________________
४५७
उद्देशकः ३. मूलं : ९४, [भा. १६७४]
वृ-संघो मयो गुणानां मूलगुणानामुत्तरगुणानांच सङ्घातः सङ्घातात्मकः गुणसंघातात्मकत्वादेवच कर्मणांज्ञानावरणीयादीनांसंघाताद्विमोचयतिप्राणिनइतिसंघातविमोचकः रागद्वेषविमुक्तआहारादिकं ददत्सुरागाकारीतद्विपरीतेषुद्वेषाकारीत्यर्थः । अतएव भवतिसमः सर्वजीवानांसइत्थंभूतो नाप्रमाणीकर्तुं शक्यते श्रुतोपदेशेन व्यवहरणात् किंचान्यत् ।। । [भा.१६७५] परिणामियबुद्धीए उववेतो होइसमणसंघाओ ।
कजे निच्छयकारीसुपरिच्छियकारगो संघो ।। वृ-पारिणामिकीचासौबुद्धीश्चपारिणामिकबुद्धिस्तया उपेतोयुक्तोभवति श्रमणसंधः । तथा कार्ये दुर्गेऽपि समापतिते यत् श्रुतोपदेशबलेन सम्यग्निश्चितं तत्करणशीलः कार्ये निश्चितकारी तथा सुष्टु देशकालपुरुषौचित्येन श्रुतबलेन च परीक्षितंसुपरीक्षितं तस्य कारकः संघोन यथा कथञ्चन्कारी । [भा.१६७६] किह सुपरिच्छियकारी एक्कसि दो तिन्निवावि पेसविए ।
नवि उक्खियए सहसा को जाणाइनागतो केन।। वृ-कथंकेन प्रकारेणसुपरीक्षितकारी? उच्यतेहार्थिनासङ्घप्रधानस्यसमीपेसङ्घसमवायोचितस्तेन वाज्ञप्तःसङ्घमेलापककारीसङ्घस्त्वयामेलनीयः, तत्रचप्रत्यर्थी कुतश्चित्कारणान्नागच्छतिततो मानुषं प्रेषणीयं सङ्घस्त्वां शब्दयति, । स नागतस्ततो द्वितीयमपि वारं मानुषं प्रेषयति, तथापि नागच्छति । तत्रापरिणामिका ब्रूवते-उद्घाट्यतामेष गीतार्थास्त्वाहुः । पुनः प्रेष्यतां गीतार्थं मानुषं केन कारणेन नागच्छति? ।किंपरिभवेन उतभयेन । तत्रयदिभयेन नागच्छतिततोवक्तव्यमा भैस्त्वं परित्राणकारी खलुभगवान् श्रमणसङ्घइति, |अथ परिभवेनततउद्धाट्यते, । एवं सुपरीक्षितकारी तथा चाहएवं द्वौ त्रीन वारान मानुषे प्रेषितेऽपि तमनागच्छन्तं सहसा सङ्घी न क्षिपति न सङ्घबाह्यं करोति यत एवं पर्यालोचयति को जानातिनज्ञायते इत्यर्थः ।केन कारणेन नागतइति ।। [भा.१६७७] नाऊणपरिभवेण, नागच्छंतेततो उनिनुहणा |
आउट्टे ववहारोएवं सुविणित्थकारीओ।। वृ-परिभवेन नागच्छतीतिज्ञात्वा तस्मिन्नागच्छतिततः सङ्घान्नि—हणा निष्काशनं कर्त्तव्यम् । अथ शठतामपि कृत्वास प्रत्यावर्ततेप्रत्यावृत्तश्च संघं प्रसादयति ततस्तस्मिन्त्रावृत्ते व्यवहारो दातव्यः । एवं सुविनिश्चितकारी सङ्घः । यस्तुभीतो नागच्छतितंप्रतीदंवक्तव्यम्[भा.१६७८] आसासोवीसासोसीयधरसमोय होइमाभाहि ।
अम्मापिति सम्माणोसंघो सरणंतुसव्वेसि ।। वृ-आश्वासयतीतिआश्वासोभीतानामाश्वासनकारीभगवान् श्रमणसङ्घः विश्वासयतीति विश्वासो व्यवहारे वञ्चनाया अकर्ता सर्वत्रसमतया शीतगृहेण समः शीतगृहसमः । तथा मातापितृभ्यांसमानो मातापितृसमानः पुत्रेषुमातापितराविव व्यवहारार्थि(दि)ष्वविषमदर्शी, तथा सर्वेषां प्राणिजांशरणं भगवान् सङ्घस्तस्मान्याभैस्त्वमिति इदंचपरिभावयन्संघोऽव्यवहारं न करोति । । [भा.१६७९] सीसोपडिच्छओवा आयरियो वा नसोग्गइनेति ।
सेसच्च करण योगा ते संसारा विमोएंति ।।। वृ-शिष्यः स्वदीक्षितः प्रतीच्छकः परगणवर्ती सूत्रार्थतदुभयग्राहकः आचार्यो वाचनाचार्यादिको नसुगर्तिनयति कितुयेसत्यकरणयोगाः संयमानुगत व्यापारास्तेसंसाराविमोचयंति । [भा.१६८०] सीसो पडिच्छओवा आयरिओवा विएतेइहलोए ।
जे सच्चकरणजोगातेसंसारा विमोएंति ।। .. वृ-शिष्यः प्रतीच्छको वा आचार्यो वा एते सर्वेऽपि इहलोके, परलोके पुनः सत्यकरण योगास्ते
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org