________________
उद्देशक : २, मूलं: ५९, [भा. १२८२]
३७५ वृ-जघन्यतएकाहे एकस्मिन्मध्ये दिवसेमध्यमतख्याह, उत्कर्षतः पञ्चाहेप्रतीक्षितेयदास निवर्ततुं नेच्छति ततः सहायाणमिति तं ब्रुवते कियच्चिरमस्माभिरवस्थातव्यमेहि व्रजामः । एवमुक्ते यदि सोऽभिधते नाहं व्रजामि । ततस्तस्मिन् प्रत्यागमनमनिच्छतिभणंति यदि नागच्छसि तर्हि उपधि मपि तावद्देहि मा उपधेरप्युपधातो भूदिति ।। [भा.१२८३] न विदेमित्तिय भणिए गएसु जइसोससंकितो सुवति ।
उवहम्मइ निसंकेनहम्मए अप्पडिवज्जत ।। वृ-यदिउपधेर्याचने कृतेसब्रतेनापिनैवददाम्युपधिमहमितितत एवंभणितेस सङ्घाटको गच्छति सङ्घाडगतिहेतिव्याख्यातमधुनावुच्छोउवहिग्रहणेइतितद्व्याख्यानयतिगएसुइत्यादिगतेपुतेषुसहायेषु यदि सशङ्कितः शङ्कनंशङ्कितंसहशङ्कितंसशङ्कितं यस्य येन वास तथा का पुनः शङ्का ? उच्यते-किंमत व्रजामि किं वा नेति एव रूपशङ्कोपेतः स्वपिति, रात्रौ तदा स उपधिरुपहन्यते । अथ निःशङ्कितः सन् (न) स्वपिति यथा नियमान्मयोत्प्रव्रजितव्यमिति तदा नोपहन्यते । अथ निःशङ्कित उषित्वा यदि वा यस्मिन् दिने सहाया गतास्तदिवसमेवानुषित्वा यदि निवृत्य जिकादिष्वप्रतिबध्यमान आगच्छति । नचान्ता रात्री दिवसे वास्वपितितदातस्मिन्नप्यप्रतिवध्यमान नोपहन्यते । अथस्वपितित[पहन्यते । [भा.१२८४] संवेग समावन्नो अनुवयं घेत्तु एति तंचेव ।
अह होजाहि उवहतोसोविय जइहोज्न गीयत्थो।। [भा.१२८५] तोअन्नंउप्पाएतंवोवयं विगंचिउंहोइ ।
अपडिबज्झतेत्तुसुचिरेण विहून उवहम्मे ।। वृ-संवेगो मोक्षाभिलाषस्तंसमापनस्तमेव गुरुप्रदत्तमुपधिमनुपहतंगृहीत्वा ।एतिसमागच्छति । अथ भवेत् कथमप्युपहतः सोऽपि च साधुर्यदि स्यात् गीतार्थः ततस्तमुपहतमुपछि विगंचिउंति परिस्थाप्यान्यमुपधिमुत्पाद्य एति समायाति । अथ स्वादगीतार्थस्तर्हि तेनोपधिरन्यानोत्पादनीयो अगीतार्थत्वेनान्योत्पादने योग्यताया अभावात् । किन्तु तेनैवोपधिना गन्तव्यं । समागतस्य चान्यमुपधिमाचार्याः समर्पयन्ति । प्राक्तनं च साधुभिः परिस्थापयन्ति । सम्प्रति अप्पडिबझं तेउ इत्यादिअप्रतिवध्वमाने कर्मकर्तर्ययं प्रयोगः क्वचिदपिप्रतिबन्धमकुर्वतिपुनः सुचिरेणापिप्रदीर्धेणापि कालेन हुनिश्चितं नोपहन्यते उपधिः कचनापिप्रतिबन्धाकरणतः सततोद्यत्वात्।
सम्प्रति विवादइति व्याख्यानयति[भा.१२८६] गंतूण तेहिं कहियं, सयावि आगंतु तारिसंकहिए।
तोतंहोइपमाणं विसरिसकहणे विवादोउ ।। वृ-यौसहायौ तस्यप्रेषितौ, ताभ्यांगत्वा गुरुसमीपंतस्य प्रतिसेवनमप्रतिसेवनं वाकथितं, सचापि कृतावधावनः साधुरागत्य तादृशंकथयतिततस्तद्भवतिप्रमाणमुभयेपामप्यविसंवादात् । अथ विसदृशं कथयति ततो विवादः सहाया ब्रुवते एप प्रतिसेवीति । स प्राह नप्रतिसेवीति, तत्र सत्य प्रतिज्ञाः खलु व्यवहाराः इति, स एव प्रमाणीक्रियते, न सहायाः, । तदेवं प्रतिसेवनामधिकृत्य विवादो दर्शितः ।
सम्प्रतिमज्जनादिकमाधिकृत्याह[भा.१२८७] अहवाति अगीया मजनमादिएहिं एस गिहीभूती । ।
तंतुन होइपमाणंसोचेव तहिं पमाणंतु ।।
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org