Agam Sutra Satik 36 Vyavahar ChhedSutra 3

SR No.: 003372
Original Sutra Author: N/A
Author: Dipratnasagar, Deepratnasagar
Publisher: Agam Shrut Prakashan
Publication Year: 2000
Total Pages: 1046
Language: Prakrit, Sanskrit
Classification: Book_Devnagari, Agam, Canon, Agam 36, & agam_vyavahara
File Size: 21 MB

Page 281

२८०
व्यवहार - छेटसूत्रम् - ११/३०
[भा. ८६९ ]
चारे वेरजेया पढमसमोसरण तहय नितिएसु ।
सुण अकप्पिएया अनाउच्छेयसंभोए ।।
-
वृ- चारश्चरणं गमनमित्येकार्थः । तद्विषये ब्रूते । तद्यथा चतुर्षु मासेषु मध्ये यावद्वर्षं पतति तावन्माविहारक्रममकार्षीत् । यदा तु नपतति वर्षं तदा की दोषो हिण्डमानस्येति तथा वैराज्येऽपि ब्रूते यथा वैराज्येऽपि साधवी विहारक्रमं कुर्वन्तु परित्यक्तं हि साधुभिः परमार्थतः शरीरं तद्यदि ते गृहीष्यन्ति । किंक्षूनंसाधूनां, सोढव्याः खलुसाधुभिरुपसर्गाः । ततो यदुक्तं-ना कप्पइनिगंधाणं वेरञ्ज विरुद्धरजसि सगमणंसज्जमागमणंति, तदयुक्तमिति पढमसमोसरणंति प्रथमसमवसरणं नाम प्रथमवर्षाकालस्तत्र ब्रूते यथा प्रथम समवसरणे उगमादिदोषपरिशुद्धं वस्त्रं पात्रं वा किं न कल्पते गृहीतुं द्वितीयसमवसरणेपि छुद्रमादिदोषपरिशुद्धमिति कृत्वा गृह्यते । साच दोषशुद्धिरुभयत्राप्यविशिष्टेति तहय नीति एसुत्ति तथा नित्येषु नित्यवासेषु प्ररूपयति । यथा नित्यवासेषुचद्युद्गमोत्पादनैषणा शुद्धं लभ्यते भक्तपानादि ततस्तत्र को दोषः प्रत्युतदीर्घकालमेकक्षेत्रे वसतां सूत्रार्थादयः प्रभूता भवन्ति, तथा 'सुन्नत्ति' यद्युपकरणंन केनापि ह्रियते ततः शून्यायां वसतौ क्रियमाणायां को दोषः । अथोत्सङ्घटनेनोपहन्यते तच्च चित्तस्यीपधिः क उपघातः । अथाकप्पियत्ति अकल्पिको नामागीतार्थः तद्विषयं ब्रूते ! यथा अकल्पिकेन प्रथमशैक्षकरूपेण शुद्धमज्ञातोञ्छं वस्त्रपात्राद्यानीतं किं न भुज्यते । तस्याज्ञातीञ्छतया विशेषतः परिभोगार्हत्वात् । संभीए इति तथा संभांगे ब्रूते । यथा सर्वे पञ्चमहाव्रतधारिणः साधवः संभोगिका एव युक्ता ना संभोगिकाः इति । । साम्प्रतमकल्पिकोवेति विवृणोति
[ भा. ८७० ]
किंवा अकप्पिएणं गहियं फासूयं तु होइ उ अभोजं । अन्ना उच्छं को वा होइ गुणो कप्पिए गहिए ।।
वृ- किं वा कॅन वा कारणेन अकल्पिकेन अगीतार्थेन गृहीतं प्रासुकमज्ञातोञ्छमपि अभोज्यमपरिभोक्तव्यं भवति । को वा कल्पिकेन । अत्रगाथायां सप्तमी तृतीयार्थे गृहीतो गुणो भवति नैव कश्चित् उभयत्रापि शुद्धत्वाविशेषात् । अधुना संभीए इति व्याख्यानयति
[ भा. ८७१]
पञ्चमहव्वयधारी समणा सव्वंवि किं न भुंजंति !
इयचरणवितहवादी, एत्तो वोच्छं गतीसुंतु ।।
वृ- पञ्चमहाव्रतधारिणः सर्वे श्रमणाः किं नैकत्र भुञ्जते किन्नाविशेषेण सर्वे संभोगिका भवन्ति येनैके सांभोगिकाः क्रियन्ते के इति । इत्येवमुक्तेन प्रकारेण यथा अहाच्छन्दो अनालोचितगुणदोषश्चरणे चरणविषये वितथवादी अतऊर्ध्वं तु गतिषु वितथवादिनं वक्ष्यामि । । यथा प्रतिज्ञातमेव करोति. खेत्तं गतो य अडविं एक्को संचिक्खए तहिं चेव । तित्थगरोत्ति य पिवरो, खेत्तं पुन भावतो सिद्धी ।।
[भा. ८७२ ]
वृ- स यथाच्छन्दी गतिषु विषये एवं प्ररूपणां करोति एगो गाहवती, तस्स तिन्नि पुत्ता, ते सव्वे खेत्तकम्मीवजीविणां । पियरेण खित्तकम्मे नियोजिता । तत्थेगो खेत्तंकम्पं जहानत्तंकरेइ । एगो अडवि गती देसं देसेणं हिंडइ इत्यर्थः । एगो जिमित्ता जिमित्ता देवकुलालादिसु अच्छति । कालांतरेण तेसिं पियामतो । तेहिंदव्वंपितिसंतियं काउं सव्वं सम्मं विरिक्कं । एवं तेसिं जं एगेन उवज्जियं तं सव्वेसिं सामणं जायं । एवं अम्हं पिया तित्थयरो तस्सव्वयोवदेसेणं सव्वे समणा कायकिलेसं कुव्र्व्वति । अम्हे न करेमो । जंतुभेहिं कयं तं सामनं जहा तुष्भे देवलोगं सुकुलपव्वायातिं वा सिद्धिं वा गच्छह तहा अम्हे विगच्छि