________________
४६५
उद्देशकः १, मूलं-६, [भा. १८३२]
तद्दिवस एगगहणे, नियट्टगहणे य सत्तमए। वृ-परिहरणाऽपि च द्विविधा-विधिपरिहरणा अविधिपरिहरणा च भवति ज्ञातव्या । अविधिपरिहरणा सप्तविधा-तत्र प्रथमस्य नोदकस्य सर्वमपि द्रव्यजातं स्वगच्छे परगच्छे च यावजीवमकल्पनीयम् १, द्वितीयस्य तु तस्मिन्नेव गच्छे यावज्जीवम् २, तृतीयस्य यावजीवं तस्यैवैकस्य साधोः सर्वमपि द्रव्यजातम् ३, चतुर्थस्य तु तद् द्रव्यमेकं यावजीवम् ४, पञ्चमस्यतु तद्दिवसं सर्वद्रव्याणि ५, षष्ठस्य तु तस्यैवैकद्रव्यस्य ग्रहणं न कल्पते ६, सप्तमस्य निवृत्तः सन्स एव साधुः परिणतेन हस्तेन ग्रहणं करोतीत्यभिप्रायः७॥
अथैतेषामेव पराभिप्रायेण व्याख्यानमाह[भा.१८३३] पढमो जावजीवं, सव्वेसिं संजयाण सव्याणि ।
दव्वाणि निवारेई, बीओ पुन तम्मि गच्छम्मि॥ वृ-प्रथमो नोदको यस्मिन् पुरःकर्म कृतं तत्रयावदसौ पुरःकर्मकारोदाता यदर्थं च तत् पुरःकर्म कृतंतौयावद् जीवतस्तावत्स्वगच्छ-परगच्छसत्कानां सर्वेषां संयतानांसर्वाणि द्रव्याणिनिवारयति। द्वितीयः पुनस्तस्मिन् गच्छे सर्वेषामपि साधूनां यावजीवं सर्वद्रव्याणि निवारयति॥ [भा.१८३४] तइओ जावजीवं, तस्सेवेगस्स सव्वदव्वाई।
वारेइ चउत्थो पुन, तस्सेवेगस्स तं दव्वं ॥ वृ-तृतीयोब्रवीति-यदर्थं पुरःकर्मकृतंतस्यैवैकस्ययावजीवंसर्वद्रव्याणि न कल्पन्ते।चतुर्थस्तु तदेवैकं द्रव्यं तस्यैवैकस्य चावजीवं वारयति ।। [भा.१८३५] सव्वाणि पंचमो तद्दिणं तु तस्सेव छट्ठो तंदव्यं ।
सत्तमओ नियट्टतो, गिण्हइ तं परिणयकरम्मि।। वृ-पञ्चमो ब्रवीति-तदेवैकं दिनं सर्वाणि द्रव्याणि तदीयगृहे न कल्पन्ते । षष्ठो ब्रूते-तदेवैकं द्रव्यंतस्य गृहे तद्दिनं मागृह्यताम् । सप्तमः प्राह- 'परिणतकरे' परिणताकायेसतिहस्तेभिक्षामटित्वा निवर्तमानस्तत्रैव गृहे स एव साधु सर्वद्रव्याणि गृह्णातु न कश्चिद् दोषः ॥
इत्थं परैरुक्ते सति सूरिराह[भा.१८३६] एगस्स पुरेकम्मं, वत्तं सव्वे वि तत्थ वारिति।
दव्वस्स य दुल्लभता, परिचत्तो गिलाणओ तेहिं ।। वृ- ‘एकस्य' साधोराय पुरःकर्म यत्र ‘वृत्तं' सञ्जातं तत्र ये सर्वेषामेकस्य वा सर्वद्रव्याणि उपलक्षणत्वादेकमपिद्रव्यं यावज्जीवंतद्दिनं वा वारयन्तितैर्द्रव्यस्य ग्लानप्रायोग्यस्यान्यत्रदुर्लभतया ग्लानः परित्यक्तो मन्तव्यः ।।
एतदेव सविशेषमाह[भा.१८३७] जेसिं एसुवएसो, आयरिया तेहि ऊ परिच्चत्ता।
खमगा पाहुणगा विय, सुव्वत्तमजाणगा ते उ ।। वृ-'येषां' यथाच्छन्दवादिनां 'एषः सर्वद्रव्यग्रहणादिप्रतिषेधरूप उपदेशस्तैराचार्या क्षपकाः प्राघूर्णकाश्चपरित्यक्ता द्रष्टव्याः, तायोग्यस्य घृतादिद्रव्यस्यान्यत्र दुर्लभत्वात्।तेच 'सुव्यक्त' 1830
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org