________________
उद्देशक : १, मूलं: १४, [भा. ४४६]
१५७ आलोचयतांभावमभिप्रायंदुरूपलक्षमप्यागमबलतः सम्यगजानंति, बातच'भावे यावेन प्रायश्चित्तेन शुध्यति, तस्मै तत् चतुर्भगिकविकल्पतो जिना इव प्रयच्छंतीति, न किंचिदनुपपन्नं, तदेवं चतुर्दशपूर्विणमधिकृत्य दोपा एकत्वमापन्ना इति भावितम्. अधुना बथा जाति प्रतीत्य दोषा एकत्वमापाते, तथा प्रतिपादयति[भा.४४७ मासचउमासेहिं, बहुहिं वगंतु दिजएसरिसं ।
___ असनाई दव्वाई, विसरिस वत्थूसुजंगरूयं ।। वृ- जातिर्द्विधा, प्रायश्चितैकजातिव्यजातिश्च तत्र प्रायश्चित्तकजातिमधिकृत्येदमुच्यते, मासचतुर्मासिकैर्बहुभिरपि प्रतिसेवितै रकंमासंचतुर्मासादिकं दीयते, इयमत्र भावना बहुपु लघुमासिकेषु प्रतिसेवितेष्वेकवेलायामालोचित्तेषु प्रतिसेवनायां मंदानुभावकृतत्वात् प्रतिसेवितमासानामपि सादृश्यत्वात्आलोचनायामपि सर्वेषामशठभावेनेकवेलायामालांचितत्वात्; एक लघुमासिकं दातव्यं, एवं बहुषु गुरुमासिकेपु प्रतिसेवितेष्वेकं गुरुकं, बहुपु लघुपु द्वैमासिकेष्वकं लघु द्वैमासिकं बहुषु गुरुद्वैमासिकेष्वेकं गुरु द्वैमासिकं, एवं त्रैमासिकं चातुर्मासिक पांचमासिकंपाण्मासिकेप्वपिभावनीयं, विसरिसवत्थूसु जं गरुयमिति विसदृशवस्तुपु यत् गुरुकं तदातव्यं, तद्यथा बहुषु लघुगुरुमासिकषु प्रतिसेवितेष्वेकं गुरुकं, बहुषु लघुगुरुद्वैमासिकेष्वेकं गुरु द्वैमासिकमेव त्रैमासिक चातुर्मासिक पांचमासिक पण्मासिकेष्वपि द्रष्टव्यं, तथा बहुषु मासिकेषु बहुषु च द्वैमासिकेषु प्रतिसेवितेष्वेकं द्वैमासिकमेवं त्रैमासिक चातुर्मासिक पांचमासिक षण्मासिकेष्वपिभावनीयं, बहुषुमासिकेषुद्वैमासिके त्रैमासिकेषु चातुर्मासिकेषु पांचमासिकेषु पाण्मासिकेषु प्रतिसेवितेष्वेकं पाण्मासिकमिति, संप्रति द्रव्यजातिमधिकृत्य दोषाणामेकत्वंभावयति - __ असनाई दवाई इति, द्रव्याणि अशनादीनि अशनपानखादिमस्वादिमानि तान्यकान्यधिकृत्य दोषाणामेकत्वमुपजायते, तत्रैव द्रव्यमधिकृत्यैवं अनेकानि अशनेक द्रव्यविषयाण्याधाकर्मिकान्यभवन्, तत्रैकमाधाकर्मिकंचतुर्गुरुदीयते यदिवा बहन्याहृतान्यभवन तत्रैकमाहृतनिष्पन्नं मासिकं दीयते, एवमुदकार्द्रराजपिंडादिष्वपि भावनीयं, अनेकद्रव्याण्यधिकृत्वैवं अशनमाधाकर्मिकं पानमाधाकर्मिक प्रतिसेवितं, तेषा सर्वेष्वेकवेलमालोचितेषु एकमाधाकर्मिकं चतुर्गुरु दीयते, बहुष्वनेकद्रव्यविषयेषूदकातेषु एकमुदकाईनिष्पन्नं मासलघु दीयते, एवमनेकद्रव्यविपर्वष्वपि स्थापनौद्देशिकादिष्वपि भावनीयं, विसरिसवत्थूसुजंगुरुयमित्येतदत्रापि संबध्यते, तद्यथा एकमशनं राजपिंडो अपरमशनमातमन्यदुदकामपरमाधाकर्मिकमत्रैकमेवगुरुतरमाधाकर्मिकनिष्पन्नंचतुर्गुरु दीयते, एवं पानकादिष्वपिस्वादिममौद्देशिकमत्राप्येकमाधाकर्मिकनिष्पन्नं चतुर्गुरुदीयते अत्रचागारी दृष्टांतः यथा एगो रहगारो तस्स भजाएबहू अवराहाकया, नवभत्तुणा नाया, अन्नयासाघरं उग्घाडदुवार पमोतुं पमायाओ सयज्झियघरे ठिया, तत्थ य घरे साणो पविठ्ठो, तस्समयं च पई आगतो, तेन साणो दिठ्ठोपच्छासाअगारी आगया, अवराहकारिणीतिभत्तुणा पिट्टिउमारद्धासाचितइ,अन्नेवि मे बहू अवराहा अत्थि. ते विमाणाउं एस पिट्टिहिइ, ता इयाणिं चेव सव्वे कहमि, गावी वच्छण पीता वासी हारिया कसभायणमवि हत्थातो पडियं भिन्नं, पडओवि तुम्हाणं नट्ठोक्ति, एवमादि अवराहे, एकरसरा कहिएम् तन सा एकवारं पिट्टिया, एवं लोकोत्तरेपि अनेकेष्वपराधपदेष्वेकप्रायश्चित्तदंडो दीयते, तदेवं दवे एगमनेगत्ति, गतमिदानीमालोचनादीनि त्रीणि द्वाराणि वक्तव्यानि, तपांयथाक्रममिमे दृष्टांताः ।
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org