________________
२०९
उद्देशकः १, मूलं-४५, [भा. ३०१४] सः 'स्वयम्' आत्मनैवात्मानमाचार्यं भणति ।। एनामेव गाथां भावयति[भा.३०१५] को तुब्भं आयरितो, एवं परिपुच्छियम्मि अद्धाणे ।
जो कहयइ आयरियं, लग्गइ गुरुए चउम्मासे ।। वृ-प्रान्तः सेनापति पृच्छति-को युष्पाकंमध्ये आचार्या ? । एवमध्वनि गच्छतां परिपृष्टे सति यः कश्चिदाचार्य निर्धार्य कथयति सः 'लगति' प्राप्नोति चतुरो मासान् गुरुकानिति ।।
किं तर्हि वक्तव्या? इत्याह[भा.३०१६] सत्येणऽन्त्रेण गया, एहिंति व मग्गतो गुरु अम्हं।
सथिल्लए व पुच्छह, हयं पलायं व साहिति ।। वृ-वेऽस्माकं गुरवस्तेऽन्येन सार्थेन सह प्रागेव गताः, “मार्गतो वा' पृष्ठतस्ते एष्यन्ति, यदि वा न प्रतीतिर्भवतां ततः सार्थिकान् पृच्छत, यद्वा 'हतोऽसावस्माकमाचार्य पलायितो वा, वयं साम्प्रतमनाथा क्त्तामहे' एवं कथयन्ति । अत्रैव प्रकारान्तरमाह[भा.३०१७] जो वा दुब्बलदेहो, जुंगियदेहो असब्मवक्को वा।
गुरुकिल एएसि अहं, नय मि पगब्भो गुरुगुणेहिं ।। कृ-अथवायोदुर्बलदेहोयोवा 'जुङ्गितदेहः' विकलाङ्ग:योवा 'असभ्यवाक्यः' असमञ्जसप्रलापी स सेनापतिं प्रति वक्ति-अहं किलैतेषां सर्वेषामपि गुरु परं 'नच' नैवास्म्यहं 'प्रगल्भः' सम्पूर्णः 'गुरुगुणैः' शरीरसम्पदादिभिः ।। [भा.३०१८] वाहीण व अभिभूतो, खंज कुणी कानओ व हं जातो।
मा मे बाहह सीसे, जंइच्छह तं कुणह मज्झं। वृ-'व्याधिना वा' रोगेणाहमतीवाभिभूतः तथा 'खजः' पादविकलः 'कुणिः' पाणिविकलः 'काणः' चक्षुर्विकलः ईशो वाऽहं जातोऽस्मि, अतो मा मदीयान् शिष्यान् बाधध्वम्, यद् मारणादिकं कर्तुमिच्छथ तद् ममैव कुरुध्वम् ।।। [भा.३०१९] इहरा विमरिउमिच्छं, संति सिस्साण देह मंहणह ।
मयमारगत्तणमिणं, जं कीरइ मुंचह सुते मे || इतरथाऽपितावदहमर्तुमिच्छामिअतोमदीयशिष्याणांशान्तिप्रयच्छत, मांपुनः यथास्वरुचि 'हत' विनाशयत; यतो यदिदं मम मारणं भवद्भिः क्रियते तद् मृतस्यैव मारकत्वं भवति, अतो मुञ्चत मदीयान् ‘सुतान् शिष्यान् ॥ अपि च[भा.३९२०] एयंपि ताव जाणह, रिसिवन्झा जह न सुंदरी होइ ।
इह य परत्थ य लोए, मुंचंतऽनुलोमिया एवं ॥ वृ-भो भद्राः! एतदपितावद् यूयंजानीथ, यथा-ऋषिहत्या विधीयमानाइह च परत्र चलोके सुन्दरान भवति । एवम् अनुलोमिताः' प्रज्ञापिताः सन्तस्तेतस्कराः साधून मुञ्चन्ति॥अथैवमपि न मुच्येरन्ततः किं कर्तव्यम् ? इत्याह[भा.३०२१] धम्मकहा चुण्णेहि व, मंत निमित्तेण वा वि विजाए।
नित्थारेइ बलेण व, अप्पाणं चेव गच्छंच ।। [19] 14
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org