________________
३४०
व्यवहार - छेदसूत्रम्-१-२/४५ वृ-गोदावरीएनईए तडे पइठाणं नयरं । तत्थ साल(त)वाहणो गया । तत्थ सालवाहणो राया तस्स खरगओअमच्चो । अन्नया सो सालवाहणो राया दंडनायगे आनवेइ । महुरं घेतूण सिग्धमागच्छ, सोय सहसा अपुच्छिऊणदंडेहिंसह निग्गतो ।ततो चिंता जाया कामहरा घेतव्या ।दक्खिणमहरा उत्तरमहरा वा । तस्स आणातिक्खापुणोपुच्छिउँनतीरति । ततो दंडाटुहा काऊणदोसुविपेसिया गहियातो दोवि महुराओततोवद्धावगोपेसिओ ।तेन गंतूणरायावद्धाविती-देवदोविमहुरातोगहियातो ।अन्नो आगतो देव! पट्टदेवीएपुत्तोजातो, अन्नोआगतो देव! अमुगत्थपदेसे विपुलोनिहीपायडो जाओ ।तता उवरुवरि कल्लाणनिवेयणेजेहरिस वस विसप्पमाणहयहियतो परवसोजातो ।तओहरिसंधरिउमवायं तो सणिज कुट्टइखंभे आहणइ, कुड्डे विद्दवइ बहूणि य असमंजसाणि पलवति, । ततो खरगेणामच्चेणं तमुवाएगा पडिबोहिऊ कामेण खंभा कुड्डा बहुविद्दविया रना पुच्छ्यिं केन विद्दवियं सो भणइ तुडभेहिं । ततो मम संमुहमलीयमेवंभणतित्तिरुद्रेणरनाखरगोपाएगा ताडितो, ततोसंकेइय पुरिसेहिं उप्याडितो, अन्नत्य संगोविओय । ततोकम्हि पओवणेसमावडिएरणापुच्छिओकत्थम अमच्चोचिट्ठति ।संकेतियपुरिसेहिं कहियं देव तुम्हं अविनय कारित्ति सो मारितो । राया विसूरिउंपवत्ती, दुटु कयं मए । तयाणिं न किंपि वेइयंति, ततोसभावत्थो जातो ।ताहेसंकेइयपुरिसहिं विणवितो-देव गवेसामिंजइविकयाइंचंडालेहिं रक्खितो होला । ततो गवेसिऊणआनीतो रायासंतुट्ठो अमच्चेण सम्भावोकहितो |तुट्टेणविउला भोगा दिना !साम्प्रतमक्षरार्थो विद्रियते-सातवाहनन राज्ञामथुराग्रहणायदण्डस्यदलस्याज्ञप्तिःकृतातेदण्डा: सहसा कांमथुरांगृह्णीमइत्यपृष्टानिर्गताः । तस्य चराज्ञआज्ञा तीक्ष्णा ।ततोभूयः प्रष्टुंनशक्नुवन्ति, । ततस्ते दण्डा द्विविधा गताः द्विधा विभज्य एके दक्षिण मथुरायामपरे उत्तरमथुरायां गता इत्यर्थः । द्वे अपिचमथुरे पातयित्वा तेसमागताः । [भा.११२१] सुयजम्ममहुरपाडण निहिलंभ निवेयणा जुगवदित्तो ।
सयणिज्ज खंभकुड्डेकुट्टेइ इमाईपलवंतो ।। वृ-सुतस्य जन्म मथुरयोः पातनं निधेभिस्य च युगपन्निवेदनायां स हर्षवशात् दिप्तादिप्तचित्तोऽभवत् ।दीप्तचित्ततयाइमानिवक्ष्यमाणानिप्रलपन्शयनीयस्तम्भकुड्यानिकुट्टयतितत्रयानि प्रलपति तान्याह[भा.११२२] सर्च भणगोयावरि पुव्वसमुद्देण साहिया संती ।
सालाहणकुल सरिसंजतिते कूले कुलं अस्थि ।। वृ-हेगोदावरिपूर्वसमुद्रेणसाधिकृताकृतमर्यादा सतीसत्यंभण-ब्रूहियदितवकूलेसातवाहनसदृशं कुलमस्ति ।। [भा.११२३] उत्तरतो हिमवंतो, दाहिणतो सालवाहणोराया।
समभारभरकंता तेनन पलत्थए पुढवी ।। - उत्तरत उत्तरस्यां दिशि हिमवान् गिरिदक्षिणतः सातवाहनो राजा तेन समभारभाराक्रान्ता सती पृथिवी नपर्यस्यति । अन्यथायद्यहं दक्षिणतो न स्यांततो हिमवगिरिभाराक्रान्ता नियमतः पर्यस्येत् ।। [भा.११२४] एयाणिय अन्नाणिवपलवितोसो अभाणियव्वाइं।
कुसलेण अमञ्चेणं, खरगेणं सो उवाएणं ।। वृ- एतान्यवन्तरोदितानि अन्यानि च सोऽभणितव्यानि बहूनि प्रलपितवान् । ततःकुशलेन
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org