________________
उदेशक : २, मूलं : ६१. [भा. १३११]
३८१
संवच्छमि तईए, तं सव्वं पव्वाइयंतस्स ।।
वृ- यः पूर्वपश्चाद्वाचार्य पदस्थापनातः उद्दिष्टंसचित मचित्तं वा शिष्ये तृतीये संवत्सरे भवति सम्पद्यते तत्सर्वं प्रवाचयतो ऽधिकृतगुरोराभवति, एप सप्तमी विभागः ||
[भा. १३१२]
पूव्वुद्दिनं तरस पच्छुद्दिद्धं पवाययंतस्स । संवच्छरंमि पढमे तं सिस्सिणी एउसच्चित्तं ।।
वृ- आचार्यपदस्थापनातः पूर्वमुदृिष्टं सचित्तमवित्तं वा प्रथमे संवत्सरे शिष्यिण्याः शिष्याचा भवति संपद्यते, तत्सर्वं तस्याः शिष्याया आभवति, एपो अकष्टमो विभागः । यत्पुनराचार्यपदस्थापनातः पश्चादुद्दिष्टं सचित्तादिकं प्रथमे संवत्सरे शिष्यायाः सम्पद्यते । तत्सर्वं प्रवाचयतोऽधिकृतस्य गुरोराभाव्यम् एप नवमो विभागः । । [भा. १३१३]
पुव्वं पच्छुद्दिनं सिस्सीए उजं तुसचित्तं । संवच्छरंमि बितिए एतं सव्वं पवाययंतस्स ।।
बृ- पूर्वं पश्चाद्वा यदुद्दिष्टं सचित्तमचित्तं वा द्वितीये संवत्सर शिष्यायाः सम्पद्यते तत्सर्वं प्रवाचयतोऽधिकृतस्य गुरोः एष दशमी विभागः । ।
[ भा. १३१४]
पुव्वं पच्छुद्दिनं पडिच्छ्याए उसंति सच्चित्तं । संवच्छरंमि एठमे तं सव्वं पवायचंतस्स
वृ- पूर्वं पश्चाद्वा यदुद्दिष्टं सचित्तमुपलक्षणमेतदचित्तं वा प्रथमे वर्षे प्रतीच्छिक्याः शिष्याः सम्पद्यते । तत्सर्वं प्रवाचयतोऽधिकृतस्य गुरोरेष एव न्यायो द्वितीयादिष्वपि संवत्सरेषूक्ताः एकादशापि विभागाः साम्प्रतमुपसंहारमाह
[भा. १३१५] जम्हा एते दोसा दुविहे अपरिक्खए उठवियंमि । तम्हाउ ठवेयच्यो कमेणिमेणं तु आयरिओ ।।
वृ- द्विविधेप्यपाक्षिके श्रुतपक्षरहिते प्रव्रज्यापक्षरहिते चेत्यर्थः । स्थापिते चाचार्ये चस्मादेते अनन्तरोदिता दोषास्तस्मादनेनान्तरोदितेन पढमा सति तइयभंगमित्यादि लक्षणेन क्रमेण स्थापयितव्य आचार्य इति । अथ प्रथमभङ्गवर्ती केन विधिना स्थापयितव्यः । उच्यते
[भा. १३१६ ]
एयरसँग दुगाही निष्फणा तेसिं बंधइ दिसाती ।
संपुच्छण उ लोयण दाने मिलिएण दिट्टंतो ।।
- एतस्य प्रथमभङ्गवर्तिनः स्थापिताचार्यस्य एकद्विकादयः एकद्वित्रिचतुरादयः शिष्याः निष्पन्नाः भवन्ति । ततस्तेषां दिश आचार्यत्वमुपाध्यायत्वं चेत्यर्थः बध्नाति तथा योऽसावाचार्यैः सन्दिष्टो यथैव सूत्रतो अर्थतश्च निर्माप्याचार्यपदे स्थापनीय स्तस्य स्थापितगणधरेणाचार्यपदे स्थापितस्य शिष्याणां विप्रतारणार्थं सम्प्रच्छनं परैरुदन्तवहनमवलोकनं साक्षात्समीपं गत्वा संयमयात्रा निर्वहन् प्रच्छनं दानं वस्त्रपात्रादेः एतेषां समाराहीद्वन्द्वः । तस्मिन्नपि कृते विपरिणामाभावे मिलितेन गोपालद्वयमिलनेन दृष्टान्तो वक्तव्यो द्वयोर्गोपालयोर्मिलितयोः प्रभूता धनवृद्धिरभूत्तथा युष्माकमस्माकंच मिलितानां विहस्तां भूयान् ज्ञानादिलाभो भवतीति मिलितैर्विहर्तव्यमिति ।। साम्प्रतमेनामेव गाथां विवरीपुरिदमाहगीयमगीया बहवां गीयत्थ सलक्खणा उजे तत्थ । तेसिं दिसाउ दाउँ वियरति सेसे जहरिहं तु ।।
[ भा. १३१७]
For Private & Personal Use Only
Jain Education International
www.jainelibrary.org