Agam Sutra Satik 36 Vyavahar ChhedSutra 3

SR No.: 003372
Original Sutra Author: N/A
Author: Dipratnasagar, Deepratnasagar
Publisher: Agam Shrut Prakashan
Publication Year: 2000
Total Pages: 1046
Language: Prakrit, Sanskrit
Classification: Book_Devnagari, Agam, Canon, Agam 36, & agam_vyavahara
File Size: 21 MB

Page 368

उद्देशक : २, मूलं :६०, [भा. १२४३] समुत्पद्येत, इदंभोआर्याजानीत ।किमयंप्रतिसेवी किंवा नेति तत्रसप्रष्टव्यः । किंप्रतिसेवी अप्रतिसेवी वा? कृतप्रतिसेवनाकः तत्रयदि स वदेत् प्रतिसेवी ततः परिहारप्राप्तः प्रायश्चित्तप्राप्तः स्यादथ वदेत्न प्रतिसेवी तर्हिनोपरिहारप्राप्तोभवति, यत्सप्रमाणंवदतितस्मात्प्रमाणात्गृहीतव्यमितिसत्योऽसत्यो वा, अथ कस्मादेवमाहुः भदन्त ! सूरिशह-सत्यप्रतिज्ञाव्यवहारास्तीर्थकृभिर्देशिता इति कृत्वा एषा सूत्राक्षरगमनिका । सम्प्रतिनियुक्तिभाष्यविस्तरः[भा.१२४४] सोपुन लिंगेण समं ओहावेमोतु लिंगमहवावि ।
किंपुन लिंगेन समं, ओहावइइमेहिंकज्जेहिं ।। वृ-सपुनस्वधावनानुप्रेक्षीकोऽपिलिङ्गेनसममवधावेत् । अथवा कोऽपिमुक्त्वा लिङ्गंतत्र शिष्यः प्राह-किं केन कारणेन पुनर्लिङ्गन सममवधावति । सूरिराह-एतै र्वक्ष्यमाणैः कार्यैः कारणैः कजंति वा कारणंतिवा एगट्टमितिवचनात्तान्येव कारणान्यभिधित्सुराह[भा.१२४५] जति जीवेहितिभज्जाइजइवाविधणंधरइजइवोच्छंति ।
लिंगमोच्छंसंका पविठेतत्थेव उवहम्मे ।। वृ- यदिभार्यादयो मे जीविष्यन्ति जीवतो द्रक्ष्यमीति भावः । यदि वा तन्मे पितृपितामहोपार्जितं स्वभुजोपार्जितंवाधनंधरतिविद्यमानमवतिष्ठति, यदिवावक्ष्यन्तिमुञ्चव्रतंभुक्ष्य विपुलान् भोगानिति । तदा लिङ्गं मोक्ष्यामि नान्यथा,एव माशङ्कयाव्रजतस्तस्यसङ्घाटकोदातव्यः । किं कारणमितिचेदुच्यते कदाचित्तेन संघाटकेनान्येन चानुशिष्यमाणः प्रतिनिवर्तेतापीति हेतोः तथा संघाटके प्रतिनिवृत्ते सति किमुत्प्रव्रजामि । किंवानेतिशङ्काप्रविष्टो रात्रौव्युषितो यदिभवेत्तदेव कारणमभिधित्सुराह[भा.१२४६] गछमि केइपुस्सिा,सीयंते विसयमोहियमईया ।
ओहावंताणगणा चउब्विहातेसिमा सोही ।। वृ• गच्छे केचित्पुरुषा विषयमोहितमतिका रूपादिकविषयविपर्यासितमतयो गणात् गच्छादवधावन्ति । तेषांतथागणादवधावतांकेनापिसमनुशिष्टानामथवानसुन्दरंवयंकुर्मइतिस्वयमेव परिभाव्य विनिवृत्तानामियंवक्ष्यमाण चतुर्विधाचतुः प्रकारांशोधिः प्रायश्चित्तंभवतितामेवाह[भा.१२४७] दव्वे खेत्तेकालेभावे सोही उतस्थिमा दव्वे ।
रायाजुवेयमच्चे पुरोहियकुमारकुलपुत्ते ।। वृ-द्रव्ये द्रव्यतः क्षेत्रतः कालतो भावतश्च । तत्र तासु चतसृषुशोधिषुमध्ये द्रव्ये द्रव्यविषया इयं वक्ष्यमाणा अन्ये पुनरिदं वदन्ति-द्विविधाः द्रव्यतः शोधिः सचित्तविषया अचित्तविषया च । तत्र सचित्तविषया छक्कायचउसुलहुगा इत्यादिका पूर्ववर्णिता, अचित्तविषया उद्गमोपादनादि दोषनिष्पन्ना यच्चाकल्पिकं यच्च कल्पनीयमपि सूत्रेण प्रतिषिद्धं तं तद्विषया सर्वापि शोधिव्यत इति, भाष्यकार: स्वप्रतिज्ञातां शोधिमाह राया इत्यादि राजा प्रतीतः, तस्मिन् युवराज्ये अमात्ये पुरोहिते कुमारे कुलपुत्रे द्रव्यशोधिरिति वाक्यशेषः कथमेतद्विविषयाद्रव्यशोधिरत आह[भा.१२४८] एएसिं रिद्धिंतोदठुलोभाओ अनियत्तं तो।
पणगादीया सोही बोधव्यामास लहुअंता ।। वृ- एतेषांराजादीनांऋद्धीदृष्ट्राअहोधर्मस्यफलंसाक्षादुपलभ्यते । तस्मादहमपिकरोमिधर्ममिति लोभात् भोगाभिष्वङ्ग रूपात् सन्निवर्तमाने षष्टीसप्तम्योरर्थं प्रत्यभेदात् सम्यग् निवर्तमानस्य बोधव्या