________________
३९०
बृहत्कल्प-छेदसूत्रम् -२-३/८७ [भा.३९०८] अविभत्ता न छिज्जंति, लाभो छिजिज मा खलु ।
पारदोच्चाववादस्स, पडिपक्खो व होज उ ।। -आचार्या कुलादिकार्येषु निर्गतास्ततो यावदद्यापि तैः प्रतिनिवृत्य वस्त्रणि न विभक्तानि तावत् तानि प्रमाणातिरिक्तान्यपिन छिद्यन्ते, 'माखलुलामश्लिद्येत्' मा भूयोवस्त्रलाभव्यवच्छेदो भवेदिति भावः । तथा “न पारदुच्छा" इत्युक्तम् एष तस्य पारदोच्चापवादस्य प्रतिपक्ष उच्यते स चात्र यावदवग्रहद्वारे भवेत्, अविभक्तानामपि तेषां वस्त्रणां दशिकाश्लेत्तव्या इति भावः ।। [भा.३९०९] अववायाववादो वा; एत्थ जुजइ कारणे ।
सट्ठाणं व तमब्मेति, अच्छिजं जं उदाहडं॥ वृ-अपवादापवादो वा अत्र कारणे युज्यते । किमुक्तं भवति? - स्थूणाविषयादि प्रतीत्य यत् कृत्स्नं वस्त्र कल्पते' एष तावदपवादः, यत्तु तत्र 'दशिकाश्लेत्तव्याः' इत्युक्तम् एष भूयोऽपि तत्रापवादे उत्सर्गोमन्तव्यः, अयमप्यपोद्यते यदा तत्पाश्र्वान्तेषुदशिकाभिर्बद्धेषु ६ढं भविष्यति' इति मत्वा सिन्धुविषये वा नातिदीर्घदशाकस्य वस्त्रस्य यद् दशा अपि न छिद्यन्ते, एतनापवादे य उत्सर्गासोऽप्यपोदित इति कृत्वा अपवादापवाद उच्यते, सोऽप्यत्र घटते।एवंच 'स्वास्थानं वा' कृत्स्नत्वमेव तद्' वस्त्रम् 'अभ्येति' प्राप्नोति यद् 'अच्छेधम् अच्छेदनीयम् ‘उदाहृतम्' उक्तम्। इयमत्र भावना-प्रमाणातिरिक्तंदशिकाश्च यस्य न छिद्यते तत् कृत्स्नमेव ज्ञातव्यं नाकृत्स्नमिति॥ गतं द्रव्यकृत्स्ने द्वितीयपदम् । अथ भावकृत्स्ने द्वितीयपदमाह[भा.३९१०] देसी गिलाण जावोग्गहो उ भावम्मि होति बितियपदं।
तेब्भाविते यतत्तो, ओमादिउवग्गहवा वा ।। कृ-देशी-ग्लान-यावदवग्रहविषयंभावकृत्स्ने द्वितीयपदं भवति । 'ततः' तदनन्तरं तैः-भावकृत्स्नैर्गृहवासे भाक्तिस्तद्भावितस्तद्विषयं द्वितीयपदम्, सोऽपि भावकृत्स्नानि परिभुजीतेत्यर्थः। अवमौदर्यादिषुवा गच्छेस्योपग्रहार्थतानिधारयेदिति सहगाथासमासार्थः ॥अथैनामेव विवृणोति[भा.३९११] देसी गिलाण जावोग्गहो उ दव्वकसिणम्मिजं वुत्तं ।
तह चेव होति भावे, तंपुन सदसं व अदसंवा ।। वृ-देशी-ग्लान-यावदवग्रहद्वारेषु यदेव द्रव्यकृस्ने द्वितीयपदमुक्तं तदेव 'भावकृत्स्नेऽपि' वर्णाढये बहुमूल्ये वा वस्त्र मन्तव्यम् । नवरंतत् पुनः सदशमदर्श वा भवेत, उभयमप्यपवादपदे ग्राह्यमिति भावः ।। अथ क्षेत्रकृत्स्नमपवदति[भा.३९१२] नेमालि तामलित्तीय, सिंधूसोवीरमादिसू।
सब्बलोकवभोज्जाइं, धरिज कसिणाइ वा ॥ वृ- नेपालविषये ताम्रलिप्तयां नगर्यां सिन्धुसौवीरादिषु च विषयेषु सर्वलोकोमभोज्यानि कृत्स्नान्यपि वस्त्रणि धारयेत् ।। कुतः ? इत्याह[भा.३९१३] आइन्नता न चोरादी, भयं नेव य गारवो।
उज्झाइवत्थवं चेव, सिंधूमादीसु गरहितो॥ वृ-नेपालादौ देशे सर्वलोकेनापि तादग्वस्त्रणामाचीर्णता, न च तंत्र चौरादिभयम्, नैव च 'गौरवम् 'अहो ! अहमीशानी वस्त्रणि प्रावृणोमि' इत्येवंलक्षणम्, अपि च उज्झाइतं-विरुपं Jain Education International
- For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org