________________
उद्देशकः ३, मूलं-१०३, [भा. ४६४०] संस्तारकस्वामिनो यतनया सद्भावः कथनीयः । कथिते च भद्रको विसर्जयति-गच्छत नाहं किश्चिदपि भणामि । यः प्रान्तः स संस्तारकं मार्गयति तत्रानुशिष्टि कर्तव्या । अथ नेच्छति तदा यतनया प्रान्तोपधितव्यः । अथ बलादेव सारोपधेर्ग्रहणं करति ततोराजकुले विवादः कार्यः।
अमुमेवार्थं व्याख्याति[भा.४६४१] परवयणाऽऽउट्टेउं, संथारं देहि तं तु गुरु एवं ।
आनेह भणति पंतो, तो नं दाहं न दाहं वा।। वृ- परः-प्रेरकस्तस्य वचनमत्र भवति-"आउट्टेउं"ति धर्मकथया संस्तारकस्वामी आवर्त्य याच्यते-तं संस्तारकं निर्देजं प्रयच्छ । गुरुराह-एवं मायया याचमानस्य चतुर्गुरुकम्, भद्रकप्रान्तकृताश्चदोषा भवन्ति । प्रान्तो भणति-आनयततं संस्तारकंततो दास्यामि वान वा ।। किञ्च[भा.४६४२] दिजंतो विन गहिओ, किं सुहसेज्जो इयाणि सो जाओ।
हिय नहो वा नूनं, अथक्कजायाइ सूएमो।। वृ-दीयमानोऽपि तदा निर्देजो न गृहीतः, किमसौ संस्तारकः इदानीं सुखशय्यः सञ्जातः? । अनया 'अथक्कयाब्जया' अकालप्रार्थनया 'सूचयामः' सूचां कुर्म स नूनं हृतो वा नष्टो वा ।। [भा.४६४३] भद्दो पुन अग्गहणं, जाणंतो वा वि विप्परिणमेजा।
किं फुडमेव न सीसइ, इमे हुअन्ने विसंथारा ॥ वृ-यः पुनर्भद्रकः स साधुषु 'अग्रहणम्' अनादरं कुर्यात्, यो वा जानाति 'संस्तारको हतो नष्टो वा इतिस सम्यग्दर्शन-प्रव्रज्याद्यभिमुखोविपरिणमेत्-अहो! मायाविनोऽमी।विपरिणतश्च ब्रूयात्-किं स्फुटमेवास्माकं न शिष्यते' न कथ्यते यथा संस्तारको नष्टः ?, किमेवं मायया याच्यते ?, इमे 'हुः' इति प्रत्यक्षमुपलभ्यमाना अन्येऽपि संस्तारकाः सन्ति ।। [भा.४६४४ इइ चोयगदिद्रुतं, पडिहंतुं सिस्सते से सब्भावो।
. भद्दो सौ मम नट्ठो, मग्गामि न तो पुनो दाहं॥ - 'इति' उपप्रदर्शने । एवं भद्रक-प्रान्तदोषोपदर्शनेन 'नोदकदृष्टान्तं' पराभिप्राय प्रतिहत्य तत्त्वमुच्यते-'तस्य' संस्तारकस्वामिनः सद्भावः 'शिष्यते' निवेद्यते। निवेदितेचभद्रको भणतिस संस्तारतो मम नष्टो न युष्माकम्, अद्य प्रभृति नाहं मार्गयामि, लब्धं तु तं पुनरपि युमभ्यं दास्यामि॥ . [भा.४६४५] तुभे वि ताव मग्गह, अहं पि झोसेमि मग्गह व अन्नं ।
नट्टे वितुब्भऽणट्ठा, वदंति पंतेऽनुसद्वादी ।। वृ-यूयमपि तावत्तं संस्तारकं मार्गयत, अहमपितं “झोसेमि" ति गवेषयामि, अथ युष्माकं त्वरितं संस्तारकेण प्रयोजनं तदा यावदसौ लभ्यते तावदन्यं मार्गयत । यस्तु प्रान्तः स सद्भावे कथिते भणति-नटेऽपि संस्तारके यूयं मम न नष्टाः, यतो जानीध ततः संस्तारकमानयत मूल्यं वा प्रयच्छत । एवं प्रान्ते वदति' ब्रुवाणेऽनुशिष्टि-धर्मकथा-विद्या-मन्त्रादितथैव प्रयोक्तव्यम्।। तथाऽप्यतिष्ठति विद्यादीनामभावे वा मूल्यं मार्गयत इयं यतना[भा.४६४६] मोल्लं नत्यऽहिरन्ना, उवधिं मे देह पंतदायणया ।
अन्नं व देति फलगं, जयणाए मग्गिउं तस्स।
For Private & Personal Use Only
Jain Education International
www.jainelibrary.org