________________
उद्देशक:४,मूलं-१४२, [भा. ५६७७]
२६७
२६७
[भा.५६७७] हत्यो लंबइ हत्थं, भूमीओ सप्पो हत्थमुद्देति ।
सप्पस्स य हत्यस्स य, जह हत्यो अंतरा होइ॥ वृ-फलकादौ संस्तारके सुप्तस्य 'हस्तः हस्तमेकं अधो लम्बते, भूमितश्च सर्पो हस्तमुत्तिष्ठति, ततः सर्पस्य च हस्तस्य च यथा हस्तो अन्तरा भवति तथा कर्तव्यम् । तथा[मा.५६७८] माला लंबति हत्थं, सप्पो संथारए निविट्ठस्स।
सप्पस्स य सीसस्स य, जह हत्थो अंतरा होइ॥ वृ-संस्तारके निविष्टस्य मालात् सर्पो हस्तं लम्बते, ततः सर्पस्य च शीर्षस्य च यता हस्तो अन्तरा भवति तथा विधेयम्, ईदक्प्रमाण उपाश्रयो ग्रहीतव्य इत्यर्थः ॥ [भा.५६७९] काउस्सग्गंतुठिए, मालो जइहवइ दोसु रयणीसु।
कप्पइ वासावासो, इय तणुंजेसु सव्वेसु ॥ वृ-कायोत्सर्गस्थितस्य मालोयदि द्वयोरलोरुपरिभवति तदा कल्पते तस्यां वसतौ वर्षावासः कर्तुम् । “इय" एवं सर्वेष्वपितृणपुलेषु विधिद्रष्टव्यः॥ {भा.५६८०] उपिं तुमुक्कमउडे, अहि ठंते चउलहुंच आणाई।
मिच्छत्ते वालाई, बीयं आगाढ संविग्गो॥ कृ-अतउपरिमुक्तमुकुटेप्रतिश्रयेस्थातव्यम् । अथाधोमुक्तमुकुटेतिष्ठति ततश्चतुर्लघुआज्ञादयो मिथ्यात्वं व्यालादयश्च दोषाः पूर्वसूत्रोक्ता भवन्ति । द्वितीयपदमप्यागाढे कारणे तथैव मन्तव्यम्। तत्र च तिष्ठन् संविग्न एव भवति ॥ अत्रेयं यतना[भा.५६८१] दीहाइमाईसु उ विजबंध, कुव्वंति उल्लोय कडं च पोत्तिं ।
कप्पाऽसईए खलु सेसगाणं, मुत्तुंजहन्नेण गुरुस्स कुजा ।। वृ-दीर्घजातीयादिषुवसतौ विद्यमानेषुतेषांविद्ययावन्धं कुर्वन्ति।विद्यायाअभावे उपरिष्टादुल्लोचं कुर्वन्ति । उल्लोचाभावे कटम् । कटाभावे "पोत्ति"ति चिलिमिलिकां सर्वसाधूनामुपरिकुर्वन्ति । अथ तावन्तः कल्पान विद्यन्ते ततः शेषाणां मुक्त्वा जघन्येन गुरोरुपरिष्टादुल्लोचं कुर्यात् ।।
श्रीचूर्णिकारवदनानवचोमरन्दनिष्यन्दपारणकपीवरपेशलश्रीः । उद्देशके मम मतिभ्रमरी तुरीये, टीकामिषेण मुखरत्वमिदं वितेने ।।
उद्देशकः-४ समाप्तः मुनिदीपरत्नसागरेण संशोधिता सम्पादिता बृहत् कल्पसूत्रे चतुर्थोद्देशकस्य (भद्रबाहु स्वामि रचिता नियुक्ति युक्त) संघदासगणि विरचितं भाष्यं एवं मसयगिरि क्षेमकीर्तिआचार्याभ्यां विरचिताटीका परिसमाप्ता।
(उद्देशकः-५) व्याख्यातश्चतुर्थीद्देशकः । सम्प्रति पञ्चम आरभ्यते । तस्य चेदमादिसूत्रचतुष्टयम्
मू. (१४३) देवे य इथिरुवं विउव्वित्ता निग्गंथं पडिगाहिञ्जा, तं च निग्गंथे साइजेजा, मेहुणपडिसेवणापत्ते आवाइ चाउम्मासियं परिहारट्ठाणं अनुग्घाइयं ।।
मू. (१४४) देवी य इथिरुवं विउव्वित्ता निग्गंथं पडिगाहिज्जा, तं च निग्गंथे साइनेजा,
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org