________________
उद्देशक : ४, मूलं-१२५, [भा. ५४३१]
२१७ 'अश्रुतार्था' शैक्षाअपरिणामका वामा शृणुयुः, ततोऽन्यस्यां वसतौवसामः । एवमन्यव्यपदेशेन निष्काशयति ॥ अथ तस्या वसतेः क्षेत्राद्वा निर्गन्तं नेच्छति ततोऽयं विधि:[भा.५४३२] खित्ताऽऽरक्खिनिवेयण, इयरे पुव्वं तु गाहिया समणा।
जग्गविओ सोअचिरं, जह निलंतोन चेतेती॥ . वृ-'आरक्षिकः' दाण्डपाशिकस्तस्य निवेदनं क्रियते-"खित्त"त्ति अस्माकंक्षिप्तचितः साधुः समस्तितं वयमर्धरात्रे वैद्यसकाशं नेष्यामः, स यदि नीयमानः 'ह्रियेऽहं ह्रियेऽहम्' इत्यारटेत् ततो युष्माभिर्न किमपि भणनीयम् । 'इतरे' अगीतार्था श्रमणाः पूर्वमेव ग्राहिताः कर्तव्याःवयमाचार्यमेवं नेष्यामः, मा बोलंकुरुध्वम् । स चाचार्यश्चिरमाख्यायिकाः कथापयित्वा जागरितः सन् यदा निर्भरं सुप्तो भवति तदा नीयते यथा नीयमानो न किञ्चित् चेतयति ।। [भा.५४३३] निण्हयसंसग्गीए, बहुसो भन्तुवेह सो कुणइ ।
तुह किं ति वच्च परिणम, गता-ऽऽगते नीनिओ विहिणा ।। वृ-अथ निह्रवानांसंसर्याऽऽचार्योन निर्गच्छति, बहुशोभण्यमानोऽप्युपेक्षां कुरुते, अथवा ब्रूयात्-यद्यहं निह्नवसंसर्ग करोमि ततो भवतः किं दुःखयति ? व्रज त्वं यत्र गन्तव्यम् । एवं परिणामं गुरुणां ज्ञात्वा शिष्येण 'गता-ऽऽगतेन' अन्यं गणंगत्वा शास्त्राण्यधीत्य भूय आगतेन निवान् पराजित्याचार्यः 'विधिना' अनन्तरोक्तेन निष्काशितः कर्तव्यः ।। [भा.५४३४] एसा विही विसज्जिए, अविसज्जिए लहुग दोस आणादी।
तेसि पिहुंति लहुगा, अविहि विही सा इमा होइ ।। -एष विधिगुरुणा विसर्जिते शिष्येमन्तध्यः। अविसर्जितस्यतुगच्छतश्चतुर्लघुदोषाश्चाज्ञादयः। 'तेषामपि' प्रतीच्छतांचतुर्लघुकाः । एषोऽविधिरुक्तोऽतोविधिना गन्तव्यम्॥सचार्यविधिर्भवति[भा.५४३५] दंसणनिते पक्खो, आयरि-उज्झाय-सेसगाणं च ।
एकेक पंच दिवसे, अहवा पक्खेण सव्वे वि।। वृ-दर्शनप्रभावकाणां शास्त्राणामर्थाय निर्गच्छत एकं पक्षमाचार्योपाध्याय-शेषसाधूनां आपच्छनकालो भवति । तद्यथा-आचार्य पञ्च दिवसानापृच्छयते, यदि न विसर्जयति तत उपाध्यायेऽपि पञ्च दिवसान, शेषसाधवोऽपिपञ्च दिवसान् । अथवा पक्षण सर्वेऽपिपृच्छयन्ते। किमुक्तं भवति?-दिने सर्वेऽपि पृच्छयन्ते यावत् पक्षः पूर्ण इति॥ [भा.५४३६] एतविहिआगतं तू, पडिच्छ अपडिच्छणे भवे लहुगा ।
अहवा इमेहिं आगत, एगागि(दि) पडिच्छणे गुरूगा ।। [भा.५४३७] एगे अपरिणए या, अप्पाहारे य थेरए।
गिलाणे बहुरोगी य, मंदधम्मे य पाहुडे॥ [भा.५४३८] एतारिसं विओसज्ज, विप्पवासो न कप्पई।
सीस-पडिच्छा-ऽऽयरिए, पायच्छित्तं विहिजई। [भा.५४३९ बिइयपदमसंविग्गे, संविग्गे चेव कारणागाढे ।
नाऊण तस्सभावं, होइ उ गमनं अनापुच्छा ।। वृ-गाथाचतुष्टयमपि गतार्थम् ।। गतंदर्शनार्थं गमनम् । अथ चारित्रार्थमाह
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org