________________
४२२
निशीथ-छेदसूत्रम् -१-५/३७७
नाउट्ट विसंभोगो, असद्दहते असंभोगो।। चू-अहवा-एक्कसिं सुहुमं बादरं वा अवराहपदं काऊण जो न आउट्टत्ति सो वि विसंभोगी कजति, जो वा एयं उग्गमदारत्थं परूवियं नसद्दहति सो वि असंभोगी कज्जति ।। उग्गमे त्ति दारं गतं । इदानं "उप्पायण-एसण" त्ति दो दारा[भा.२०८४] उप्पायणेसणासु वि, एमेव चउक्कओ पडोयारो ।
पुरिसाण पुरिस-इस्थिसु, इत्थीणं इत्थिणं इस्थि-पुरिसेसु॥ बू- चउक्कओ इमो पडोयारो- पुरिसा पुरिसेहिं संभोइया - अन्नसंभोतिएहि पासत्थाति । अहवा- गिहत्थ अहाच्छंदेहिं समं एक्को पडोयारो। पुरिसा इत्थियाहिं संभोतिय -अन्नसंभोतियगिहतथीहिंसमं बितितो गमो। इस्थिया इत्थियाहिं संभोतिय-अन्नसंभोतिय-गिहत्थिहिंसमंतइओ पडोयारो। इत्थिया पुरिसेहिं संभोतिया-संभोतिएहिं सव्वेहिं समंचउत्थो पडोयारो । “उप्पायणएसण" ति अभिलावो कायव्यो । शेषं पूर्ववत् ।।
इदानि “परिकरणे" ति दारं । पडिकम्पणा नाम जं उवहिं प्पमाणप्पमाणेणं संजयपाउग्गं करेति । एत्थ चत्तारि भंगा[भा.२०८५]परिकम्मणे चउभंगो, कारणविधि बितिओ कारणाअविधी ।
निकारणम्मि य विधी, चउत्थो निक्कारणे अविधी।। चू- कारणे विधीए परिकम्मेति ॥ १॥ कारणे अविधीए अविधीए परिकम्मेति ॥ २॥ निकारण विधीए॥३॥ निक्कारणे अविधीए ।। [भा.२०८६]कारणमणुण्ण-विधाना, सुद्धो सेसेसु मासिया तिन्नि |
तवकालेहि विसिट्ठा, अंते गुरुगा य दोहिं वि।। चू- एत्थ पडमभंगो अणुन्नातो । तेन परिकम्मंतो सुद्धो । सेसेहिं तिहिं भंगेहिं मासलहुं तवकालविसिट्ठा । अंतिमभंगे दोहिं वि गुरुं ।। [भा.२०८७] कारणमकारणे वा, विहि अविहीए उ मासिया चउरो।
संविग्गअन्नसंभोइएसु गिहिणं तु चउलहुगा । चू-नाअपवादकारणमत्र गृहीतव्यम् । उवधेः प्रयोजनमत्र ग्राह्यम् । अतो भणति-संदिग्गेहिं अन्नसंभोतिएहिं समं कारणे विधीए अविधीए वा, निक्कारणे विधिए अविधिए वा चउसुभंगेसु चउरो मासिया हवंति, गिहिपासत्थाइएहिं समं चउलहुगा चउरो, अहाच्छंदेहि समं चउगुरुगा चउरो। सब्वे तवकालविसेसिता॥ [भा.२०८८] समणुण्ण-संजतीणं, परिकम्मेऊण गणहरो देति ।
संजति-जोग्ग विधीए, अविधीए चउगुरू होति । चू-संभोतियाण संजतीणं उवधिं विहिणा संजतिपाउग्गं गणहरो परिकम्मेत्ता देंतो य सुद्धो । अह अविधीए परिकम्मेत्ता देति तो चउगुरु॥ [भा.२०८९]पासत्थि अन्नसंभोइणीण विहिणा उ अविहिणा गुरुगा।
एमेव संजतीण वि, नवरि मणुण्णेसु वी गुरुगा। चू-पासत्थादीहिं असंभोतिताहिं संजतीहिं संभोइयाहिं वा गिहत्थीहिं वा कारणे विधीए
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org