________________
३६०
निशीथ-छेदसूत्रम् -२-१३/८१४
[भा.४२९६] भवपच्चइया लीणा, तु लक्खणा होंति देवदेहेसु।
भवधारिणिएसुभवे, विउवितेसुंतु त वत्ता॥ धू-देवाणं भवधारिनिजसरीरेसु लक्खणा लीणा अनुपलक्ष्या उत्तरवैक्रियसरीरे व्यक्ता लक्षणा || इदानि नारक-तिरियाणं भन्नति[मा.४२९७] ओसन्नमलक्खणसंजुयाओ बोंदीओ होति निरएसु ।
नामोदयपच्चइया, तिरिएसुय होति तिविहाउ ।। घू-ओसन्नमेकांतेनैव नेरइयाणं अलक्षणयुक्ता बोंदि सरीरमित्यर्थः । तिरिएसु लक्खणअलक्खण-मिस्सा यतिविहा सरीरा भवंति, लक्खणमलक्खणं वा सव्वं माणकम्मुदयाओ ।।
इदान सुविणं भणाति[भा.४२९८] नोइंदियस्स विसओ, सुमिणंजं सुत्तजागरो पासे।
सुहदुक्खपुबरूवं, अरिमिव सो नरगणाणं ॥ धू-नोइंदियओमणो। तब्विसते सुविनो नोइंद्रियविषयमित्यर्थः, मतिज्ञानविषयश्च।तंच सुविणं पायो सुत्तजागरावत्थाए पेक्खति, आगमिस्स सुहदुक्खस्स सो निमित्तं भवति । जहा मनुयाणं मरणकाले पुवामेव अरिडगमुप्पञ्जतितंच सुहदुक्खनिमित्तं तिविधं भवति । कातियं वातियं माणसियं भवति ॥जतो भन्नति[भा.४२९९] अक्खी बाहू फुरणादि काइओ वाइओतु सहसुत्तं ।
अह सुमिणदसणंपुण, माणसिओ होइ दुप्पाओं॥ धू-कातितो बाहुफुरणादि अनेगविहो, वातितो वि सहसा भणितादिअनेगविधो मानसिओ वि (सुमिण दसणादि अनेगविधो) ॥ सुविणुप्पातो इमो पंचविहो[भा.४३००] आहातच्च-पदाने, चिंता विवरीय तह य अव्वत्तो।
पंचविहो खलु सुमिणो, पखवणा तस्सिमा होइ.। घू-अहातच्चं इमे पस्संति, इमंच से सरूवं[भा.४३०१] पाएण अहातचं, सुमिमंपासंति संवुडा समणा ।
इयरे गिही त भतिता, जं दिटं तं तहा तच्च ।। घू-सव्वपावविरता संवुडा । इतरे पासत्था निहत्था यअहातचं प्रति भयनिज्जा ।जहेव दिवो तहेव जो भवति सो अहातचो भवति ।। पदाणादियाण तिण्हं इमं सरूवं[मा.४३०२] पयतो पुण संकलिता, चिंता तण्हाइ तस्स दगपानं ।
मेन्झस्स दंसणं खलु, अमेज्झमेझं च विवरीतं॥ घू-प्रततः स्वप्नसंतानः श्रृंखलावत् ।जागरतेणजंचिंतियंतंसुविणेपासति, एस "चिंता" सुविनो। सुइ सुगंधे मेझं, इतरं अमेझं। मेज्झे दिढे सुविणे फलं अमेझं भवति । अमेझे दिवे फलं से मेझं भवति । एस विवरीतो समिणो॥ इमो "अव्वत्तो". [भा.४३०३] जंन सरति पडिबुद्धो, जं न वि भावेति पस्समाणो वि।
एसो खलु अव्वत्तो, पंचसुविसएसुनायव्यो । घू-विबुद्धो विजंफुडं न संभरति, संभरंतो वा जस्सत्यं न वि बुन्झति सो सव्वत्तो । सो य
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org
