Agam Sutra Satik 36 Vyavahar ChhedSutra 3

SR No.: 003372
Original Sutra Author: N/A
Author: Dipratnasagar, Deepratnasagar
Publisher: Agam Shrut Prakashan
Publication Year: 2000
Total Pages: 1046
Language: Prakrit, Sanskrit
Classification: Book_Devnagari, Agam, Canon, Agam 36, & agam_vyavahara
File Size: 21 MB

Page 125

१२४
व्यवहार छदसूत्रम्-१-१/१४ कुजा व अइपसंगंबहुए सेवितुमाविगई ।। वृ-अतिपरिणामकेपियदिबहुकंपुमासेषुप्रतिसवितेष्वेको मासःस्थापनारोपणाद्ववतिरेकेणदीयते, ततः सोप्येवं चिंतयत्, भाषेत वा, यथा यदंतदागमे गीयते आरोवणेत्ति प्रायश्चित्तमिति, ततः स्थापनामात्रं, मात्र शब्दस्तात्पर्वार्थविश्रांतस्तुल्यवाची वदाह, निशीथचूर्णिकृत्, मात्रशब्दस्तुल्यवाचीति, यथाहि स्थापना शक्रादः शक्रादिलक्षणतात्विकार्थशून्या एवमारोपणाप्यागमे गीयमाना तात्विकार्थशून्या बहुष्वपिमासेषु प्रतिसेवितेष्वंकस्य मासस्य प्रदानात्, यद्वा स्थापनामात्रमारोपणेति ज्ञात्वाऽतिपरिणामोऽतिप्रसंगं कुर्यात्, पुनःपुनस्तत्रैव प्रवर्तत: बहुकेष्वपि मासेपु प्रतिसेवितेष्वेकस्य प्रायश्चित्तं लभे इति बुद्धः, यदिवा अकल्प्वप्रतिसंवनया बहून्मासान प्रतिसेव्य सर्वान् मासान् नाविकदयेत्, नालोचयेत् किंत्वेकमेव बहुप्वपि मासेषु प्रतिसंवितेष्वेकमासस्तत्त्वतः प्रायश्चित्तमित्यवगमात् ।। तस्मादपिरणामकेऽतिपरिणामकेचसकलमाससफलीकरणाय स्थापनारापणाप्रकरणप्रायश्चित्तंदातव्यं इहस्थापनायाश्चत्वारिस्थानानितद्यथा, प्रथमंत्रिंशतस्थानात्मक.द्वितीयं त्रयस्त्रिंशत्स्थानात्मकं, तृतीयं पंचत्रिंशत्स्थानात्मकं चतुर्थमेकोनाशीत्यधिकस्थानशतात्मकमारोपणाया अपिचत्वारिस्थानानि तद्यथा, प्रथमंत्रिंशतस्थानात्मकंद्वितीयं त्रयस्त्रिंशतस्थानात्मकं तृतीयं पंचत्रिंशत्स्थानात्मकं चतुर्थमेकोनाशीत्यधिकस्थानकशतप्रमाणमतः सांप्रतमेतेषां चतुर्णा स्थापनास्थानानांचारोपणास्थानानां वानिजघन्यानि स्थानानि तानि प्रतिपादयति । [भा.३५६] ठवणावीसियपक्खियपंचिय एगाहिया उबोधव्या !
आरोवणावि पक्खियपंचिय तह पंच एगाही ।। वृ-स्थापनायाः प्रथम स्थाने जघन्ये स्थापना विशिका विंशतिरात्रिंदिवसप्रमाणा द्वितीये पाक्षिकी तृतीये पंचिका पंचदिवसात्मिका चतुर्थे च एकाहिका एकाहमात्रा: आगेपणापि प्रथमस्थान जघन्वा पाक्षिकी द्वितीये पंचिका पंचदिनप्रमाणा तृतीचेपि पंचिका चतुर्थे एकाहिका सर्वजधन्यान्येतानि स्थापनारोपणास्थानानि ।। आचचूर्णिकृत् । । एयाणिसव्वजहन्नगाणिठवणागेवणा ठाणाणिइति: इह न ज्ञायते, कस्मिन् जघन्य स्थापनास्थाने किं जघन्यस्थापनास्थानं भवति, तत्परिज्ञानार्थमिदमाह [भा.३५७ वीसाए अद्धमासं परखे पंचाहमारोहिना हि ।
__ पंचाहे पंचाहंएगाहे चेव एगाहं ।। वृ-विशिकायां विंशिकारूपे जघन्य स्थापनास्थाने जघन्यमारोपणास्थानमर्धमासमारोहयेत्, स्वबुद्धावारोपयेत्, जानीयादित्यर्थः ।। तथापक्षे पक्षप्रमाणे जघन्ये स्थापनास्थान पंचाहं पंचाहप्रमाणं जघन्यमारोपणास्थानं, तथा पंचाहे पंचाहप्रमाणे जघन्येस्थापनास्थाने पंचाहप्रमाणमेव जधन्यमारोपणास्थानमेकाहे एकदिनप्रमाणे जघन्ये स्थापनास्थाने जघन्यमारोपणास्थानमेकाहमेव, एकदिनप्रमाणमेव; संप्रति प्रथमस्थापनामेकाहे एकदिनप्रमाणं जघन्ये स्थापनास्थाने जघन्यमारोपणास्थानमंकाहमेव, एकदिनप्रमाणमेव; संप्रतिप्रथमेस्थापनास्थाने वा जघन्या स्थापना, याच उत्कृष्टा तां प्रतिपादयति । [भा.३५८) ठवणा होइ जहन्ना वीसइराइंदियाइंपुन्नाई।
पणठंचेव सयं ठवणा उक्कोसिया होति ।। वृ- प्रथम स्थापनास्थाने जघन्या स्थापना भवति, पूर्णानि परिपूर्णानि विंशतिरात्रिंदिवसप्रमाणेति