Page Text
________________
४१०
बृहत्कल्प-छेदसूत्रम् -१-१/६
'असति' अविद्यमाने द्रवादिकमपि ‘एवमेव' असिग्नभावितकुलेषु ग्रहीतव्यमिति द्वारगाथासमासार्थः ॥अथैनामेव विवरीषुराह[भा.१६१६] संविग्गमणुनाए, अइंति अहवा कुले विरिंचंति ।
अनाउंछ व सहू, एमेव य संजईवग्गे।। वृ-इह यैस्तत् क्षेत्रं प्रत्युपेक्षितं तेषु पूर्वस्थितेषु येऽन्ये साधवः समायान्ति ते साम्भोगिका असाम्भोगिका वास्युः । तत्रासाम्भोगिकेषु संविग्नेषुविधिरुच्यते-संविग्नैर्वास्तव्यसाधुभिः 'अनुज्ञाते' 'यूयं स्थापनाकुलेषु प्रिशत, वयमज्ञातोञ्छं गवेषयिष्यामः' इत्येमनुज्ञायां प्रदत्तायां येआगन्तुकाः संविग्नास्ते स्थापनाकुलेषु “अइंति" त्तिप्रविशन्ति। वास्तव्यास्तु स्थापनाकुलवर्जेषु गुरु-बालवृद्धादीनामात्मनश्च हेतोभक्त-पानमुत्पादयन्ति । अथ वास्तव्या असहिष्णवस्ततो यावन्तो गच्छास्तावद्भिर्भागः स्थापनाकुलानि विरिञ्चन्ति-आर्या ! एतावत्सु कुलेषु भवद्भि प्रवेष्टव्यम्, एतावत्सुपुनरस्माभिरिति ।अथवा यद्यागन्तुकाः “सहू" इति ‘सहिष्णवः' समर्थशरीरास्ततोऽज्ञातोक्छंपुनरस्माभिरिति। अथवायद्यागन्तुकाः “सहू" इति सहिष्णवः' समर्थशरीरास्ततोऽज्ञातोञ्छं गेषयन्तः पर्यटन्ति।एवमेव च संयतीवर्गेऽपि द्रष्टव्यम्, ताअपिद्व्यादिगच्छसद्भावेएवंविधमेव विधिं कुर्वन्तीत्यर्थः ॥ [भा.१६१७] एवं तुअन्नसंभोइआण संभोइआम तेचेव ।
जाणित्ता निबंध, वत्थव्वेणं स उ पमाणं ।। वृ-एवं 'तुः' पुनरर्थे एष पुनर्विधिरन्यसाम्भोगिकानामुक्तः, ये तु साम्भोगिकाः-परस्परमेकसामाचारीकास्तेषामागन्तुकानामयत एव वास्तव्याः स्थापनाकुलेभ्यो भक्त-पानमानीय प्रयच्छन्ति।अथ श्राद्धाः प्राधूर्णकभद्रका अतीव निर्बन्धं कुर्यु, यथा-प्राधूर्णकसझटकोऽप्यस्मद्गृहे स्थापनीयः, ततो निर्बन्धं ज्ञात्वा वास्तव्यसङ्घटिकेन आगन्तुकसङ्घाटिकं गृहीत्वा तत्र गन्तव्यम् यदि च तत्र प्रचुर प्रायोग्यं प्राप्यते तत आगन्तुकसचाटिकेन गवेषणा नकर्तव्या-किमित्येतावत् प्रचुरं दीयते ? किन्तु स तु स एव वास्तव्यसङ्घाटिकस्तत्र प्रमाणम्, यावन्माचं ग्रहीतव्यं यद्वा कल्पनीयंतदेतत् सर्वमपिस एव जानातीति भावः।एष एकस्यां वसती स्थितानांविधिरुक्तः।
अथ पृथग्वसतिव्यवस्थितानामाह[भा.१६१८] असइ वसहीए वीसुं, रायनिए वसहि भोयणाऽऽगम्म।
असहू अपरिनया वा, ताहेवीसुंऽसहू वियरे ॥ वृ-विस्तीर्णाया वसतेः 'असति' अभावे 'विष्वक् पृथग् अन्यस्यां सतौ स्थितानामागन्तुक वास्तव्यो वा यः 'रत्नाधिकः' आचार्यास्तस्य वसतावागम्यावमरनाधिकेन भोजनं कर्तव्यम् । अथैकस्मिन् गच्छे द्वयोर्वा गच्छयोः 'असहिष्णवः' ग्लाना भवेयुः अपरिणता वा शैक्षाः परस्परं मिलिताः सन्तोऽसङ्खडकुर्युः तदा “वीसुतिअपरिणतान् विष्वक् पृथग्भोजयन्ति। “सहूवियरे" त्ति अकारप्रश्लेषाद् असहिष्णूनां प्रथमालकां वितरन्ति' प्रयच्छन्ति । ततोऽपरिणतान् वसती स्थापयित्वा कृतप्रथमालिकान् असहिष्णून् गृहीत्वा सर्वेऽपि रलाधिकवसती गत्वा मण्डल्यां भुञ्जते।अथवोत्तरार्द्धमन्यथा व्याख्यायते-“असहू" इति यद्यवमरलाधिक आचार्य स्वयमसहिष्णुर्न शक्नोति रलाधिकाचार्यसन्निधौ गन्तुं न वा तावतीं वेलां प्रतिपालयितुं शक्तः अपरिणता वा'
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org
| SR No. | 003371 |
| Book Title | Agam Sutra Satik 35 Bruhatkalpa ChhedSutra 2 |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Dipratnasagar, Deepratnasagar |
| Publisher | Agam Shrut Prakashan |
| Publication Year | 2000 |
| Total Pages | 1500 |
| Language | Prakrit, Sanskrit |
| Classification | Book_Devnagari, Agam, Canon, Agam 35, & agam_bruhatkalpa |
| File Size | 29 MB |