________________
४३५
उद्देशक ः ३, मूलं-९०, [भा. ४१३२] [भा.४१३२] नाभोग पमादेण व, असती पट्टस्स निग्गया गहणे।
विहिणिग्गतमाहच्च व, बाहाडितधाडणे गुरुगा। वृ-सा कदाचिद् ‘अनाभोगेन' अत्यन्तविस्मृत्या 'प्रमादेन वा' विकथा-निद्रादिप्रमत्ततया अवग्रहपट्टस्यवाअभावेएवमेव भिक्षार्थ निर्गता, एवम् विधिनिर्गता केनचिद्घर्षिता, विधिनिर्गता वा "आहब" कदाचित् प्रच्छन्नेऽवकाशे गृहीता ततो गुरूणां यतनया निवेदनीयम् । अथ सा कदाचिद्बाहाडिताततो यस्ता घाटयति-निष्काशयतीत्यर्थः तस्य चतुर्गुरुकाः ॥कुतः? इत्याह[भा.४१३३] निजूढ पदुठा सा, भणेइ एतेहि चेव कतमेतं ।
राय-गिहीहि सयं वा, तंचपसासंति मा बितियं ॥ वृ-सा 'निर्मूढा' निष्काशिता सती साधूनामुपरि प्रद्वेषं यायात्, प्रद्विष्टा च भणति-एतैरेव श्रमणैरित्थं ममैतत् कृतमिति, ततो न परित्यक्तव्या । येन च धर्षिता तमनवस्थाप्रसङ्गवारणार्थ राज्ञा प्रशासयन्ति, गृहिभिर्वा शिक्षयन्ति। यदिप्रभवस्ततः स्वयमपि शासन्ते, ‘मा द्वितीयंवारमित्थं प्रवर्त्ततामयम् इति कृत्वा ।। अथ तस्याः सारणविधिमाह[भा.४१३४] दुविहा नायमणाया, अगीयअन्नाय सन्निमादीसु ।
समावे सिंकहिते, सारिती जा थणं पियती॥ कृया बाहाडिता सा द्विविधा-ज्ञाता अज्ञाता ज, ज्ञातगर्भा अज्ञातगर्भा चेत्यर्थः । तत्र या अज्ञातासाअगीतार्थायथान जानन्तितथासंज्ञी-श्रावकस्तदादिकुलेषुस्थाप्यते, तेषांसंशिप्रभृतीनां सद्भावः प्रथममेव कथयितव्यः, कथितेच सद्भावे तेमाता-पितृसमानतया तांतावत् ‘सारयन्ति' प्राशुकेन प्रत्यवतारेण पालयन्तियावत् तदीयं कल्पस्थभाण्डं स्तन्यं पिबति, स्तन्यपानान निर्तत इत्यर्थः॥ [भा.४१३५] जत्थ उजनेन नातं, उवस्सए चेव तत्थ न य भिक्खं ।
किं सका उड्डेउं, वेति अगीते असति सहे। दृ-यत्र तुजनेन ज्ञातम् यथा-एषा बाहाडिता, तत्रोपाश्रय एव स्थाप्यते, न श्रावकादिकुलेषु। नचसा भिक्षां हिण्डापयितव्या, किन्तु शेषसाध्वीभिसाधुभिर्वातस्याः प्रायोग्यं भक्त-पानमानीय दातव्यम् । यद्यगीतार्था भणन्ति-किमेवमीश्याः साहः क्रियते?; ततः सूरयो ब्रुवते यदि नाम न साह्यते ततः कथयत किं साम्प्रतमेषा शक्या परित्युक्तुम् ?। अयैवं प्रज्ञापितं अपि ते न प्रतिपद्यन्ते ततः श्राद्धान् प्रज्ञापयन्ति ॥ यथा[मा.४१३६]दुरतिकम खुविधियं, अविय अकामा तवस्सिणी गहिता।
को जानति अनस्स वि, हवेन तं सारवेमो नं ।। खुरवधारणे, 'दुरतिक्रममेव प्रतिकर्तुमशक्यमेव, केनाप्यनार्येणेदमकार्यविहितम् अतः किं क्रियते?, अपिच 'अकामा' अनिच्छन्ती बलादेव तेनपापात्मना तपस्विनी गृहीता, ततः को जानातिअन्यस्याअप्येवंविधोवृत्तान्तः परवशतया भवेत्, तदेनांसम्प्रति सारयामः' परिपालयाम इत्यर्यः॥ [भा.४१३७] माय अवनं काहिह, किं न सुतं केसि-सच्चईणं भे।
जम्मं न य वयभंगो, संजातो तासि अजाणं॥
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org