________________
उद्देशक : २, मूलं : ५८, [भा. १२२३]
३६१ एएहिं कारणेहिंय गिहिडभूतेउवठ्ठवणा ।।। वृ- स तस्थाचार्यस्य स्वगणः प्रसिद्धः सन् ब्रूते । यथा मुकेन कारणेनैष पाराश्चितप्रतिपत्त्या गृहिभूतत्वमापन्नइतितच्च कारणंतस्याचार्यस्यनास्ति । एताभ्यांकारणाभ्यां स्वगणाप्रद्वेष कारणाभावलक्षणाभ्यामगृहीभूते अगृहस्तीभूतस्य उपस्थापना क्रियते । एष गाथाक्षरार्थमाह । भावार्थस्त्वयम्एगा तरुणी बहुसयणं घेतुंपव्वइया, अन्नया ताए संजतीए आयस्तिोउभासिओ आवरिएण नेच्छिया, ताहेसा पदोसमावन्ना आयरियस्स तेसिंसयणाणं पव्वइयाणं कहेइमं एस आयरितो उवसग्गेइ, ताहे ते संजतीए नियल्लग पव्वइया आयरियस्स पउट्टा भणति एस आयरितो पारांचिए गिहिभूतो आ भवति, ततोआयरितो अन्नंगणंगंतुंसव्वं जहट्ठियंपरिकहेइ, सोय जंगणंगतो, तेतंकचं परमत्थं जाणेत्ता तेसिं गमनंरोहेहित्ति, खेत्तस्सबाहिंकाऊणतेविखेत्तस्स बहिट्ठिया, मातेसिं अब्भक्खाणइ,त्तान मिच्छारुपा इच्छा सफला होइत्ति, अगिहिभूयं केयवेण उवट्ठावेति, तदेवाह[भा.१२२४] उहासणंपडिसिद्धा बहुसयणा देज्जत्थो भगवत्तिनी ।
तंचावणमन्नत्थकुणह गिहियंतितेबति ।। . [भा.१२२५] तनाऊणपउट्टे माहोहितिते मिगस्सतरउत्ति । ।
मिच्छिच्छामासफला होहित्ति, तोसितो अगिहिभूतो।। वृ-काचिद्वतिनीबहुस्वजनाऽवभासतेयाचते,प्रतिसिद्धासतीच्छोभगमितिअभ्याख्यानं दद्यात्। कालत्रयेऽपिसप्तमीति दत्तवती तथाभ्याख्यानसम्पादितंप्रायश्चित्तमन्यत्रगणेसआचार्योवहति, तेच संयती स्वजनाः प्रद्विष्टा ब्रुवते कुरुतैनमाचार्यं गृहिकं गृहस्थीभूतमिति, । तेच गणान्तरस्थविरास्तान प्रद्विष्टान् ज्ञात्वामातेषांगम्यतरः पश्चादभूदितितेऽपिकैतवेनक्षेत्राहिस्तत्समीपेस्थिताः तथामा तेषां मिथ्या रुपा इच्छा सफला भवेदिति ।सोऽगृहीभूत एवोपस्थाप्यते, ।।
गतंस्वगणप्रद्विष्टद्वारमधुनापरमोचापन द्वारमाह[भा.१२२६] सोउंगिहिलिंगकरणंअनुरागेणंभणंतिगीयत्था ।
मागीयं कुणहगुरुंअहकुणह इमंनिसामेह ।। [भा.१२२७] विद्धंसामो अम्हे एवं ओहावणे जइगुरुणं ।
एएहिंकारणेहिं अगिहिभूतेउवट्ठवणा ।। वृ- एगो बहुसिस्सो आयरितो पडिसेवणाए गिहिभुतत्तमावणो सो अन्नं गणं गंतु अलोएइ । तेहिं गिहिभूतो कड्डिमाढतोततो तस्स सीस्साभणंति-माअम्हं गुरुंगिहिभूयं कुणइ, जइपुन अम्हं गुरुणमेवं उहावणा कीरइति तो अम्हे सव्वे उ निक्खमिस्सामा । ततो तेसि अपत्तियं माहोहित्ति अगिहिभूतो चेव सोउवठ्ठाविञ्जत्ति ।।अक्षरगमनिका-आचार्यस्य गृहलिङ्गकरणं श्रुत्वा तस्य शिष्याअगीतार्थाअनुरागेण भणन्ति ।मागृहिकमस्मदीयं गुरुंकुरुत,अथकरिष्यथततइदंनिशमयत आकर्णयत । एवमपभ्राजना यदिगुरुणांततो वयंविध्वंसामातिउन्निष्क्रमिष्यामः । एतेनखल्वनन्तरोदितेन कारणेन अगृहीभूतस्य तस्योपस्थापना गतं परमोचापनद्वारमिदानीमिच्छागणद्वयविवादेइति द्वारमाह[भा.१२२८] अनोनेसु गणेसुंवहंतितेसि गुरवो अगीयाणं ।
तेबिति अनमनं किह काहिह अम्हथेरत्ति ।। वृद्वौगौतयोश्चद्वयोरपिगणयोः साधवोऽगीतार्थास्तेषां चतुरुपस्थापनार्ह प्रायश्चित्तस्थानमापनी
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org