________________
उद्देशकः३, मूलं-९७, [भा.४४७१]
१७
टोलगइ अंकुसंचेव, तहा कच्छभरिगियं ॥ वृ-अनाहतं च स्तब्धं च प्रवृद्धं परिपिण्डितं टोलगति अड्डशं चैव तथा कच्छपरिङ्गितमिति प्रथमगाथायां सप्त दोषा- ॥ [भा.४४७२] मछुव्वत्तं मनसा, य पउलु तह य वेइयाबद्धं ।
भयसा चेव भयंतं, मित्ती-गारव-कारणा।। वृ-मत्स्योद्धृत्तं मनसा प्रद्विष्टं तथा च वेदिकाबद्धं "भयसा चेव"त्ति भयेनैव "भयंतं" ति भजतो वन्दनमपि भजेत् तथा मैत्री गौरवं कारणं चाश्रित्य वन्दनकमिति द्वितीयगाथायामष्टौ दोषाः॥ [भा.४४७३] तेनियं पडिनियंचेव, रुटुं तजियमेव य ।
सढंच हीलियंचेव, तहा विप्पलिउंचियं ।। वृ-स्तैन्येन-चौर्येण कृतं वन्दनमपि स्तैन्यं प्रत्यनीकवन्दनं रुटवन्दनं तर्जयन् वन्दत इति तर्जितवन्दनं शठवन्दनं हीलितवन्दनं तथा विपरिकुञ्चितमिति तृतीयगाथायां सप्त दोषाः ।। [मा.४४७४] दिट्ठमदिटुं च तहा, सिंगंच कर मोअणं ।
आलिट्ठमनालिटुं, ऊनं उत्तरचूलियं ।। वृ-दृष्टाटतथा शृङ्गं करो मोचनम आश्लिष्टा-ऽनाश्लिष्टं न्यून उत्तरचूलिकमिति चतुर्थगाथायां सप्त दोषाः ।। [भा.४७५] मूयं च ढवरं चेव, चुडलिं च अपच्छिमं।
बत्तीसदोसपरिसुद्धं, किइकम्मं पउंजए। वृ- मूक ढड्वरं चुडलिकम् 'अपश्चिमं' पर्यन्तवर्ति इति पञ्चमगाथार्ध त्रयो दोषाः । एवं द्वात्रिंशद्दोषपरिशुद्धं कृतिकर्म प्रयुञ्जीत साधुरिति दोषनामोत्कीर्तनायां पञ्च गाथाः॥
इदानीमेतानेव यथाक्रमं व्याचष्टे[भा.४४७६] आयरकरणं आढा, तविवरीयं अनाढियं होइ।
दब्वे भावे थद्धो, चउभंगो दव्यतो भइतो।। वृ-आदरः-सम्भ्रमस्तत्करणमाध्तता सा यत्र न भवति तदनाध्तमुच्यते । द्वितीयं दोषमाहस्तब्धस्तावद् द्रव्यतो भावतश्च भवति । अत्र चतुर्भङ्गिका, तद्यथा-द्रव्यतः स्तब्धो न भावतः १ भावतः स्तब्धो न द्रव्यतः२अपरो द्रव्यतो भावतश्च ३ अन्यस्तु न द्रव्यतो नापि भावतः ४ इति। अत्र चरमो भङ्गःशुद्धः। शेषभङ्गकेष्वपिभावतः स्तब्धोऽशुद्ध एव, द्रव्यतस्तु भक्तः' विकल्पितः, उदर-पृष्ठशूल्यव्यथादिबाधितोऽवनामंकर्तुमशक्तःकारणिकः स्यादपिस्तब्धोनतुनिष्कारणिक इति भावः ॥तृतीयं दोषमाह{भा.४४७७] पविद्धमनुवयारं, जं अप्पिंतो न जंतितो होति।
जत्थ व तत्थ व उज्झति, कतकिच्चो वक्खरंचेव ।। कृ-प्रवृद्धं नाम यद् उपचाररहितम् । एतदेव व्याचष्टे-य द्वन्दनकं गुरुभ्यः ‘अर्पयन्' ददद् न यन्त्रितो भवति। अयन्त्रितत्वेन यत्रतत्र वास्थनेप्रथमप्रवेशादिलक्षणेअसमाप्तमपिवन्दनकमुज्झति। 20127
For Private & Personal Use Only
Jain muutation International
www.jainelibrary.org
