________________
३८६
बृहत्कल्प-छेदसूत्रम् -१-१/६ षड्वीथीरूपास्तानपिपूरयन्ति ।। [भा.१५१३] जंपिन वच्चंति दिसिं, तत्थ वि गच्छेल्लगा सिं पेहंति ।
पग्गहियएसणाए, विगई-लेवाडवजाई।। वृ-यामपिदिशंयथालन्दिकान व्रजन्ति तत्रापि तस्यामपिदिशिगच्छवासिनःक्षेत्रप्रत्युपेक्षकाः 'तेषां यथालन्दिकानां योग्यं स्वप्रत्युपेक्षितक्षेत्रस्य सक्रोशयोजना बहि क्षेत्रप्रत्युपेक्षन्ते कथम्? इत्याह-प्रगृहीतया-साभिग्रहया तृतीयपौरुष्यामुपरितनैषणापञ्चकस्यान्यतस्यैषणया विकृतिलेपकृतवर्जे भक्त-पाने गृह्णन्ति, घृतादिका विकृतीस्तक्र-तीमनादिकं द्राक्षापानादिकंच लेपकृतं वर्जयन्तीत्यर्थः ॥ [भा.१५१४] जइ तित्रि सव्वगमणं, एहामुत्ति लहुओ य आणाई।
परिकम्म कुडकरणं, नीहरणं कठ्ठमाईणं ॥ वृ-यदि ते गच्छवासिनस्त्रयोजनास्ततः सर्वेषामपि गुरुसकाशेगमनम्।तेच गच्छन्तो यदि सागारिकेण पृच्छयन्ते 'किं यूयमागमिष्यथ न वा ?' ततो यदि 'एष्यामः' आगमिष्याम इति निर्वचनमर्पयन्ति ततो लघुको मासः आज्ञादयश्च दोषाः । शय्यातरश्चिन्तयति-'यदेते एष्याम इत्युक्त्वाप्रतिगतास्तद्नूनमागमिष्यन्ति इति परिभाव्य परिकम उपलेपनादिकंवसतेः कुर्यात, कुड्यस्यवाजीर्णस्योपलक्षणत्वात्कपाटस्यवाकरणं-संस्थापनं विदध्यात्, काष्ठानाम् आदिग्रहणात् तृणानांधान्यस्यवा नीर्हरणं' निष्काशनं कुर्यात् ।।यद्वातेषामाचार्याणामपरंकिमपि क्षेत्रमभिरुचितं ततस्तत्रः गताः, तत्र च क्षेत्रेऽपरे साधवः सामायाताः ततः किम् ? इत्याह[मा.१५१५] अद्धाणनिग्गयाई, असिवाइ गिलाणओ अजो जत्थ
नेहामोत्तिय लहुओ, तत्थ विआणाइणो दोसा। कृअध्वा-विप्रकृष्टोमार्गस्ततोनिर्गताः-निष्कान्ता अशिवादिभिर्वाकारणैःप्रेरिताः परिश्रान्तास्ते साधवस्तत्रायाताः । तत्र चान्या वसतिर्नास्ति, सैव प्राचीनसाधुप्रत्युपेक्षिता वसतिस्तैर्याचिता। सागारिको ब्रूते-मयेयमन्येषां साधूनां दत्ताऽस्ति, तेऽप्येष्याम इति भणित्वा गताः सन्ति, अतो नाहं दातुमुत्सहे । एवं ते वसतिमलभमानाः श्वापद-स्तेन-कण्टकैः शीतेन वा प्रारभ्यमाणाः प्रतिगमनादीनि कुर्यु, ग्लानो वा यस्तेषां सह विहारं कार्यमाणो यत्र यत् परितापनादिकंप्राप्नोति तनिष्पन्न प्रायश्चित्तम् । यतश्चैवमतः एष्यामः' इति न वक्तव्यम् । 'न एष्यामः इत्यपि वदतां मासलघु, तत्राप्याज्ञादयो दोषाः ।।अपरे चेमे[भा.१५१६] वक्कइअ विक्कएण व, फेडन धनाइछुभणभावासे |
नीणिते अहिकरणं, विराधना हाणि हिंडते॥ वृ-'नागमिष्यन्ति साधवः' इति कृत्वा वक्रयिता' वक्रयेण-भाटकेनदत्तासा वसति, विक्रयेण वा दत्ता विक्रीतेत्यर्थः; स्फेटनं वा वसतेः कृतम्, धान्यस्य आदिशब्दाद् भाण्डस्यान्यस्य वा उपकरणजातस्य क्षेपणं तस्यां कृतम्, बटुक-चारणादयो वा तत्र शय्यातरेणावासिताः, तेषां चाचार्याणां तदेव क्षेत्रमभिरुचितं ततस्तत्रैव समागताः । स प्राह-युष्माकं साधुभिरिति कथितं 'वयं नेष्यामः'ततोमयेयमन्येषां दत्ता धान्यादीनांवा भृता। ततो यथाभद्रकोऽसौ सागारिकस्तान बटुकादीन् निष्काशयति, ततस्तेषु निष्काश्यमानेषु अधिकरणं पृथिव्याधुपमर्दशनम् । यच्च ते
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org