नियुक्ताः सततोहतास्तथा। सुखशीलाः पार्श्वस्थादयः तेषां स्थानंश्रियतेसेवन्तेतद्विजढेतद्रहिते, यापूर्वकल्पाध्ययने कृतिकर्मसूत्रे चरणश्रेणिः प्ररूपिता तवां स्थिताःतथा नित्यं सदा शिक्षापनायां ग्रहणशिक्षायामासेवनाशिक्षायां च ग्राहयितव्यायां कुशलाः समर्थाः ईशां समीपमुपगम्योपसम्पत्तव्यम् । गतं परिच्छिहाणित्ति द्वारमिदानीमसतित्तिद्वारमाह[भा.१९३१] जेएविपडिच्छितसो, कालगतो सोविहोइआच।
सोविय सावेक्खोवा निवेक्खो वागुरू आसि।। वृ-येनापिसप्रतीच्छितो यस्य समीपेसशिष्यपरिवार उपसम्पन्नसोऽपिआचकदाचित्कालगतो भवेत्सोऽपिच गूरुः कालगतः सापेक्षोवा आसीन्निरपेक्षोवा, तत्रयः सापेक्षः सोऽमुं विधिं करोति ।। [भा.१९३२] . सावेक्खो सीसगणं,संगहकारेइआनुपुव्वीए।
पडिच्छागव वेत्ति, एस वियाणेअह महल्लो।। वृ- सापेक्षः शिष्यगणं स्वदीक्षितशिष्यसमूहभिनवस्थापितस्य संग्रहमानुपूर्व्यानुपूर्वीकथनेन कारयति । यथापूर्वसुधर्मस्वामीगणघरआसीत् । ततस्तच्छिष्योजम्बूस्वामी गणधरआसीत् । तस्यापि शिष्यः प्रभवः । एवं तावद्यावत्सम्प्रतिवयमहमपिच ।सम्प्रतिमहान् वृद्धीभूतस्ततोमयाऽमुको गणघरः स्थापितो वर्ततेतस्याज्ञांकुर्यात्वैनयिकादिकंच,तथा ज्ञानदर्शनादिप्रतीच्छादिनिमित्तमागतास्तानपि ब्रूते-एषममस्थाने विज्ञायेत, ममैवैतस्यसम्प्रतिवैनयिकादिकंकर्तव्यमित्यर्थः ।अत्रैवार्थे दृष्टान्तमाह[भा.१९३३] जहराया वकुमार, रख्ने ठावेउमिच्छएजंतु!
भड जोहे वेतितंग, सेवएतुब्भे कुमारंति ।। [भा.१९३४] अहयं अतीमहल्लो, तेसिं वित्तीउतेन दावेइ।
सोपुन परिच्छिउणं,इमेण विहिणा उठावेइ।। वृ- यथा राजा यं कुमारं राज्ये स्थापयितुमिच्छति, तं प्रतिभटान् योधांश्च ब्रूते। साम्प्रतमहमतीव महान्ततोयूयंसेवघ्यममुकंकुमारमिति। एवंतानुक्त्वातेषांवृत्तीस्तेन कुमारणदापयतियेनततदनुरक्त्ता जायन्ते, ।सपुनः कुमारोऽनेन वक्ष्यमाणेन विधिना परीक्ष्य राज्ये स्थाप्यते। तमेव विधिमाह[भा.१९३५] परमन्नभुंज सुणगा छड्डण दंडेन वारणं बितिए।
भुंजइ देइयतइओगस्स उ दानं न इयरेसिं।। वृ- राजा बहूनां कुमाराणां मध्ये कतरं कुमारं युवराज स्थापयामीति विचिन्तयन् परीक्षानिमित्तं तान् सर्वान् कुमारान् शब्दापयित्वा तेषां पृथक् पृथक् स्थाले परमानं पायसं परिवेषयति । परिवेष्य श्रृङ्खलाबद्धान् शुनकान् व्याघ्रकल्पान् कुमारान् प्रति मोचयति, । ते च शुनका वेगेन कुमारसमीप
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org