________________
निशीथ-छेदसूत्रम् -१
६८
एमेव दुविधमुदए, धुवणमगीएसु गुलियादी॥ चू. उवरिमसिण्हाएपडतीएवासाकप्पंसुपाउयंकाउंगंतव्वं । अहो सिण्हाए पुणतलियाओ अवणेत्ता गंतव्वं । एस कारणे जयणा । जह सिण्हाए विही वुत्तो एमेव य दुविहे उदएवि भूमे अंतलिक्खे य । गमणे-त्ति दारं गयं ।
इदाणिं धोवणे त्ति दारं अववदिन्नति-घुवणमगीएसु गिलायादी गिलाणादि-कारणे । जत्थ सचित्तोदगेण घुवर्णकायव्वंतस्थिमा जयणा-"अगीयत्थं"त्ति, अपरिनामग अतिपरनामगा य, तेसिं पञ्चयणिमित्तं अतिपसंगनिवारणत्थं च गुलियाओ घुविउमाणिजंति, दगंगुलिगा पुण वक्को भन्नति, उदस्सि भाविय पोत्ता वा । आदि सद्दाओ छगणादि घेतव्वा । धुवणे त्ति दारं गयं ।।
इदानिं नाव त्ति दारं – नावातारिमग्गहणा इमे वि जलसंतरणप्रकारा गृह्यते[भा. १९१] जंघातारिम कत्थइ, कत्थइ बाहाहि अप्पन तरेज्जा।
कुंभे दतिए तुंबे, नावा उडुवे य पण्णी य॥ चू.समासतो जलसंतरणं दुविहं-थाहंअथाहंच ।जं थाहं तंतिविहं संघट्टोलेवोलेवोवरियं च । एयंतिविहं पि जंघासंतारिमग्गहणेण गहियं । कत्थइ त्ति कचिन्नद्यादिषु ईदृशं भवतीत्यर्थः । बितियं कत्थइ त्ति कचिन्नधादिषु अत्याहं भवतीत्यर्थः । एत्थ य बाहाहिं अप्पणो नो तरेजा, हस्तादिप्रक्षेपेबहूदगोपघातत्वात्।जलभाविएहिं इमेहिं संतरणं कायव्वं कुंभेण, तदभावादतिएण, तदभावा तुंबेण, तदबावा उडुपेण, तदभावा पण्णीए, तदभावानावाए बंधाणुलोभा मज्झे नावा गहणं कतं॥ [भा. १९२] एत्तो एगतरेणं तरियव्वं कारणंमि जातंमि ।
एतेसिं विवच्चासे, चातुम्मासे भवेलहुया ।। चू.कंठ्या । नवरं-विवच्चासे त्ति सति कुंभस्स दतिएण तरति चउलहुयं, एवं एक्केक्कस्स विवच्चासे चउलहुयं दट्टव्वं । सव्वे ते कुंभाती इमाए जयणाए घेतव्वा ।। नावं पुण अहिकिच्च भन्नति[भा. १९३] नवाणवे विभासा तु, भाविता भाविते ति या।
तदप्पभाविए चेव, उल्लाणोल्ले य मग्गणा॥ धू.सा नावाअहाकडेणय जाति, संजयट्ठा वा । अहाकडाए गंतव्वं । असति अहाकडाए संजयट्ठाए विजा जाति ताए विगतव्वं । सा दुविहा-नवाणवे विभास त्तिनवा पुराणावा, नवाए गंतव्वं न पुराणाए, सप्रत्यपायत्वात्। नवा दुविहा-भावियाभावियत्ति उदगभाविता अभाविता य, जा उदके छूढपुव्वा सा उदगभाविया, इतरा अभाविया, भावियाए गंतव्वं न इतराए, उदगविराहणाभयाओ। उदगभावियादुविहा-तदन्नभाविएत्तितदुदयभावियाअन्नोदयभाविया च, तदुदयभावियाए गंतव्वं न इतराए, मा उदग शस्त्र भविष्यतीति कृत्वा । तदुदयभाविया दुविहा-उल्लाणोल्लत्ति मग्गणा] उल्ला तिता, अणील्ला सुक्का, उल्लाए गंतव्बंनइयरीए, दगाकर्षणभयात् । भग्गणे त्ति एषा एव मार्गणा याभिहिता । एरिसनाव ए पुण गच्छति ।। इमं जयणं अतिक्कतो[भा. १९४] असती य परिरयस्स, दुविध तेण तु सावए दुविधे ।
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org