________________
उद्देशक : २. मूलं : ४५. [भा. ११२४]
३४१ खरकनाम्ना अमात्येनोपायेन प्रतिबोधयितुकामेन किमित्याह[भा.११२५] विद्दवियं कर्णतिय तुझहिंपायतालणारखरए ।
कत्थत्तिमारितोसोदुठित्ति यदंसणे भोगा ।। वृ-विद्रवितं विनाशितं समस्तं स्तम्भकुड्यादि राज्ञापृष्टं कैनेदं विनाशितं । अमात्यः सम्मुखभूय सदोषं निष्ठुरंचवक्ति युष्माभिस्ततोराज्ञाकुपितेन तस्य पादेन ताडना कृता तदन्तरं संङ्केतितपुरुषैः स उत्पाटितः संगोपितश्च । ततः समागते कस्मिंश्चित् प्रयोजने राज्ञापृष्टं 'कुत्रामात्यो वर्तते' ? संकेतितपुरुषैरुक्तं- ' देव पुष्मत्पादानामविनयकारी मारितः ततो दुष्टं कृतं मयेति प्रभूतं विस्म(स्त)रितवान्स्वस्थीभूतेऽस्मिन् जातेसंकेतितपुरुषैरमात्यस्यदर्शनकारितं ।सद्भावकथनानन्तरं राज्ञा तस्मै विपुला भोगाः प्रदताइति उक्तो लौकिको दीप्तचित्तो लोकान्तरिकमाह[भा.११२६] महज्झयणभत्तखीरे कंबलगपडिग्गहे फलगसढे ।
पासाए कप्पट्टेवायंकाऊण वादितो ।। वृ-महाध्ययनंपौण्डरीकादिकंदिवसेनपौरुष्यावासमागतम् । अथवा भक्तमुत्कृष्टंलब्ध्वानास्मिन् क्षेत्रेभक्तमीदृशंकेनापिलब्धपूर्वं, यदिवा क्षीरंचातुर्जातकसम्मिश्रमवाप्य नेतादृशमुत्कृष्टंक्षीरं केनापि लभ्यते ।यदिवाकम्बलरत्नमती वोत्कृष्टमथवा विशिष्टवर्णादिगुणोपेतंअपलक्षणहीनंपतद्ग्रहफलगत्ति यद्वाफलकंचम्पकपट्टादिकमथवा श्राद्धमीश्वरमतिदातारमुपासकत्वेन प्रतिपन्नंलब्ध्वा यदिवा प्रासादे सर्वोत्कृष्टेउपाश्रयत्वेनलब्धे, कप्पठेवाइतिईश्वरपुत्ररूपवतिप्रज्ञानिधानेलब्धेप्रमोदते, प्रमोदनवशाच्च दीप्तभित्तो भवति । एतेन लाभमदेन वा मत्त इति लोकोत्तरे योजितमधुना दुर्जयान् शत्रून् जित्वेत्येतद्योजयति, वायंकाउणवत्तिवादंवापरप्रवादिनादुर्जयेन्सह कृत्वातंपराजित्यातिहर्षवशतो दीप्ती दीप्तचित्तोभवतिसाम्प्रतमेनामेव गाथां विनेयजनानुग्रहाय विवरिपुराह[भा.११२७] पुंडरियमाइयं खलु अज्झयणंकढिऊण दिवसेन |
हरिसेनदित्तवित्तो एवं होज्जाहिकोइउ ।। वृ-कश्चित्पौण्डरीकादिकमध्ययनंखलु दिवसेनं उपलक्षणमेतत्पौरुष्यादिना वाकर्षित्वा पठित्वा हर्षेण दीप्तचित्तोभवेत् । एवमध्ययनलाभेन दीप्तचित्तता ।। [भा.११२८] दुल्लहदव्वेदेसे पडिसेवियतंअलद्धपुव्वं वा ।
आहारोवहि वसही अहुणविवाहो व कप्पठो । वृ-दुर्लभद्रव्ये देशेतत्दुर्लभद्रव्यंकेनाप्यलब्धपूर्वं । वाशब्द: समुच्चये प्रतिसेव्य लब्ध्वा दीप्तचित्तो भवति । एवमाहारे भक्तक्षीरादिके उपधौ कम्बलरत्नादिके वसतौ प्रासादादिरूपायां लब्धायां यदि वा कम्पठेत्ति । ईश्वरपुत्रोऽधुना कृत्वीवाहः प्रज्ञानिधानं शिष्यत्वेन लब्ध इति हर्षेण दीप्तचित्तो भूयात् । तत्रैतेषुदीप्तचित्तेषु यतनामाह[भा.११२९] दिवसेन पोरिसीएव तुमएठवियं इमेणसअटेणं ।
एवस्स नत्थिगव्यो, दुम्मेहतरस्सको तुज्झ ।। वृ-दिवसेन पौरुष्या वा त्वया पौण्डरीकादिकमध्ययनं स्थापितं पठितं तदनेन दिवसस्य पौरुष्या वा अर्धेन तथाप्येतस्य नास्तिगर्वः । तव पुनर्युर्मेधस्तरस्यको गर्वो नैव युक्त इतिभावः । एतस्मादिति अपितव हीनप्रज्ञत्वात् ।।
For Private & Personal Use Only
Jain Education International
www.jainelibrary.org