Page Text
________________
२७०
बृहत्कल्प-छेदसूत्रम् -३-५/१४६ समागतानामन्यसाधूनामालोचयतां यदि परावर्त्यते ततआलोचनाव्याघातः । तथा गच्छे वसतो बहवः प्रतिपृच्छानिमत्तमागच्छन्ति तेषां प्रत्युत्तरदाने व्याघातः । तं च बहुश्रुतं तत्र स्थितं श्रुत्वा वादिनः समागच्छन्ति ततस्तेऽपि निग्रहीतव्याः, अन्यथा प्रवचनोपघातः । तथा "महानि"ति 'महाजने महति गणेबहवः प्राघूर्णकाः समागच्छन्तितेषांविश्रामणयापर्युपासनयाच व्याघातः। तथा बहवो महति गणे ग्लानास्तदर्थमौषधादिकमानेतव्यम् । दुर्लभं वा तत्र क्षेत्रे भैक्षं तदर्थं चिरमटनीयम् । एवंविधो व्याघातो गच्छे भवतीति सङ्ग्रहगाथासमासार्थः॥
साम्प्रतं विस्तरार्थ-मभिधिसुर्धर्मकथाद्वारं सुगममित्यनाध्त्य महर्द्धिकद्वारं व्याख्याति-तत्र योराजा राजामात्योऽपरोवामहर्द्धिकोधर्मश्रवणायागच्छति तस्यावश्यं विशेषेणचधर्मकथनीयः । परः प्राह-किं कारणं महर्द्धिकस्य विशेषतो धर्मकथा क्रियते? ननु भगवद्भिरित्थमुक्तम्"जहा पुत्रस्स कत्थई तहा तुच्छस्स कत्थई" अत्रोच्यते[भा.५६९२] कामजहेव कत्थति, पुने तह चेव कत्थई तुच्छे।
वाउलणायन गिण्हइ, तम्मिय रुढे बहू दोसा॥ वृ- 'कामम्' अनुमतमिदं यथैव 'पूर्णस्य' महर्द्धिकस्य धर्म कथ्यते तथैव 'तुच्छस्य' अल्पद्धिकस्यापि कथ्यते, परं स महर्द्धिको व्याकुलनातो यथातथा धर्म कथ्यमानं सम्यग् 'न गृह्णाति' न प्रतिपद्यते रोषं च गच्छति, 'तस्मिंश्च' राजेश्वर-तलवरादिके रुष्टे बहवः' निर्विषयाज्ञापनादयो दोषाः, अतोऽवश्यं विशेषेण वातस्य धर्मकथनीयः; एवं सूत्रार्थस्मरणव्याघातः। अथवा गुरवोमहर्द्धिकाय धर्मकथयन्तितदानीमपितूष्णीकैभवितव्यम्, माभूत कोलाहलतस्तस्य सम्यग्धर्माप्रतिपत्तिरिति कृत्वा ।। आवश्यिकी-नषेधिकीपदे चशब्दसूचितं चाय व्याचष्टे[भा.५६९३]आवासिगा-ऽऽसज्ज-दुपहियादी, विसीयते चेव सवीरिओ वि।
. विओसणे वा वि असंखडाणं, आलोयणं वा वि चिरेण देती। -आवश्यकीकरणे उपलक्षणत्वाद् नैषेधिकीकरणे आसञ्जकरणे दुःप्रत्युपेक्षित-दुःप्रमाणनादिकरणेच 'सवीर्योऽपि' समर्थोऽपियःप्रमादबहुलतया विधीदति ससम्यनिरीक्ष्यशिक्षणीयः। असङ्कडानिच साधूनामुत्पधेरन्तेषां व्युपशमनेभूयसी वेलालगति।प्रतिक्रमणेवा प्रभूतसाधुसमूहः क्रमेणालोचयन् चिरेणालोचनां ददाति॥ [भा.५६९४] मेरं ठवंति थेरा, सीदंते आवि साहति पवत्ती।
थिरकरण सङ्कहेउं, तवोकिलंते य पुच्छंति ॥ . वृ-'स्थविराः' आचार्या यावद् 'मर्यादा सामाचारी स्थापयन्ति तावत् चिरीभवति । यो वा कोऽपि सामाचार्या सीदति तस्य प्रवृत्तिर्यावद् आचार्याणां निवेद्यते तावत् स्वाध्यायपरिमन्थः । अभिनवश्राद्धस्य वा स्थिरीकरणाय धर्म कथनीयः । ये च तपस्विनो विकृष्टतपसा क्लान्तास्ते 'सुखतपः समस्ति भवताम् ?' इति भूयोभूयः प्रष्टव्याः॥ . - [भा.५६९५] आवासिगा निसीहिगमकरेंते असारणे तमावजे ।
परलोइगंचन कयं, सहायगत्तं उवेहाए॥ कृ-अत्रावश्यिकी-नैषेधिक्यादिसामाचारीमकुर्वतामाचार्य सारणांन करोति ततोयत्तदकरणे प्रायश्चित्तं तद् उपेक्षमाण आचार्य आपद्यते । उपेक्षायां च पारलौकिकं सहायत्वं तेषामाचार्येण
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org
| SR No. | 003371 |
| Book Title | Agam Sutra Satik 35 Bruhatkalpa ChhedSutra 2 |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Dipratnasagar, Deepratnasagar |
| Publisher | Agam Shrut Prakashan |
| Publication Year | 2000 |
| Total Pages | 1500 |
| Language | Prakrit, Sanskrit |
| Classification | Book_Devnagari, Agam, Canon, Agam 35, & agam_bruhatkalpa |
| File Size | 29 MB |