________________
पीठिका - [भा. २१९/
७५
पुरिसाणं उज्जालो वण्णिओ भगवतीए बहुकम्मो, तु शब्दो निश्चितार्थावधारणे । अस्यार्थस्य रसाधनार्थं आचार्यो दृष्टान्तमाह - कंमारे त्ति कम्मकरो लोहकारो इव उवंमे, पउत्ता आयुधाणि निव्वत्तित्तासोबहुदोसतरोभवति,नयताणि आयुधाणिजो भंजतेत्यर्थः ।तरशब्दो महादोषप्रदर्शने, यथा कृष्णः कृष्णतरः, एवं बहुदोसोबहुदोषतरोभवति, एष दृष्टान्तः तस्योपसंहारः एवं अग्निशस्त्र पज्जायतो पुरिसो बहुदोषतरो, न निर्वापयतेत्यर्थः । तेउकायस्स दप्पिया पडिसेवणा गता । इयाणि तेउक्कायस्स कप्पिया पडिसेवणा भन्नति - [भा. २२०] बितियपदमसति दीहे गिलाण अद्धाण सावते ओमे।
सुत्तत्थ जाणएणं अप्पा बहुयं तु नायव्वं ।। चू.बितियं अववायपदं, उस्सगंपदमंगीकृत्य द्वितीयं अववायपदं । तत्यिमेदारा-असति, दीहे, गिलाणे, अद्धाणे, सावते, ओमे ।। एए पंतीए ठावेऊण एतेसिं हेट्टातो सागणियादी जणणपज्जवसाणा नव दारा ठविजंति । तत्थ सागणियदारस्स हेट्ठतो दीवज्जोतीहिं असव्वसव्वेहिं चउरो दारा ठविनंति । संघट्टणदारस्स हेट्ठातो पेहाती पडण-पज्जवसाणा नव दारा टाविजंति । सेसा एक्कसरा । एते सागणियादी सभेया असति दारे अववदिजंति ।
तत्व सागणिय त्ति दारं[भा. २२१] अद्धाणनिग्गयादी, असतीए जोतिरहियवसधीए ।
दीवमसव्वे सव्वे, असव्वसव्वे य जोति मि ।। चू.अद्धाणं महंताअडवी, ताओ निग्गता वसहिमप्राप्तावित्यर्थः, “आदि" सद्दातो इमेसु ठाणसु वट्टमाणा
“असिवे ओमोयरिए, रायभए खुहिय उत्तमढे य।
फिडिय गिलाण तिसेसे, देवया चेव आयरीए।। ते य वियाले चेव पत्ता गामं । प्रसतीए जोतिरहियवसहीए सजोइवसहीए ठायंताणिमा जयणा । पढमंअसव्वरातीए दीवे । असति, सव्वराइए दीवे | तस्सासति, असव्वराईए जोईए । असति, सव्वरातीए जोइए । मि इत्ययं निपातः । सागणिय त्ति दारं गयं ।।
निक्खित्त-दाराववातो न संभवति । तो नाववइज्जति ।
संघट्टणं ति दारं भन्नति-संघट्टणभया पेहादिसु इमा जयणा कज्जति[भा. २२२] कडओ व चिलिमिली वा, असती सभए बहिं यजं अंतं ।
ठागासति समयंमि व, विज्झातगणिमि पहेंति ।। चू. पदीवजोतीणं अंतरे वंसकडगादी दिजति । तस्सासति, पोत्तादि चिलिमिणी दिनति एवं काऊण पेहादी सव्वद्दारा करेंति । असति कडगचिलिमिणीणं, वहि उवकरणं पेहेत्तु, बहि सभए, “जं अंतं' अंतमित्ति जुण्णं, अचोरहरणीयमित्यर्थः, तं बाहिं पडिलेहेंति, सारुवकरणं अच्छति, "तं विज्झायगणिं मि पेहंति" । ठागासति त्ति अह बहि अंतुवकरणस्स वि ठाओ नस्थि, सति वा ठाते अंतुवकरणस्स वि सभयं, तो सव्वं चिय अंतसारूवहिं विजझायगणिं मि पेहंति । पेह त्ति दारंगतं॥
पमजणावास-पोरिसि–मणदारा चउरो वि एक्कागाहाए वक्खाणे त्ति
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org