________________
उद्देशकः १, मूलं-८, [भा. २०७४) पानकमावितत्वात् पनकस्य 'सम्भवः' सम्मूर्च्छनं भवति । अलिप्तश्चवारकः पानके प्रक्षिप्ते सति स्यन्दत-परिगलति।यन्दमानेच 'त्रसप्राणिनः कीटिका-मक्षिकादयः समागच्छेयुः । ततः किम्? इत्यत आह- "आवजण"त्ति यदनन्तकायिक-विकलेन्द्रियेषु सट्टनादिकमापद्यते तनिष्पन्न प्रायश्चित्तम्। "तकणाईय"तिततो वारकात् पानके परिगलतिमक्षिकाः पतन्ति,तासांग्रसनार्थं गृहकोकिला धावति तस्या अपि भक्षणार्थं मार्जारीत्येवं तर्कणम्-अन्योन्यं प्रार्थनंतदादयो दोषा भवेयुः ।। यत्र पुनः कायिकीभूमौ सागारिकं भवति तत्रेयं यतना[भा.२०७५] सागारिए परम्मुह, दगसद्दमसंफुसंतिओ नितं।
पुलएज्ज मा य तरुणी, ता अच्छ दवं तुजा दिवसो॥ १. सागारिके सति पराङ्मुखीभूय कायिकीं कृत्वा 'नेत्रं' भगमसंस्पृशन्त्यः 'दकशब्द' पानकप्रक्षालनानुमापकं कुर्वन्ति । तथा 'तरुण्यः' स्त्रियः 'किमत्रास्ति पानकं न वा ?' इति जिज्ञासयामाप्रलोकन्तामिति हेतोस्तस्मिन् वारकेतावद् ‘अच्छम्' अकलुषं 'द्रवं' पानकंप्रक्षिप्तं तिष्ठति यावद् दिवसः, ततः सन्ध्यासमये तत् पानकं परिष्ठापयन्ति ।।
गतं वारकद्वारम् । अथ भक्तार्थनाविधिद्वारमाह[भा.२०७६] मंडलिठाणस्सऽसती, वला व तरुणीसु अहिवडतीसु ।
पत्तेय कमढमुंजण, मंडलिथेरी उ परिवेसे ।। कृ.यद्यसागारिकं ततो मण्डल्यां समुशिन्ति । अथ मण्डलीभूमि सागारिकबहुला ततो मण्डलिस्थानस्यासतिबला वा प्रणयेनतरुणीष्वभिपतन्तीषुतत्रौर्णिकंकल्पमधःप्रस्तीर्यतस्योपरि सौत्रिकंतत्राप्यलाबुपात्रकाणि स्थापयित्वा प्रत्येकं कमढकेषु भुञ्जते । प्रवर्तिनी च पूर्वाभिमुखा घुरिनिविशते।ततएकामण्डलिस्थविरायमलजननीसहोदरा सर्वासामपिपरिवेषयेत्, आत्मनोऽपि योग्यमात्मीये कमढके प्रक्षिपेत् ।। [मा.२०७७] ओगाहिमाइविगई, समभाग करेइ जत्तिया समणी ।
तासिं पच्चयहेउं, अणहिक्खहा अकलहो अ॥ वृ-अवगाहिम-पक्वानम् आदिशब्दाद् घृतादिकाश्च विकृतीः यावत्यः श्रमण्यस्तावतः समभागान् मण्डलिस्थविरा करोति । किमर्थम् ? इत्याह-'तासां' श्रमणीनां प्रत्ययार्थम्, था "अणहिक्खट्ट"ति'अनधिकखादनार्थ' सर्वासामप्यविषमसमुझेशनार्थम्, अकलहश्चैवं भवति, असाडंन भवतीत्यर्थः ।। ताश्च समुद्रष्टुमुपविशन्त्य इत्यं ब्रुवते[मा.२०७८] निव्वीइय एवइया, व विगइओ लंबणा व एवइया।
अनगिलायबिलिया, अन्ज अहं देह अन्नासि ।। एकाब्रूते-अद्याहं निर्विकृतिका द्वितीयाप्राह-अद्यमम एतावत्यः' एक-द्व्यादिसझ्याका विकृतयो मुत्कलाः शेषाणांप्रत्याख्यानम् । अपरा भणति-अद्य ममैतावन्तः ‘लम्बनाः' कवलाः ततऊर्ध्वनियमः। अन्याऽभिधत्ते-अद्याहम् अन्नग्लाना' ग्लान-पर्युषितमन्नं मया भोक्तव्यमित्येवं प्रतिपन्नाभिग्रहा । तदपरा ब्रूते-अद्याहम् 'आचाम्लिका' कताचाम्लप्रत्याख्याना अत इदं विकृत्यादिकमन्यासांप्रयच्छत।एवंसमुद्दिश्य स्वच्छपानकेनाचमनं कुर्वन्ति।प्रवर्तिन्याः कमढकं क्षुलिका निर्लेपयति, शेषास्तु स्वं स्वं कमढकम् । ततः सर्वास्वपि समुधिष्टासु मण्डलीस्थविरा
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org